İzmir Kültür Derneğinde 6 Haziran’da Tire Öğretmen Melahat Aksoy Sosyal Bilimler Lisesi son sınıf öğrencisi Yiğit Özalp’ın ‘Adio Yeshil Tire / Elveda Yeşil Tire’ adlı belgeseli İzmirli Yahudilerle buluştu. İzmir Musevi Cemaati Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Avram Sevinti başarılı çalışmasından dolayı Yiğit Özalp’i tebrik etti.
Yiğit Özal, Tire Yahudilerinin yaşamını konu alan projesiyle, TÜBİTAK Proje Yarışması Ege Bölge Finalisti olmuştu. Büyük beğeniyle izlenen 48 dakikalık film gösteriminden sonra kısa bir konuşma yapan Özalp belgeselin nasıl ortaya çıktığını anlattı ve hazırlanmasında yardımcı olan Besim Amado’ya teşekkürlerini bildirdi:
“Yeşil Tire'nin rengarenk sokaklarında, cumbalı cumbasız evlerinin önünde Yahudileri kime sorsanız hemen bir hikâye anlatmaya başlar. Kimisi âşık olduğu güzel Ester'den, kimisi okul arkadaşı Raşel'den, kimisi komşusu Madam Palomba'dan bahis açar. Ancak acı bir gerçek ki artık Tire'de olmayan bu insanların arkada bıraktıkları yalnız hafızalarda, anılarda yaşamakta; ölenlerle birlikte de bir bir kaybolmaktadır. İşte bu noktada 19 yaşında bir genç olarak yola çıktım Tire Yahudilerini anlatmak için. Çünkü ortada kimsenin kayıt altına almadığı, tarihe not düşürmediği taktirde kaybolacak olan eşsiz bir miras son selamını vermek üzere karşımızda durmaktaydı.
Ancak elimde hiçbir profesyonel ekipman, bırakın kamera bile bulunmamaktaydı. Bunu bir engel olarak görmeyip cep telefonumla tüm çekimleri gerçekleştirdim. Tire'nin eski mahallelerinde kapı kapı dolaşarak; İzmir'deki, İsrail'deki, Kanada'daki, ABD'deki Tire Yahudilerini bularak çekimlerimi tamamladım. Bütün amacım dokunabildiğim kadar yüreğe dokunmak, Tire Yahudilerinin hikayesini duyurabilmekti. Yüzyıllar boyunca Tire'de yaşamış Yahudilerin hayatlarını, kültürlerini, geleneklerini ve en önemlisi Türk ve Yahudi toplumlarının arasında geçen eşsiz ilişkileri, komşulukları anlatan ‘Adio Yeshil Tire’ belgeseli çıktı tüm emeklerin ardından. Tüm süreç içerisinde danışmanlığımı da tarih öğretmenim Hakan Özen yaptı. Kâh güldüren kâh ağlatan tüm hatıralar şunu gösterdi ki; dünyada hızla artan ırkçılık, inançlara karşı tahammülsüzlük gibi unsurlara karşı birbirimize kucak açtığımız, önyargıları yok ettiğimiz yarınlara Tire'deki Yahudi cemaati ve Türk toplumu arasındaki yaşanmışlıklardan ilham alarak el ele ulaşabiliriz. Ancak bu sayede her yerde Tire'deki ahenkli, kardeşçe yaşanılan eski günlere döner; tekrar Viktoryalardan, Naomilerden, Avramlardan gözlerimizin içi parlayarak söz açabiliriz.”
