WEB'DEN SEÇMELER

İsrail ve Batı, Hamas´ın tuzağına mı düşüyor? Hamas bu katliamla İsrail´in tepkisi ile ne kadar acımasız olabileceğini dünyaya ve özellikle Arap ve Müslüman halklara ifşa etmek mi istedi? Bu katliam unutulmuş Filistin meselesini Hamas tarafından yeniden tarihin merkezine yerleştirmek için mi tasarlandı? Hamas bu hamlesi ile Suudi Arabistan-İsrail arasında ilişkilerin kurulmasını engellemeyi ve bu iki ülkenin yakınlaşmasının önünü kesmeyi mi düşündü? Yoksa Hamas da İsrail´in efsanevi istihbarat ve güvenlik mekanizmasının kolayca çökeceğini ve işin buraya gideceğini kestirememiş olabilir mi? İsrail´de aşırı sağcı Netanyahu hükümetine yönelik gösteriler de gösterdi ki, İsrail´de de diğer ülkelerde olduğu gibi bir kutuplaşma var. Aslında Netanyahu hükümetine yönelik kuvvetli toplumsal tepki orta vadede İsrail-Filistin meselesinin yeniden çözüme doğru yönelmesi için yeni imkanlar sağlıyordu. Acaba Hamas böyle bir muhalefetin oluşmasını kendi için bir tehdit olarak mı gördü? ALİ YAYCIOĞLU – www.gazeteoksijen.com

İzak BARON Diğer
25 Ekim 2023 Çarşamba

Bu Haftanın “Takılanlar”ı

 

  • NEW YORK TİMES YAZDI: İKİ AMERİKALI REHİNE GAZZE'DEN NASIL SERBEST BIRAKILDI? - JEFFREY GETTLEMAN, ADAM GOLDMAN, EDWARD WONG VE BEN HUBBARD / THE NEW YORK TİMES

https://gazeteoksijen.com/new-york-times/new-york-times-yazdi-iki-amerikali-rehine-gazzeden-nasil-serbest-birakildi-192339

 

  • HEPİMİZ SHANİ LOUK’UZ - DORUK ÇAKAR

Başörtülü bir kadın milletvekili geçtiğimiz günlerde Hamas’ın kaçırdığı Alman Shani Louk için “Çok öfkeliyim en çok da İsrail medyasının yalanlarına kanıp bir avuç Filistinli’yi yalnız bırakanlara. Gündelik kıyafeti iç çamaşırı türevi olan birinin kamyonet kasasındaki görüntüsü üzerinden dünyayı ayağa kaldıranlar savaş suçu aradığınız bir kamyonet kasası varsa işte burada” paylaşımında bulundu.

Trajedinin ortasında, mağdurları “giyinik, kapalı, Müslüman” ve “çıplak, İsrailli , Yahudi” olarak ayırmak hangi inanç sisteminde yer bulur kendine?

https://www.politikyol.com/hepimiz-shani-loukuz/

 

  • GELECEK PARTİLİ ÜN'DEN ÖLEN SİVİLLERE 'KIYAFET' KIYASI: 'GÜNDELİK KIYAFETİ İÇ ÇAMAŞIRI TÜREVİ OLAN BİRİ...'

https://kisadalga.net/haber/detay/gelecek-partili-unden-olen-sivillere-kiyafet-kiyasi-gundelik-kiyafeti-ic-camasiri-turevi-olan-biri_84128

 

  • FİLİSTİN-İSRAİL ÇATIŞMASI YENİDEN - Ali Yaycıoğlu

İsrail ve Batı, Hamas’ın tuzağına mı düşüyor? Hamas bu katliamla İsrail’in tepkisi ile ne kadar acımasız olabileceğini dünyaya ve özellikle Arap ve Müslüman halklara ifşa etmek mi istedi? Bu katliam unutulmuş Filistin meselesini Hamas tarafından yeniden tarihin merkezine yerleştirmek için mi tasarlandı? Hamas bu hamlesi ile Suudi Arabistan-İsrail arasında ilişkilerin kurulmasını engellemeyi ve bu iki ülkenin yakınlaşmasının önünü kesmeyi mi düşündü? Yoksa Hamas da İsrail’in efsanevi istihbarat ve güvenlik mekanizmasının kolayca çökeceğini ve işin buraya gideceğini kestirememiş olabilir mi? İsrail’de aşırı sağcı Netanyahu hükümetine yönelik gösteriler de gösterdi ki, İsrail’de de diğer ülkelerde olduğu gibi bir kutuplaşma var. Aslında Netanyahu hükümetine yönelik kuvvetli toplumsal tepki orta vadede İsrail-Filistin meselesinin yeniden çözüme doğru yönelmesi için yeni imkanlar sağlıyordu. Acaba Hamas böyle bir muhalefetin oluşmasını kendi için bir tehdit olarak mı gördü?

Hamas’ın neden böyle bir katliam yaptığına ilişkin birçok soru sorabiliriz. Ama İsrail’in tepkisi bu ülkenin sanki bir tuzağa doğru yöneldiğine işaret ediyor. İsrail bir intikam motivasyonu ile Gazze’deki sivil halkı hedef alması çok kısa zamanda moral avantajını kaybetmesine yol açacak gibi. Onun ötesinde Gazze’de bir kara harekatının çok kanlı geçeceği belli. İsrail toplumu ve ordusu bu kadar kanlı bir şehir muharebesini kaldırabilir mi? Ve tabii işgal. İsrail tekrar Gazze’yi işgal edip, bu işgali sürdürebilecek kapasitede mi gerçekten?

Tamamı : https://gazeteoksijen.com/yazarlar/ali-yaycioglu/filistin-israil-catismasi-yeniden-192076

 

  • BARIŞ SÖYLEMİ BU KADAR MI ZOR? – Yasemin Giritli İnceoğlu

Ülkemiz gazetelerinde ötekileştiren ve nefret yayan ifadelere yabancı değiliz; “Tefeci Yahudi”, “Yunan oyunu”, “Sapık Yunanlıya baskın”, “Ermeni’ye tavır”, “Küstah Rum’a haddini bildirdi” bunlardan bazıları… 

Filistin-İsrail çatışmasında gazeteler gerek söylemleriyle, gerek olayın taraflarına dair tutumlarıyla, propaganda ve ajitasyon yoluna giderek, şiddeti en detaylı hâliyle betimleyerek, çözüm odaklı olmaktan son derece uzak bir gazetecilik anlayışı ortaya koydular.

Batı medyasına bakınca futbol takımı tutar edasıyla İsrail taraftarı, Arap medyasının da Filistin yanlısı yayımcılık yaptığını biliyoruz. Türkiye de bir Müslüman ülkesi olarak Filistin yanlısı yayımcılığı tercih ediyor, hangi haberleri nasıl aktaracağının seçimini de doğal olarak “din kardeşliği” taraftarlığı, belirliyor.

Bu çatışma Müslümanlar ve Müslüman karşıtları olarak bir düalizm yaratıyor, burada “İyi olan bizler, kötü olan onlar” tarzı bir zihniyetin dışına çıkıp düşünemeden kendi tuttukları tarafın şiddetini haklılaştırıp, karşı tarafı suçlayan haberler yapılıyor.

Basınımızda  7 Ekim tarihinden itibaren gazete başlıklarında gördüğümüz “Soykırım”,  “katliam”, “katil”, “ya sürgün ya ölüm”, “zulüm”, kan ve yıkım”, “can damarını kestik”, “ümmetin aslanları katil İsrail’i vurdu”,  gibi duygusal sözcüklerin kullanımı sansasyonalizm ve abartı tuzağına düşmekten başka bir şeye yaramaz.

Yine basınımızda “Siyonist uşaklarını vatandaşlıktan atın” haber başlıkları Türkiye’deki Yahudi azınlığa yönelik nefreti özendirici, şiddet eylemlerini kışkırtacak bir ortam hazırlama potansiyeli taşımakta.

Bu örneklerin ortak noktaları şiddete ve savaşa yönlendirici ve düşmanlaştırıcı olmaları.

Bu tür söylemler Yahudi yurttaşlarımızı pasifize eder, korku salar ve onurunu zedeler, toplumsal huzur ve barışı bozar.

Türkiye Yahudi toplumunun twitter hesabından yaptığı açıklama  son derece sağduyulu ve çok yerindedir. 

Kesinlikle göz ardı edilmemesi gereken bazı temel noktalar var; İsrail-Filistin çatışmasının tarihsel arka planı, şiddetin kendiliğinden tek taraflı oluşmayacağı gerçeği, İsrail ve Filistin dışında olup bu çatışmaya müdahil olan tarafların ortak veya çatışan çıkarları…

İşte burada medyaya düşen en büyük görev de bu çatışma karşısında şiddetsiz çözümlerin, önerilerin ortaya koyması, tartışma platformu sağlamasıdır.

Yahudiler ile İsrail yönetimi ve Netanyahu’yu eşdeğer gören bir habercilik ne kadar yanlışsa, Hamas ile Filistinlileri (siviller, kadın ve çocukları) de aynı kefeye koyup haber yapmak o denli sorunlu.

https://bianet.org/yazi/baris-soylemi-bu-kadar-mi-zor-286729

 

  • HAMAS-İSRAİL SAVAŞI TÜRK-AMERİKAN İLİŞKİLERİNİ NASIL ETKİLEYECEK? - Serhat Güvenç

Aradan tam iki hafta geçmesine rağmen, yürekler ağızda beklenen kara harekâtı başlamış değil. Ancak Gazze’ye yapılan hava ve füze saldırıları Filistinli sivillere çok ağır kayıplar verdiriyor. Büyük bir insanlık trajedisi yaşanıyor. ABD ve bazı Avrupa ülkeleri, Hamas terörizmine karşı kendisini savunma hakkı olduğu gerekçesiyle İsrail’in yanında yer aldılar. Gazze’de yaşanan insani drama rağmen, şu ana dek İsrail’e verdikleri destekte bir esneme gözlenmiyor. Öte yandan kamuoylarında ve bürokrasilerde görüş ayrılıkları su yüzüne çıkmaya başladı.

Ancak dünyanın geri kalanında tepkiler tırmanıyor. İsrail’in kara harekâtında yaşanacak sivil kayıplar İsrail ve batı karşıtlığına zirve yaptıracaktır. Friedman’ın İsrail ordusunun, Gazze’de pervasızlık ve gözü dönmüşlükte Hamas ile aşık atmaya kalkışabileceği öngörüsü, İsrail ordusunun Gazze’de savaş ve uluslararası insan hakları hukukunu göz ardı edebileceği anlamına geliyor. Bu durumda ABD’nin “kurallar temelli uluslararası düzen”in savunucusu olduğu iddiası fena halde güme gidiyor. Her fırsatta Rusya ve Çin’i “kurallar temelli uluslararası düzene” meydan okumakla suçlarken, İsrail’e göz yumulması özellikle Küresel Güney’de batının itibarını iyice zedeleyecektir.

https://medyascope.tv/2023/10/22/serhat-guvenc-yazdi-hamas-israil-savasi-turk-amerikan-iliskilerini-nasil-etkileyecek/

 

  • GAZZE’DE BAŞLAYAMAYAN KARA HAREKÂTI: İNTİHAR KARŞISINDA İNTİKAM - Aydın Selcen

Eylemin, kuvvetle muhtemelen planlama ve uygulamada işin içinde olan İran’a yarayacak dolaylı amacı ise Suudi Arabistan’ın zamanla nükleer güç olmasının yolunu açacak biçimde İbrahim Anlaşmaları’na eklemlenmesi ve İsrail’i tanımasını engellemekti. İran hem bu amacına, hem yeni müttefiki Rusya’nın Ukrayna’nın işgaliyle omuzladığı yükün görece hafiflemesi ve onun İsrail’den ayrışması sonuçlarını elde etti. Cepheden karşısına alamayacağı hasımları ABD ve İsrail’e karşı asimetrik güç taktiği uyguladı.

Hamas, Filistin “davasında”, zaten yolsuzluk ve etkisizlikle zayıflamış FKÖ’yü (El Fetih’i) de böylece ikinci plana itti. İsrail’in 1967 sınırları içinde ve BMGK 242 zemininde var olma hakkını tanıyan FKÖ’ydü. Filistin’in uluslararası tanınmış belirli sınırlara sahip egemen devlet sahibi olmaması için FKÖ’ye karşı el altından Hamas’a yol veren Netanyahu da tahrik edilmeye dünden teşneydi. Hele başı yolsuzluk soruşturmaları ve yargı darbesiyle İsrail’in kurucu denge-denetim DNA’sını değiştirme girişimine karşı iç muhalefet ayaklanmışken.

https://medyascope.tv/2023/10/21/aydin-selcen-yazdi-gazzede-baslayamayan-kara-harekati-intihar-karsisinda-intikam/

 

  • HAMAS’IN AKLINDAN NE GEÇİYORDU? - Adam Rasgon / David D. Kirkpatrick’in -The New Yorker

“Uzlaşmak zorundasınız; birbirinizi anlamak zorundasınız. Yalnızca kas gücünüzü kullanırsanız belki geçici olarak kazanırsınız, ama uzun vadede kaybeden olursunuz.”

https://fikirturu.com/jeo-strateji/hamasin-aklindan-ne-geciyordu/

 

  • FİLİSTİN-İSRAİL MESELESİNİ ÇÖZEBİLMEK: TÜRKİYE ROL OYNAYABİLİR Mİ? - Doç. Dr. Murat Aslan 

Sorunun doğrudan tarafı olan İsrail, Türkiye’nin bölgede güvenlik ve istikrara katkı sağlayabileceğinin farkında. Ancak İsrail iç siyasetindeki muhafazakarlaşma ve Amerikan garantilerine "aşırı" güven hissi maalesef kısıtlayıcı etki gösteriyor. İkinci Dünya Savaşı’nda soykırıma varan felaketlere ve yakın tarihindeki savaşlara bakılırsa, İsrail’in diplomaside ödün vermesi cesur olmayı gerektiriyor. Ancak İsrail halkının iç ve dış barış olmadan sürekli uçurumun kıyısında yaşamak zorunda olduğu ve artık kalıcı çözümlere yönelmenin gerektiği belirgin.

https://www.aa.com.tr/tr/analiz/gorus-filistin-israil-meselesini-cozebilmek-turkiye-rol-oynayabilir-mi/3027227

 

  • İSRAİL NE YAPACAK? - L. Deniz Ertuğ

Aslında İsrailli yetkililer Gazze’de sınırlı bir operasyondan yana. Hiç kimse gittikçe uzayan ve kayıpların arttığı bir savaşa girmek istemiyor. Etkin bir terörle mücadele operasyonu ardından diploması ile bu işin çözülmesi en ideal yol gibi gözüküyor. Fakat senaryoların içinde Gazze’nin tamamen Hamas’tan temizlenmesi ve yeni bir yönetim getirilmesi de var. İsrail Hamas’ın imha edilmesinden sonra yerine İsrail ile anlaşabilecek bir makul idare kurmayı da düşünüyor. Bu da bir olasılık olarak mevcut. Fakat kim gelecek? Sonuçta, Filistin Yönetimi 2007’den beri orada istenmiyor. Ancak Gazzelilerin içinde teröre karşı çıkıp, uygar dünyayla bağ kurabilecek bir grup olabilir. Bunlarla yeni bir Gazze yönetimi söz konusu olabilir. Tabii bu yine Filistin halkının iradesiyle olabilecek bir şey.

Burada şunu sormak lazım, bu zamana kadar Hamas’ı tamamen yok etmeye yönelik hiçbir girişimi olmamış olan İsrail neden şimdi bunu tartışıyor? Bence Hamas tehdidini dünya kamuoyu küçümsüyor. Burada basının da payı büyük. Medya kuruluşları, ezberleri bozmak yerine alışılagelmiş politikalarını sürdürüyor ve özellikle Filistinli sivillerin ölümüne odaklanıyor ve yaşanan terör eyleminin acımasızlığını ve hâlâ insanların teröristlerin elinde tutulduğu gerçeğini ıskalıyor. Şu anda biz burada otururken, yüzlerce insan bir bodrum katında, bir tünelin altında canı için mücadele veriyor. İsrail’in Gazze’yi toptan yok etme gibi bir planı konuşması olayın iç yüzünün hiç de sandığımız kadar sıradan olmadığını gösteriyor, bu herhangi bir terör eylemi değil belli ki.

Bu mademki böyle, İsrail neden kendini doğru anlatamıyor? Bu konuda bence sınıfta kaldı. Özellikle Batılı devletlerin bu kadar açık ve net bir şekilde arkasında durmasına rağmen, dünya kamuoyu yine Filistinli çocuk temasına döndü. Fakat halihazırda rehineler olduğunu ve terör eyleminde binlerce masum insanın göz göre göre öldürüldüğünü unutuverdik. Burada İsrail’in özellikle terör eyleminin boyutlarını dünyaya daha iyi anlatabilmesi gerekiyor. Bu noktada önemle belirteyim ki, propaganda ve yalan haberden bahsetmiyorum. Olan olay yeterince korkunç, gerçekleri dünyayla açıkça paylaşmak gerekiyor. İsrail’in geleneksel olarak kurbanlarını saklama alışkanlığından vazgeçmesi gerekiyor çünkü bizlerin ne olduğunu bilme hakkımız var. Keza hastane konusunda da böyle.

https://www.politikyol.com/israil-ne-yapacak/

 

  • FİLİSTİN VE İSRAİL’E STRATEJİK GÖZLÜKLE BAKINCA: “BU İŞTE BİR BİT YENİĞİ VAR” - Mehmet Öğütçü

Oysa karşılıklı çılgınlık tam da Ortadoğu’ya barış geleceği konusunda umutların yeşerdiği bir dönemde patlak verdi. “Galiba bölgeye sonunda istikrar, güvenlik ve refah gelecek”, diye düşünmeye başlamıştık doğrusu. Hem Türkiye-İsrail ile ilişkilerini her alanda geliştirmek için hatırı sayılır adımlar atıldı, hem de Körfez ülkeleri “Abraham Accord” (İbrahim Anlaşmaları) çerçevesinde İsrail ile ilişkileri normalleştirdi. En son saldırıdan hemen önce İsrail-Suudi Arabistan anlaşması da yoluna girmek üzereydi.

Rusya, mevcut karmaşadan kısmen memnun olsa gerek çünkü dikkatler Ukrayna işgalinden uzaklaştı. Çin, çatışmalara doğrudan müdahale taraftarı zaten hiç olmadı. “İtidal” tavsiye ediyor sürekli. Hem İsrail hem de Filistinliler ile yakın ilişkileri var. ABD ve İsrail tarafından İran’a karşı bir saldırı ihtimali yüksek olmasa da öyle bir durum vuku bulursa Rusya ile birlikte yakın müttefiki İran’ın harcanmasına kayıtsız kalmaz diye tahmin ediyorum.

https://yetkinreport.com/2023/10/20/filistin-israile-stratejik-gozlukle-bakinca-bu-iste-bir-bit-yenigi-var/

 

  • SAPİENS'İN YAZARI HARARİ: "HAMAS SAVAŞI KAZANIYOR MU?"

“Barış ve normalleşme ihtimali Hamas için ölümcül bir tehditti. Bu radikal İslamcı örgüt, 1987'deki kuruluşundan beri İsrail'in var olma hakkını asla tanımadı ve kendisini tavizsiz silahlı mücadeleye adadı. Hamas, 1990'larda Oslo barış sürecini ve sonraki tüm barış çabalarını sekteye uğratmak için elinden gelen her şeyi yaptı.”

https://www.indyturk.com/node/668446/d%C3%BCnya/sapiensin-yazar%C4%B1-harari-hamas-sava%C5%9F%C4%B1-kazan%C4%B1yor-mu

 

  • PROF. DR. TAŞANSU TÜRKER GÜNÜMÜZ BARIŞSIZLIK HALİ EKSENİNDE FİLİSTİN-İSRAİL ÇATIŞMASINI DEĞERLENDİRDİ - Zeliha Eliaçık 

Tarihte ne yazık ki "kafiyelenen" diğer bir mesele de bizim Orta Doğu'ya dair cehaletimizdir. Orta Doğu ile bir gönül bağımız var. Yani İslam çerçevesinde, kutsiyet çerçevesinde, ama daha ötesi Osmanlı tarihi çerçevesinde bir gönül bağımız var. Fakat bilgi dediğimiz zaman, genel olarak Orta Doğu için konuşuyorum, yani İsrail özelinde de değil, bilgi konusunda ciddi sıkıntılarımız olduğu açık. Bir defa lisan bilgisi anlamında sıkıntılarımız var. Arapça çok zor ve fakat çok güzel bir dil. Fakat bizim Arapça bilen uzman sayımız çok az. Bizim Farsça bilen uzman sayımız çok az. Onun dışında İbranca diye bir dil var. Türkiye'de İbranca bilen insan sayısı gerçekten iki elin parmağını geçmez. Efendim bizim Yahudilerimiz var Türkiye'de... Onlar ne kadar İbranca biliyor sorusu da ciddi bir sorudur. Çünkü onlar da Ladino konuşurlar, yani Yahudi İspanyolcası, yani bir Romans dili. Çünkü İsrail Devleti kurulana ve bir resmi dil olarak bunun benimsenmesine dek İbranice ruhban sınıfının kullandığı bir dildi. Herkes kendi yerel dilini kullanırdı. Türkiye için de bu geçerli. Dolayısıyla Orta Doğu'ya dair din çerçevesinde, maneviyat çerçevesinde, Osmanlı tarihi çerçevesinde bir gönül, bir duygu, bir yönelim var. Bununla birlikte uzmanlık bilgisi alanında ciddi sıkıntılarımız var. Bu mesele, iş İsrail'e geldiği zaman iyice katmerleniyor.

 

İsrail tarihine dair aklar ve karaları ve komplo teorilerini ne yazık ki çok da fazla aşamayan bir genel çerçeve Türkiye'ye hakim olmuş durumda. Tabii ki burada devlet katından bahsetmiyorum ve entelektüel düzeyde de bunun istisnaları epey mevcut. Fakat o genel ruh hali illa ki diplomatik düzeye de devlet katına da entelektüel düzeye de bazen sirayet edebiliyor. Bunun sebebi çok belli. İsrail'in kuruluşu ve sonrasında yaşanan süreçler bütün bir İslam dünyasında ciddi travmalar yarattı. En-Nekbe deniyor mesela Arapça, yani İsrail devletinin kuruluşu, '67 savaşı başka bir süreç, sonrasında katmerlenerek ilerleyen sorunlar...

https://www.aa.com.tr/tr/analiz/prof-dr-tasansu-turker-gunumuz-barissizlik-hali-ekseninde-filistin-israil-catismasini-degerlendirdi/3021377

 

  • KAŞIYANLAR VAR! - Alaattin Aktaş

Ekonomik sorunlar ve ortaya çıkan etki sular durulduğunda normale döner. Bizim asıl sorunumuz başka...

Bu ülkenin vatandaşı, İsrail’i protesto edeceğim diye, ayarı tutturamayıp kendi askerine, kendi polisine çok isteyerek ve bilinçli olmasa bile saldırır, ona zarar verir hale geldi.

Bunu yapan güruha sormak gerekir; “Mehmetçik Gazze’ye” derken “Mehmetçik”, sizi frenlemeye çalışırken düşman askeri mi?

Gazze konusunun içeride yarattığı ve birileri tarafından ha bire körüklenen bu olumsuz etki giderek başka başka sorunlar yaşamamıza yol açacağa benziyor. Birileri Gazze’de olan bitene adeta mal bulmuş mağribi gibi sarıldı.

Kalabalık toplanmış İsrail'i protesto ediyor, birileri de bunu fırsat bilip kalabalığa "hilafet” çağrısı yaptırıyor.

Ne ilgisi var?

İsrail'le hilafetin, Filistin'le hilafetin ne ilgisi var?

Daha önemlisi 100’üncü yılını kutlamamıza on gün kalan Türkiye Cumhuriyeti ile hilafetin ne ilgisi var?

O tezahüratı yapanların kaçı hilafetin ne olduğunu biliyor acaba?

Zaten esas sorun da bu ya! Birileri oralarda toplumu yönlendiriyor. Hem de çok fena yönlendiriyor.

Dün de yazdım; öyle bir hale geldik ki şu son yaşananlar konusunda taraf olmamak neredeyse suç sayılacak. Tabii ki ne tarafta olacağın da belli, onu da onlar tayin ediyor.

“Ben insanlığın tarafındanım, zulme uğrayanın yanında ve haksızlık yapanın karşısındayım” demen de yetmiyor!

Hem zaten ortalık oturduğu yerden esip gürleyenlerle dolu.

Kof kabadayılık öyle kolay ki. Hele hele başkasının canıyla kabadayılık yapmak. Mehmetçik Gazze’ye gidecekmiş, gitmeliymiş! Olur, emriniz olur! Ne kadar kolay değil mi, başkasının canıyla birilerine meydan okumak!

Bazı pişkinler de, “Madem çağrı yapıyorsun, buyur önce sen git” diyenlere, “Ben gidersem ülkeyi kim savunacak gibi” bir yanıt verebiliyor. Sanırsın adam adeta tek başına ülkeyi koruyor!

İçeride tehlike büyüyor. Birileri sürekli kaşıyor yarayı. Dedim ya mal bulmuş gibi üstüne atladılar bu yaşananların. Kitleleri sokağa dökmek için bundan güzel fırsat mı olur?

https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/gidisat-cok-tatsiz-cok/712224

 

  • İSRAİL-HAMAS ÇATIŞMASI NEREYE GİDER? ALTERNATİF SENARYOLAR – Serhat Erkmen

Burada rasyonel olan Hamas’ın çatışmayı kazanmak için kara operasyonunda gerilla savaşının tüm inceliklerini kullanıp İsrail’i hataya zorlamaya çalışacağı; İsrail’in çatışma sahasının zorluğu nedeniyle küçük alanlar açarak adım adım ilerleyeceği; İran, Körfez ülkeleri, Avrupa devletleri ve ABD’nin çatışmanın bölgeselleşmesinden bir kazanımı olmayacağıdır.

Bununla birlikte alternatif senaryolar üzerinden yapılan analizlerde bir öngörülemezlik durumu (wildcard) senaryosu üzerine de çalışılır. Burada öngörülemezliğin kapısını açacak parametre, İsrail’in çatışmayı bölgeselleştirmeye çalışması. Hedeflerinde başarısız olan, sonuca gidemeyeceğini anlayan, taktik ve teknik açıdan köşeye sıkışmış bir İsrail’in tüm bu çatışma sürecinden İran’ı sorumlu tutarak İran’da nükleer çalışmaların yapıldığını varsaydığı hedefleri bombalamasıyla yeni bir durum ortaya çıkabilir. Bu olasılığı aklımızda tutalım.

Fakat dediğim gibi bu alternatif bir senaryo ve şu an için gerçekten öngörülemez bir durum. Bu olasılık gerçeğe dönüşürse o zaman Ortadoğu’da hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, her şey kökten değişti diyebiliriz.

Tamamı : https://fikirturu.com/jeo-strateji/israil-hamas-catismasi-nereye-gider/

 

  • YUVAL NOAH HARARİ: HAMAS DEHŞETİ, POPÜLİZMİN BEDELİ KONUSUNDA DA BİR DERS NİTELİĞİ TAŞIYOR

İsrail hala kendini bu felaketten kurtarabilir. Hamas’a ve diğer pek çok düşmanına karşı hala belirleyici bir askeri üstünlüğe sahip. Yahudilerin çektiği acıların uzun ve derin geçmişi şimdi İsrail ulusunu harekete geçiriyor. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ve diğer devlet organları yaşadıkları ilk şoku atlatmaya çalışıyorlar.

Sivil toplum daha önce hiç olmadığı kadar harekete geçerek hükümet işlevsizliğinin bıraktığı pek çok boşluğu dolduruyor. Vatandaşlar kan bağışında bulunmak için uzun kuyruklar oluşturuyor, savaş bölgesinden gelen mültecileri evlerinde ağırlıyor ve yiyecek, giyecek ve diğer ihtiyaç maddelerini bağışlıyorlar.

Şimdi, bu ihtiyaç anında, dünyanın dört bir yanındaki dostlarımızı da yanımızda durmaya çağırıyoruz. İsrail’in geçmişteki davranışları hakkında eleştirilecek çok şey var, evet.

Geçmiş değiştirilemez ancak umarız Hamas’a karşı zafer kazanıldığında İsrailliler sadece mevcut hükümetimizden hesap sormakla kalmaz, aynı zamanda popülist komploları, mesihçi fantezileri terk eder ve İsrail’in kurucu idealleri olan içeride demokrasi ile dışarıda barışı gerçekleştirmek için dürüst bir çaba gösterirler…

https://serbestiyet.com/haberler/ceviri-i-yuval-noah-harari-hamas-dehseti-populizmin-bedeli-konusunda-da-bir-ders-niteligi-tasiyor-145641/

 

  • İSRAİL, GAZZE KENTİNİ BOŞALTIP İLHAK ETMENİN PEŞİNDE - Gürbüz Evren    

Daha ne kadar süreceği belli olmayan bombardımanın ardından Gazze kentine girmesi beklenen İsrail ordusu, bunu sürekli geciktiriyor.

Çünkü, yıllardır İsrail askerlerini bekleyen Hamas’ın hazırladığı öngörülemez sürprizlerden çekiniyorlar.

Özetle kendilerini neyin beklediğini hala daha çözebilmiş değiller.

İsrail yapabilir ve sonunda da başarabilirse, Gazze kentini tamamen Hamas’tan temizlemek istiyor.

Gazze kentini, Gazze Şeridi’nin geri kalanından tecrit etmeyi hedefleyen İsrail, böylelikle Baharat Yolu projesinin Akdeniz’e açılan kapısı Hayfa’yı da güvence altına almış olacak.

Arap ülkeleri ise kendi aralarında bölündükleri, işgal ve iç savaşlarla güçsüzleştirildikleri bu dönemde kendilerine ekonomik, sosyal, siyasal ve diplomatik yük olarak gördükleri Filistin davasını, özellikle de Hamas’ı sırtından atmak istiyorlar.

Hatırlayın, önde gelen Arap ülkeleri geçmişte İsrail’in Filistinlilere saldırıları sırasında petrol silahını kullanırdı.

Tüm dünyaya petrol ambargosu uygulanır, İsrail üzerinde baskı kurulurdu.

İşte o ülkeler şimdi İsrail ile normalleşip ticaret yapmanın derdindeler.

https://www.politikyol.com/israil-gazze-kentini-bosaltip-ilhak-etmenin-pesinde/

 

  • İsrail, Hamas'a karşı şiddetli bir yeraltı savaşıyla karşı karşıya - Daphné Rıchemond-Barak (Financial Times köşeyazarı)

Yüzeyin altında üstünlük var ve belki de dünyadaki en kapsamlı yeraltı savaş yeteneklerine sahip. Bu gerçekler göz önüne alındığında, İsrail'in bu yeraltı altyapısını bozmak için uzun süreli ve kapsamlı bir hava ve kara operasyonuna girişmesi gerekecek.

Gazze'nin 365 kilometrekarelik alanındaki tünellerin, sığınakların ve üslerin çökmesi, su basması, patlatılması ve kapatılması aylar sürecek ve büyük kaynaklar ve sürekli operasyonel üstünlük gerektirecek. Ve bunların hepsi, yüzeyin altındaki stratejik avantajlarını kullanan Hamas görevlilerinin ateşi altındayken olacak!

Çok insan kaybına yol açacak böyle bir senaryoda bile Gazze'nin tünel ağının tamamının yok olması pek olası değil. İsrail'in daha ulaşılabilir hedeflere odaklanmak için zaman içinde hedeflerini yeniden çerçevelemesi çok daha gerçekçi görünüyor. Daha da önemlisi, 7 Ekim’deki sürpriz saldırıların bir daha yaşanmasını önlemek için yeteneklerini geliştirmesi gerekiyor.

https://www.dunya.com/kose-yazisi/israil-hamasa-karsi-siddetli-bir-yeralti-savasiyla-karsi-karsiya/707979

 

  • TÜRK YAHUDİ TOPLUMU ADINA YAPILAN AÇIKLAMA – Ahmet Hakan

Hastanenin bombalanmasının ardından şöyle bir açıklama yaptı Türk Yahudi Toplumu:  “Bu, uluslararası hukuk tarafından da insanın en temel beklentisi olan yaşam hakkını ortadan kaldıran bir durumdur. Kabul edilir, savunulur, mazeret gösterilir hiçbir tarafı yoktur. Bu bağlamda devletimiz Türkiye Cumhuriyeti’nin, huzurun acilen sağlanması için ilk günden beri gösterdiği çabaları destekliyor, tüm insanların bir an önce kalıcı barışa ulaştırılmalarını diliyoruz.”

İnsanlığın gereği neyse onu yapmış Türk Yahudi Toplumu.

Sosyal medyada Yahudi vatandaşlarımızı taciz eden tipler görüyorum. Yaptıkları buz gibi ajan provokatörlüktür.

Ya da dangalaklıktır. Türkiye’nin Yahudi vatandaşları ile İsrail devlet yönetimi arasındaki farkı bile ayırt edemeyecek denli bir dangalaklık.

https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ahmet-hakan/olu-bebeklerle-yapilan-bir-basin-toplantisinin-fotografi-42347986

 

  • NETANYAHU MUTLAKA YARGILANACAK! – Remzi Çetin

İsrail hukuku, siyasetçilerden hesap sorma deneyimine sahiptir.

Netanyahu’nun yargılanacağına ilişkin tezimi, özellikle Yom Kippur Savaşı, Güney Lübnan bozgunu vb. göz önüne alarak, İsrail Yüksek Mahkemesi’nin eylem ve kararlarına dayandırıyorum.

https://www.youtube.com/watch?v=AaNuHT8lxMw

 

  • İSRAİL İNTİHARA SÜRÜKLENİYOR... – Remzi Çetin

👉 74 yaşındaki Netanyahu, ülkenin kurumlarına zarar vermesinin dışında, istihbarat zafiyeti ve İsrail kamuoyunun yaşadığı travmayla harekâta hazırlanıyor

👉 Peki, olası Gazze harekâtı İsrail’in intiharı olur mu?

https://www.youtube.com/watch?v=HOhBLbLJDoc

 

  • FİLİSTİN KİME AİT? | İSRAİL - FİLİSTİN ÇATIŞMASININ KÖKENİ | Pelin Batu ile Her Şeyin Kökeni

https://www.youtube.com/watch?v=snYQwOhd_5w&t=5s

 

  • KAOSTA DÜZEN ARAYIŞI: İSRAİL-HAMAS SAVAŞINA DAİR KOMPLO TEORİLERİNİ ANLAMAK – Sinan Alper

“Filistin’deki her bir kişinin aldığı nefesten bile haberdar olan İsrail’in, bu kadar büyük bir saldırıdan habersiz olması dahası İsrail’in güçlü istihbaratına ve güvenlik tedbirlerine rağmen Hamas’ın bu kadar etkili bir saldırı gerçekleştirebilmiş olması çok tuhaf. “İki füze attırır, gereğini yaparız” gibi bir durum var.”

https://teyit.org/teyitpedia/kaosta-duzen-arayisi-israil-hamas-savasina-dair-komplo-teorilerini-anlamak

 

  • İSRAİL-HAMAS SAVAŞI

7 Ekim 2023 sabahı Gazze Şeridi’ni kontrol altında tutan Hamas, “Aksa Tufanı Operasyonu” başlatarak İsrail’e saldırı düzenledi. Bu beklenmedik saldırı İsrail’in verdiği karşılıkla birlikte savaşa dönüştü. Savaşa dair sosyal medyada da çok sayıda yanlış bilgi yayılmaya devam ediyor. Bu süreçte açık kaynaklar üzerinden incelediğimiz iddialara ve doğru bilgilere sizin için hazırladığımız bu özel sayfadan ulaşabilirsiniz.

https://teyit.org/2023-israil-hamas-savasi

 

  • raz_sauber@raz_sauber

İsrailli yüksek teknoloji patronu Eyal Waldman, yüzlerce Filistinli geliştiriciyi istihdam ederken Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde araştırma ve geliştirme merkezleri kurarak teknoloji endüstrisini ve tüm Arap dünyasını hayrete düşürdü. Cumartesi günü Hamas kızı Daniel'i öldürdü

https://twitter.com/raz_sauber/status/1712429835656581263

 

  • FİLİSTİN’DE İNSANLIĞI SAVUNMAK - Zeynep Ardıç    

İsrail-Filistin çatışması yakın zamanda bitecek gibi görünmüyor. İsrail’in zulmü bir yana, Hamas’ın ne yapmaya çalıştığını anlamak da pek mümkün değil. Aksa Tufanı ile neyi amaçladılar bilmiyorum. Böyle bir hamlenin kime ne faydası oldu? Filistinlilerin hangi sorununu çözmeye katkı sundu? Daha fazla baskı ve ölüm getirmekten başka ne işe yaradı? İsrail’in politikaları ve bu operasyona vereceği cevap belliyken neden böyle bir yol izlendi? Bu sorulara çeşitli cevaplar verilebilir, verenler de var. Ben cidden anlamıyorum. Tek bildiğim İsrail’in Filistinlilere yönelik zulmünü arttırmaktan başka bir işe yaramadığı. Kaldı ki müzik festivaline gitmiş gençlerin ya da otobüs bekleyen yaşlıların öldürülmesi ile neyi başarmış oldu Hamas? İsrail’in zulmüne karşı çıkanların Yahudi sivillerin öldürülmesine alkış tutacağını mı sandılar? Eğer böyle düşündülerse şunu söylemek gerekir, vicdanı olan, insan haklarını ilkesel olarak savunan bir insan Hamas’ın sivillere yönelen saldırılarını da aynı İsrail’i eleştirdiği gibi eleştirecektir. Öteki türlü insan olmanın, insanlığı savunmanın bir anlamı kalmıyor çünkü.

https://www.politikyol.com/filistinde-insanligi-savunmak/

 

  • Deniz Ülke@DenizUlke

Yüzlerce sivilin canına mal olan büyük bir saldırıya uğramalarına, topyekun savaş moduna girmelerine, ABD gibi bir ülkenin ve Batı hükümetlerinin sınırsız desteğini almalarına rağmen katliam emrini veren kendi başbakanlarına “ katil Netanyahu” diyerek sokaklara dökülen bu insanların günahını almayınız. Yahudi düşmanlığı ırkçılıktır; genlerimizde yoktur. Savaş başka ülkelere asker göndererek, onların illegal şiddetine karşı şiddet kullanarak değil karşı taraftaki insanların gönlüne girerek; onları insan olmanın gereklerinde bütünleştirerek kazanılır.

https://twitter.com/DenizUlke/status/1715980258011124180

  • ÖNCE SEDAT SONRA HAMAS İSRAİL’İN ‘CONCEPTZİA’SINI NASIL ÇÖKERTTİ? - Uri Kaufman

https://harici.com.tr/once-sedat-sonra-hamas-israilin-conceptziasini-nasil-cokertti/

  • nevsin mengu@nevsinmengu

İsrail’i protesto etmek, anti antisemitizme kaymak; Hamas’ı kınarken tüm Filistin halkına karşı nefret dili kullanmak arasında ince bir çizgi var.

O ince çizgi, dünyayı yaşanabilir ya da yaşanamaz kılan çizgi

https://twitter.com/nevsinmengu/status/1716181698675691744

 

  • 7 EKİM’İN OLASI YANSIMALARI: İSRAİL’DE YENİ SİYASET VE LİDERLİK – Gökhan Çınkara

İsrail’de son günlerde yapılan bir ankete göre, hükümeti oluşturan blok, bugün seçim olsa 42 milletvekili alabilirken, muhalefet bloku ise 78 milletvekili ile ezici bir çoğunluğa sahip oluyor. Yasama meclisi Knesset’in toplamda 120 milletvekili olduğunu ve hükümet kurmak için 61 milletvekilinin oluruna ihtiyaç olduğunu ekleyelim. Esasında siyasi tercihlerin nasıl olacağına dair şimdiden kestirim yapmak zor. Fakat Likud seçmeninde Netanyahu’nun retorik kıvraklığının arkasında kurumsal zafiyetlerin olduğuna dair kanaatin pekişmesi, tercihleri farklı adaylara yönlendirebilir. İsrail seçmeni; ekonomik istikrar, enflasyon ve işsizlik gibi konulara odaklanmışken, güvenlik riskinin bu derece genişlemesi, kendisini aday tercihinde farklı seçenekleri değerlendirmeye itebilir. İsrail eski genelkurmay başkanı Benny Gantz’ın (Mavi ve Beyaz Partisi) popülaritesi artıyor. Yargı reformu tartışmalarında orta yolcu tavrı da bunda etkili oldu.

Bugünlerde ise güvenlik risklerinin baş gösterdiği bir ülkede ulusal liderliği, ordunun içinden gelmiş ve onu en üst düzeyde temsil etmiş bir siyasi figüre vermek şaşırtıcı olmayacaktır. Gantz’ın, Netanyahu’nun savaş kabinesine katılım göstermesi biraz da bu yüzden. İdeolojik farklılıkları ve dar siyasi çıkarları bir kenara bırakan ve gerektiğinde ulusu için fedakarlık yapan bir siyasetçi imajı çiziyor. İsrail toplumunda ise bu durum genel olarak beğenilen ve takdir edilen bir davranış tipi. 1977’ye kadar sosyalist fikirlerin, siyasetin hakim ideolojisi olduğu İsrail’de, bireyselcilik ve kendi çıkarını düşünme, dışlanan bir toplumsal değer olarak görülebilir.

İsrail, 7 Ekim sonrası birçok analiste göre eskisi gibi olmayacak. Bu doğru bir tespit çünkü travmanın boyutları geniş. İsraillilerin İsrail içerisinde güvensiz olmaları, güvenlik birimlerinin geç müdahalesi ve tek başına çaresizlik hali, İsraillileri; güçlü, kararlı ve belki de tavizsiz lider tiplerine yöneltecek. İsrail’de iki devletli çözüm için toplumsal desteğin iyice yok olacağını söylemek sürpriz olmaz.

https://kriterdergi.com/7-ekimin-olasi-yansimalari-israilde-yeni-siyaset-ve-liderlik

  • İSRAİL-FİLİSTİN SAVAŞINDA SON DURUM - Dr. Nuri Salık & Dr. Gökhan Çınkara & Batu Coşkun

https://www.youtube.com/watch?v=r-2s_LwdWA0

 

  • İSRAİL - HAMAS SAVAŞI COĞRAFYAYA YAYILIYOR MU? - İlkan Dalkuç ve Gökhan Çınkara

https://www.youtube.com/watch?v=CrtYcYpjrds

  • Ferit Belder@FeritBelder

İsrail’de 7 ekim sonrası aşırı sağın gündemi ‘bireysel silahlanma’. Aşırı sağın iktidarda olması ve aşırı sağcı bir ulusal güvenlik bakanının bu işin başını çekmesi, meseleyi çeperdeki marjinal bir başkaldırıdan ziyade programlı siyasal bir proje haline getiriyor.

https://twitter.com/FeritBelder/status/1716021158418510148

  • Gabi Behiri@gbehiri

Savas karsiti olmakla Hamas destekcisi olmak arasindan suan Israel'de cok ince bir cizgi var. Atilanlarin bir kismi gercekten savas karsiti  olsa da bir kismi da Hamas'i destekleyen paylasimlar yapti. Nitekim kurunun yaninda yas da yandi.

https://www.gazetepencere.com/israilde-savas-karsiti-ogrenciler-ve-akademisyenler-teror-destekcisi-denilerek-universitelerden-uzaklastiriliyor/

https://twitter.com/gbehiri/status/1715678749595680919

 

  • GAZZE'DE HASTANE FELAKETİ. İLK GELEN BİLGİLER VE GÜN IŞIĞIYLA ORTAYA ÇIKANLAR – Nevşin Mengü

https://www.youtube.com/watch?v=6xzUXV68QR0&t=3s

 

  • AP ANALİZ ETTİ, SOL EĞİLİMLİ POLİTİCO YAYINLADI: O ROKET GAZZE'DEN FIRLATILDI

https://www.odatv4.com/dunya/ap-analiz-etti-sol-egilimli-politico-yayinladi-o-roket-gazzeden-firlatildi-120007248

 

  • ŞALOM YAZARI OJALVO’DAN SÖZCÜ YAZARI TURAN’A: KEŞKE HAMAS’IN BASIN BÜROSU GİBİ HAREKET EDECEĞİNE OBJEKTİF HABERCİLİK YAPABİLSEYDİ

https://www.muhalif.com.tr/haber/salom-yazari-ojalvodan-sozcu-yazari-turana-keske-hamasin-basin-burosu-gibi-hareket-edecegine-objektif-habercilik-yapabilseydi-176676

 

  • İSRAİL-HAMAS SAVAŞI - Dr. Deniz Ertuğ (Kör Nokta)

https://www.youtube.com/watch?v=SST-gUeMBrQ

 

  • RASYONEL DIŞ POLİTİKA – Ege Cansen

Hamas muhtemelen şöyle diyor: Bu savaş yangını genişleyebildiği kadar

genişlesin.  İsterse kentler yıkılsın, isterse her milletten sivil-asker, kadın-erkek,

genç-yaşlı milyonlarca insan ölsün. Yeter ki, bu kıyımın sonunda Filistinliler kendi

vatanlarında bir İslam Devleti kurabilsin. Bu mümkün mü? Bana göre izlenen bu

stratejiyle değil. Çözüm için Arapların, Yahudileri denize dökmek için başlattığı

ama yenilip toprak kaybettikleri 1967 savaşı öncesi sınırlar esas alınarak “iki

devlet” kurulmalı demek gerçekçi değildir. Hiçbir devlet, savaşla kazandığı

topraklardan terör eylemine maruz kalıyorum diye vazgeçmez. Filistinliler ve

Araplar 1967'den daha zayıf, İsrail ise daha kuvvetlidir. O gün kazanamadıkları

savaşı bugün kazanamazlar.

Amacı ne kadar kutsal olursa olsun Hamas “tanım icabı” bir terör örgütüdür.

Çünkü silahsız sivil insanları öldürmektedir. PKK da Türkiye'de iki devlet olsun

istiyor. Bunun için dehşet saçıyor. Türk milletini terörle yıldırıp ona “ver

kurtul” dedirtmek istiyor. 2015 Dolmabahçe Mutabakatı'ndan sonra bunu

denemiş ama başarılı olamamıştır. Çok acı günler yaşanmış ve çok büyük badire

atlatılmıştır. Türkiye, Hamas'ı değil, özellikle 2.5 milyonu Batı Şeria'da 2.5

milyonu Gazze Şeridi'nde ve hatta 1.9 milyonu İsrail vatandaşı olup İsrail içinde

yaşayan toplam 7 milyon Filistinliyi desteklemelidir. Bu desteğin amacı siyasi

değil insani olmalıdır.

https://www.sozcu.com.tr/2023/yazarlar/ege-cansen/rasyonel-dis-politika-7834492/

 

  • OSLO BARIŞININ KATİLLERİ – Mehmet Ali Tuğtan

https://www.uikpanorama.com/blog/2023/10/16/mt/

 

  • Pınar Kılavuz@devpinar

Senelerdir ayni kaliplar. Renk, mozaik…

https://twitter.com/devpinar/status/1715049227754057759

 

  • Pınar Kılavuz@devpinar

Diasporada yasayan hic bir yahudi tedirgin olmamali. Israel’in yaptiklarindan onlar sorumlu degil. Türkiye’deki protestolar, yahudilerin cogunlukta yasadigi yerlerin hedef gösterilmesi nefret sucu ve savasla alakasi yok.

https://twitter.com/devpinar/status/1714561918160015812

 

  • Can Candan@yunusunbabasi

Türkiye Yahudileri vatandaşlıktan atılsın demek antisemitizmdir, ırkçılıktır, insanlık dışıdır, KORKUNÇTUR, nefret söylemi ve suçudur. Kesinlikle kabul edilemez! Bu suçu işleyenler hakkında derhal soruşturma açılmasını talep ediyorum. @adalet_bakanlik

https://twitter.com/yunusunbabasi/status/1713874049321861617

 

  • Deniz L. Ertuğ@DLeilaErtug

Sol benim kendi mahallem, doğduğum büyüdüğüm sokaklar yani. Ama bu insanların o teröristlerle aynı yerde durmasına çok kızıyorum. İslamcılardan bir beklentim yok. Filistinli çocuklar için dünya kadar yazı yazdım. Bu kadar geliyor elimden. Eğer başka türlü yardım edebilseydim yine ederdim. Ama bu Yahudilerin bebeklerinin ölümünü görmezden gelmeyi gerektirmemeli. Korkunç görüntüler var. Neden her iki tarafın da acısını paylaşamıyoruz bunu anlamıyorum. Ne farkı var Filistinliyle İsraillinin? Sevgisi, empatisi, anlayışı olmayan insanlar inandıklarını söyleseler de inançlı olamazlar bence. Dinin özü sevgidir. Öte taraftan, kin ve nefretle hareket eden bir sınıf mücadelesine de inanmıyorum. Sadece hukuk ve demokrasi var benim için. Nefret, öfke karşılıklı besleniyor.

https://twitter.com/DLeilaErtug/status/1715351243504120061

 

  • ‘KURALLARA DAYALI’ DÜZENİN ORTADOĞU’SU – Ceyda Karan

https://harici.com.tr/kurallara-dayali-duzenin-ortadogusu/

 

  • HAMAS’IN FİLİSTİN SORUNUNDAKİ YERİ VE ETKİSİ NE? I TARİHİN PEŞİNDE – Ayşe Hür

https://www.youtube.com/watch?v=8_2VcfGzEak

https://www.youtube.com/watch?v=rSjgtg35NqA

https://www.youtube.com/watch?v=_WPPntpbXqo

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün