2028 Los Angeles Olimpiyatlarında yeni dallarda müsabakalar göreceğiz. Eklemeler arasında kriket, beyzbol/softbolü ve lakros var. İlginç bir şekilde Amerikan Futbolunun bir varyantı olan Bayrak Futbolu da eklenen sporlar arasında yer alıyor. Eklenen diğer bir spor da son zamanlarda artan popülaritesi ile öne çıkan squash.
Olimpiyatlar yaklaşıyor. Dünyanın en büyük spor organizasyonlarından biri bu yaz Paris’in ev sahipliğinde yapılacak. Türkler olarak özellikle voleybol takımımızı altın madalya yolunda yakından takip edeceğiz. Bütün yarışma boyunca voleybol dışında 31 farklı spor dalında müsabakalar da yapılacak. Bu sayı uzun bir süre sonra Los Angeles'ta 2028 yılında yapılacak Olimpiyatlarda arttırılacak. Yeni eklemeler arasında kriket, beyzbol/softbolü ve lakros var. İlginç bir şekilde Amerikan Futbolunun bir varyantı olan Bayrak Futbolu da eklenen sporlar arasında yer alıyor. Eklenen diğer bir spor da son zamanlarda artan popülaritesi ile öne çıkan squash.
Squash, birçok raket sporu gibi iki farklı oyuncunun raketle topu birbirlerinin alanına atması üzerine kurulu bir spor. Ancak diğer raket sporlarının aksine oyuncular ortak bir alanı paylaşır. Kare bir alan içinde oynanan sporda, oyuncuların amacı topu duvara çarptırıp rakiplerinin topa yetişememesini sağlamaktır. Kolay görünmesine rağmen çok yorucu ve fizik kalite gerektiren bir spordur.
Squash’ı birçok spordan farklı kılan bir başka özelliği ise kendi içinde zorluk seviyelerine sahip olması. Adeta bir video oyunu gibi squash maçlarından önce oyuncular kendi seviyelerine göre farklı renkli toplardan birini seçer. Daha ‘zor’ olan toplar, ‘kolay’ toplara göre daha ağırdır ve daha az sekerler. Topların sekişine bu kadar dikkatle bakıldığı için squash maçlarından önce toplar ayrıca ısıtılır. Bu genellikle oyuncuların maç başlamadan önce 10-15 kere hazırlık puanları oynaması ile yapılır. Soğuk toplar daha az genişlediği ve bu yüzden daha az sektiği için en ‘zor’ olan toplardır. Soğuk olduğu zaman çok az sekerler.
Squash’ın tarihi
Bu değişik sporun aynı şekilde çok değişik bir tarihi var.
Raket sporları yüzyıllardır farklı formlarda ve farklı kurallarla oynanıyor. 15. yüzyılda Hollandalıların modern raketleri icat etmesi ile kurallar düzenlenmeye başladı. Tenis 19. yüzyılda günümüzde bildiğimiz formuna evriliyordu. Özellikle İngiltere’de birçok kort inşa ediliyor, raketler ile toplar daha çok yaygınlaşıyordu. Bu ilgi bütün ülkeyle beraber hapishanelere de yayılmayı başardı. Hapishanelerde büyük bir alan olmamasından dolayı mahkûmlar tenis yerine ‘rackets’ (raketler) denen farklı bir spor oynuyordu. Tenis ekipmanları kullanarak topu duvardan sektirerek paslaşıyorlardı. Bu oyun günümüzde squash olarak bildiğimiz haline Harrow School isimli İngiliz bir okulda dönüştü. Öncelikle raket boyları daha dar alanlara uyumluluk sağlasın diye küçültüldü, ardından tenis topunun etrafa hasar vermesinden dolayı kauçuk, küçük bir top kullanılmaya başlandı.
Squash, günümüzdeki popülerliğine II. Dünya Savaşı sonrası ulaştı. İngiltere’nin birçok eski kolonisinin ekonomik gelişimleri ile squash kortları inşa edilmeye başlandı ve oyun uluslararası tanınırlık kazandı. Forbes dergisinin 2003 yılında yayımladığı bir yazıya göre sağlığınız için oynayabileceğiniz en iyi spor squash. İki kişinin küçük bir alanda beraber olmasından dolayı çok da sosyal bir spor olan squash her geçen gün daha fazla kişi tarafından oynanıyor. 2028 yılında Olimpiyatlarda oynanması ile spora duyulan ilgi de katlanarak artacaktır.
Şu an PSA (Professional Squash Association) sıralamalarına bakacak olursanız birçok başarılı oyuncunun Ortadoğulu, Güney Amerikalı ve Okyanusyalı olduğunu görürsünüz. Avrupa ülkelerini temsil eden sporcuların da birçoğunun Mısır doğumlu olması nedeniyle Mısır, dünya sıralamasını domine ediyor. Ülkenin hem eğitim kurumlarının hem de devletinin desteğiyle birçok squash akademisi işletiliyor ve turnuva düzenleniyor. Bu sayede son yıllarda hem erkekler hem de kadınlar turnuvalarında şampiyonlar yetiştiren Mısır, açık ara dünyanın en başarılı squash oyuncularına sahip ülke.
Sosyalleşme açısından önerilen spor
Squash birçok açıdan hem çok farklı bir spor hem de bence içinde farklı dersler barındıran bir geçmişe sahip. Öncelikle hapishanelerde oynanan bir sporun şimdi hem sağlık hem sosyallik açısından en çok önerilen sporlardan biri olması bence çok hoş. Ratatuy filmindeki “başarı her yerden gelebilir” sözünü çok iyi temsil ettiğini düşünüyorum. Bu sözü ayrıca Mısır’ın başarısı da mükemmel bir şekilde sergiliyor. Teknoloji ve eğitim bariyerlerinden dolayı profesyonel sporcuların hep belirli ülkeler tarafından yetiştirilmesine alışkın olduğumuz dünyada doğru eğitim ve yatırımlar ile kendini öne çıkarması her anlamıyla ilham verici. Acaba Türkiye’de de devlet ve eğitim kurumları hangi alanlara yatırım yapsa ülkece hangi sporları domine edebiliriz?
