Gelecek ile ilgili hayalini sorduğumda genç kız duraksadı…
“Galiba benim sorunum bu! Hayal kuramıyorum. Endişelerim ve sadece olasılıklar üzerinde kara kara düşünmekten hayal kurmayı bırakalı çok oldu,” dedi.
Henüz 18 yaşında hayal kurmayı bırakalı çok olmuş!
Eyvahlar olsun…
Hayal kurmak geleceğin inşasında olmazsa olmaz bir eylem!
Hiç tasarruf yapmadan gönlünün tüm zenginliğinle süsleyebileceğin bir alan.
Ne olur da insan vazgeçir hayal kurmaktan?
O rengarenk dünyadansa sıradanlığa ve olana tamah eder?
Korku mudur altında yatan? Hayallerin gerçekleşememe ihtimali mi?
Yoksa hayalcilere atfedilen sayısız olumsuz algı mı durdurur insanı?
Hayal kurmak eyleme engel midir yoksa motivasyon kaynağı mıdır?
***
Çalıştığım genç kız kafamda bu gibi sayısız deli soruların belirmesine yol açtı. Hemen bir ödev verdim: Bir hayal panosu yapacaktı bana; tasarrufsuz!
Bir sonraki çalışmayı beklerken elimde okumakta olduğum romanın satırları gözüme ilişti:
“Kararlarını alırken duygularının etkisinde kalmayan, hiçbir şart altında paniğe kapılmayan, aklı ve sezgileri arasında dengeyi kurmuş ve analizlerinde asla yanılmayan biri olduğun için…”
Nasıl? Hoşunuza gitti mi? Bir ebeveyn olarak yetiştirdiğiniz çocuklarınız böyle bireyler olsa iyi iş çıkardım diyebilir misiniz?
Sanırım bu kişi tanımı başarı odaklı insanların ulaşmak istedikleri mertebeyi özetliyor.
Ulvi bir yer sanki orası….
Belki de hayal kurmanın önündeki engelleri de tek tek ifade ediyor:
Sadece rasyonel kararlar almak mümkün mü? Duygulardan bağımsız nasıl karar verebiliriz ki?
Geçmişte yaşadıklarımız yani tüm deneyimlerimiz karar alma süreçlerimizde en etkili rol oynayan şey. Temkinli olmak önemli. Dengeli ve sağlam kararlar için kendini tanıyan, zaaflarının farkında ve duygusal zekâsı gelişmiş bireyler olmak gerekiyor. Yani duyguları hiçe saymadan, tanıyarak ve kontrol altına alarak karar vermek.
Alınan kararlarda da gereken esnemeyi gösterebilecek alanı da bırakmak gerek. Çoğu zaman kararlarının kölesi olmuş bireyler artık neye hizmet ettiği belli olmayan kararların peşinden gidebiliyorlar. Ara ara yenilemek, güncellemek gerek.
Hayaller de revize olur!
Panik hali verimsiz bir hal. Mantıklı düşünmenin mümkün olmadığı bir hal. Ya tepkisiz kaldığımız ya delice mücadele ettiğimiz ya da oradan sıvışıp kaçtığımız; temelde bu üç tutumla karşıladığımız hal.
Sevmeyiz panik olmayı ve dolayısıyla panik olmayalım diye risk içermeyen, sıradan ve pek tabii ki “güvenli” alanda raks eder dururuz. Burası gelişimin asla olamayacağı bir yer. Hayaller gelişim ve değişim sever. Panik olma ihtimalini göze alamayan nasıl gelişecek o zaman?
Hayaller heyecan içerir. Paniğe kapılmayacağız diye heyecanı unutmak, hayatımızdan çıkartmaya çalışmak insan doğasına ters…
Ha bir de unutmadan ebeveynler de bu alanda maalesef pek iyi değil… Kendimizden çok evlatlarımızın risk içeren davranışları, girişimleri bizleri kan kaygı düzeyini hızlıca tavana çıkartabiliyor. Haliyle güvenli alanda takılmalarına biz de biraz önayak oluyor olabiliriz. Biraz cesaret…
Düşünen, merak eden, hep soru soran, inceleyen, analiz eden, sentezleyen, yorumlayan, ispatlayan, şüpheci akıl
Spontan, hızlı, mistik, deneyimsel, duygu ve duyulardan beslenen biraz metafizik biraz ruhani sezgiler
İkisi birlikte nefis işler çıkartır. Akıl ve sezgi.
Ama hangisinin öne çıkacağını doğru zamanda doğru şeklide seçebilmek maharet… Hızlı karar vermen gereken yerde sezgiler çok önemli. Günlük yaşamda aldığımız kararların çoğu sezgilerimize dayanıyor. Arada yanıldığımız da oluyor. Özellikle zorlayıcı duygularla baş etmeye çalışırken. Mutsuzken hızlı karar almayın J Dengede olmanız mümkün değil.
Akıl ve sezgi arasında dengeyi kurmuş biri duygularıyla da dalgalanmayan, hep sağlam duran kişidir. Ne demiştik? İnsan bunu ister… Ama doğası gereği inişi ve çıkışı var.
Bırak esen essin; elbet diner ve devam ederiz.
Dengede kalmaya niyet etmek ile dengede kalmak aynı değil. Bilin ve şefkatli olun kendinize ve evladınıza…
İnsanoğlu zaten asla yanılmadığını sanarak yaşamıyor mu?
Dahası bırakın sadece analizlerini tüm düşüncelerinin ‘gerçek’ olduğu illüzyonu ile hareket etmiyor mu? Ve bu illüzyonun yükü bedenine ve zihnine birçok acı çektirmiyor mu?
Analiz dediğin bir bulguyu, metni ya da yapıyı ayrıntılı bir şekilde incelemek, sonuca ulaşmak ve raporlamak anlamına geliyor. Belli şartların o ana göre olabildiğince nesnel incelenmesi… Olabildiğince… O an için geçerli olan şey yarın geçerli olmayabilir. Her analiz bir değerlendirmedir sonuçta ve bizi genellemeler yapmaya iter. Ondan sonrası bolca iletişim kazası…
Yanılma ihtimaliniz hep aklınızda, düşüncelerinizin hepsinin gerçek olmadığı da hep kalbinizde dursun!
***
Bu okuduklarınızı 15 gün önce yazdım. Arada kızımın yanında Milano’da geçirdiğim bir hafta boyunca tamamen ‘sezgisel’ tercihlerle üç film izledim.
‘Nyad’: Hayallerinin peşinden giden Diane Nyad’in öyküsü. 64 yaşında defalarca deneyip başaramadığı ‘imkansız’ hayalinin gerçek oluşuna şahit oluyoruz izlerken. Filmin sonunda “hayallerinin peşinden gitmen için asla geç değil” derken gözlerimden akan yaşı durduramıyorum.
‘Maestro’: Ünlü besteci Leonard Bernstein’ın karmaşık hayatı… Aşk, sanat, başarı hepsi iç içe…
Bir cesur karar ve yıldızın parlaması. Filmin başında genç Benstein bir orkestra şefinin rahatsızlanması üzerine hiç provasız bir konsere çıkıyor ve performansı ile herkesi büyülüyor. Cesareti heyecanlandırıyor beni! Bir spontan karar ile hayalin yönünü sana çevirebilir.
‘Black Swan’: Natalie Portman’ın Oscarlık performansı. Bir annenin hayalinin kızının müthiş performansı ve azmi ile gerçeğe dönüşü. Ancak aynı zamanda mükemmeliyetçiliğin nasıl da insan ruhunu zehirlediğinin göstergesi.
Eşzamanlılık… Hep etkiler beni!
Buraya nereden gelmiştik?
Hayallerden! Daha doğrusu hayal kurmayı bırakmış kız öğrencimden. Bana yaptığı çalışmada kendine bile ilk defa itiraf ettiği bir hayalini ifade etti.
Bravo!
Müthiş adım…
Sırada onun vizyonu var ama önce bu filmleri izleyecek.
