27 Şubat 1933: Almanya Parlamentosu Yangını ve Nazizmin yükselişi

91 yıl önce 27 Şubat´ta Reichstag binası (Almanya Parlamentosu) kundaklanarak yakıldı. Dönemin Şansölyesi Adolf Hitler yangını komünistlerin çıkardığını iddia ederek Nazizmin yükselişinin yolunu açtı.

Dünya
27 Şubat 2024 Salı

Almanya’da 1930’ların başında yaşanan ekonomik kriz, hükümeti kaosa sürükledi. Dönemin Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg kısa süre içinde birkaç başbakanı değiştirmek zorunda kaldı. 30 Ocak 1933’ün sonlarında, komünist ve diğer solcu muhaliflere karşı, Nazilerle ittifak kurarak, Hitler’i şansölye ilan etti. 

Hitler kabinesi 4 Şubat’ta, basın özgürlüğünü kısıtlayan ve polise toplantı ve yürüyüşleri yasaklama yetkisi veren geçici Alman Halkını Koruma Kararnamesini yayınladı. Hitler, 27 Şubat’ta çıkan Reichstag Yangınını ise, muhalif kesimlere, özellikle Almanya Komünist Partisi’ne (KDP) yükledi.  

Hızlı bir şekilde yayınlanan Reichstag Yangını Kararnamesi ile temel haklar ortadan kaldırıldı. Kararname, kalıcı bir olağanüstü hâl uygulamasıyla birlikte hukukun üstünlüğünü kısa sürede ortadan kaldırdı. Hitler'e parlamento izni ve anayasal sınırları tanımadan hareket etme imkanı tanıyan genel yetki sağlandı. Yangını çıkardığı iddia edilen Hollandalı görme engelli Marinus van der Lubbe, 1934'te idam edildi.

Cumhurbaşkanı Hindenburg'un 1934'teki ölümü sonrası Alman ordusu, Hitler'in Cumhurbaşkanlığı ve Şansölye görevlerini birleştirme kararını onayladı. Hitler ve Naziler bu şekilde yükselişe geçti.

 



Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün