Valiz açıp kapamadan bir haftada 3-4 ülke ve şehir görüp farklı bir kültürle tanışmak isterseniz, her yıl bir ya da birden fazla tatil yapan bir kişiyseniz önerim yaşamınız içinde en az bir kere cruise tatilini deneyimlemeniz.
1980’li yılların ortalarında televizyonda zevkle izlediğimiz bir dizi vardı; Love Boat /Aşk Gemisi. Miami sahillerinden hareket eden gemi, Karayip Adalarını gezerken, geminin içinde yaşanan olayları biraz duygusal, biraz da komedi şeklinde dizi film halinde izlerdik. Program sonrasında her seferinde hayallere dalar, bir gün biz de acaba böyle bir tatil yapabilecek miyiz diye iç geçirirdim. O zamanlar cruise gezileri oldukça pahalı ve gelir düzeyi yüksek olan kişilerin yapabildiği bir tatil şekli idi. Zaman içinde bu sektörde gemiler çoğalıp rekabet artınca orta seviyeli bir tatil bütçesiyle de cruise tatilleri yapılabilir duruma geldi.
Biz de bu cruise seyahatlerinden farklı destinasyonlarda (Adriyatik-Baltık-Karayipler) birkaç gezi yapma şansına erdik. Bu gezilerden edindiğim tecrübelerimi paylaşıp, cruise gezisinin nasıl planlanıp gerçekleştirilebileceğini aktarayım.
Planlamayı beş ana başlık halinde ele alacak olursak, bunları
1-destinasyon seçimi, 2-cruise firması seçimi, 3-bütçe, 4-gemi içi aktiviteleri, 5-gemi dışı aktiviteleri diye sıralayabiliriz.
Şimdi bu başlıkları tek tek ele alalım.
Destinasyon seçimi
Bilindiği üzere hemen hemen dünyanın birçok yerine cruise seyahatleri düzenlenmekte. Belli başlı ve çok tercih edilenler, Akdeniz, Adriyatik, Baltık, Norveç Fiyortları, Yunan adaları, Karayipler ve Alaska. Bunların dışında Güney Asya sahilleri, Avustralya ve Yeni Zelanda kıyıları, Güney Amerika’nın Arjantin ve Brezilya gibi Atlantik kıyıları, Arap Yarımadası ve Körfez ülkeleri olarak sıralayabiliriz Yukarıda saydığım bu rotalar içinde en görmek istediğiniz, size en ilginç gelebilecek destinasyonu seçerek planlamamıza başlayalım. Seçilen rotanın mevsimsel olarak da önemini göz önünde bulundurmak gerekli. İlkbahardan başlayarak sonbaharın girişine kadar seçilecek zaman en ideal mevsimdir. Örneğin Alaska turu için mayıs sonu ile eylül başı tarihlerini, Güney Amerika sahilleri için ocak ile nisan arasını tercih etmek gerekir. Aksi halde mevsimden dolayı geminin açık bölümlerinden; havuz ve güvertelerinden pek fazla faydalanamayacağınız gibi çok fazla da keyif alabileceğinizi pek düşünmüyorum.
Cruise firması seçimi
Bildiğim en az sekiz - on farklı cruise firması vardır. Bunların içinden üç - dört tanesini deneme şansımız oldu. Hemen hemen hepsi yukarıda bahsettiğimiz destinasyonlara tur yapsalar da bazıları bazı bölgelerde daha fazla etkin. Genelde hepsinde işletme mantığı aynı olsa da bazıları hizmetleri daha titiz. Birkaç örnek vermek gerekirse, Royal Carribbean, MSC, Holland America, Celebrity, Costa, Princess, Celestyal cruise firmalarını iyi hizmet verenler arasında sayabiliriz.
Bütçe
Böyle bir gezi için bütçe planlaması yaparken ilk önce dikkat edilmesi gerekenleri gün sayısı, kamara seçimi, uçak bileti, liman vergileri, bahşişler, seyahat dokümanları, özel ekstra harcamalar olarak sıralayabiliriz. Öncelikle zamanınıza göre ve ayırdığınız bütçe çerçevesinde kaç günlük tur yapmak istediğinize karar vermelisiniz. Örneğin Yunan Adaları turu için üç - dört gün yeterli olabileceği gibi uzak destinasyonlar için en az yedi gün, hatta okyanus ötesi turlar için en az on güne ihtiyacınız olacaktır. Birçok bütçeye cevap verecek kamara seçimi yapılabilir. İç kabin, dış kabin, balkonlu kamara, ocean view / okyanus manzaralı, suit kamaralar, hatta kişiye özel havuzu olan süit deluxe kamaralar da bulunabilir. Şayet turunuz bulunduğunuz ülkeden başlamıyorsa, hareket noktasına gitmek için uçak biletine ihtiyacınız olacaktır. Ayrıca cruise gezilerinde ekstra liman vergileri ödemek durumundasınız. Bazı cruise firmaları kişi başı belli bir ücret günlük bahşiş mecburiyeti de uygulamaktadır. Planlamayı yaparken vize gibi seyahat dokümanları masrafı da olacağını unutmamanız gerekir. Gemi içi harcamaları pek olmasa da, yemekte ve barlarda alacağınız alkollü içkiler, kafe ve barlarda alacağınız çay, kahve gibi içecekler, SPA’da yaptırmak isterseniz masaj, alakart yiyebileceğiniz farklı ülkelerin farklı lezzetleri ve butiklerden yapacağınız tüm alışverişleriniz ekstra harcamalara girer. Bunların haricinde hemen hemen tüm ikramlar ücretsizdir.
Gemi içi aktiviteleri
Gemi içi aktivitelerini de üç ana başlık altında toplayabiliriz. Yeme & İçme, eğlence, dinlence…
Yeme içme derken, gemide ücretsiz faydalanabileceğiniz bir açık büfe yemek salonu bulunur. Çok zengin, adeta 5 yıldızlı bir otelin açık büfesi kadar zengin çeşitleri bulunan yemek salonu haricinde, özellikle akşam yemekleri için iki oturum halinde (akşam saat 19.00 ve 21.00’de) servis yapan alakart restoran bulunur. Bu alakart serviste giriş, ara sıcak, ana yemek ve tatlı menüsünden her akşam farklı üç menü sunulur. Bir gün evvel sipariş vermek kaydı ile özel bazı menüler de sipariş verebilirsiniz (Kaşer, diyabet, glutensiz vs.). Alakart salonlar ayrıca sabah ve öğlen de servis verse de yolcular tarafından özellikle gece tercih edilir. Geminin farklı kat ve bölümlerinde farklı yemeklerin ikram edildiği daha küçük salonlar da Bulunur. Pizzacı, hamburgerci, açlığınızı giderebileceğiniz atıştırmalık sandviç ve salataların sunulduğu snack bar ve pastane gibi… Bir de farklı ülkelerin farklı lezzetlerini tatmak isterseniz örneğin Meksika, Arjantin Steak, Sushi bar gibi salonlarda yemek ekstra ücrete tabidir. Yemekte sipariş vereceğiniz tüm alkollü ve alkolsüz içecekler, yemek sonrası kafe ve barlarda alacağınız sıcak soğuk içecekler, ekstradır.
Eğlence başlığını açacak olursak, şovlar, aktiviteler, bar ve publar ve casino olarak sıralayabiliriz. Seçtiğiniz cruise’un özelliklerine göre farklı şovlar izleyeceğiniz yaklaşık 1.500 kişilik salonlar bulunur. Her akşam nerdeyse adeta bir Broadway’de izleyebileceğiniz kadar kaliteli ve her akşam farklı gösteriler sunulur. Yine geminin özellikleri dâhilinde aqua show / havuz gösterileri, buz pateni gösterileri yapılır. Gemi içi aktivitelerine gelince, açık havada bulunan basketbol sahası, mini golf sahası, tırmanma duvarı, yürüyüş parkurunun yanında, toplu olarak oynanan bingo, karpuz süsleme, peçete katlama, dans seansları, genel kültür bilgi yarışmaları, gemi içi turları arasında (kaptan köşkü, makine dairesi, mutfak turu gibi) turlar yapılmakta. Her akşam gemide bulunan bar ve publarda yemek öncesi ‘happy hour’ yapmak isteyenler için canlı müzik performansları eşliğinde bir şeyler içebileceğiniz gibi, yine yemek sonrası bu barlarda farklı tarzda müzikleri dinleyebilirsiniz. İçinde canlı oyunların da oynandığı, ayrıca farklı birçok makinelerin bulunduğu casino, gemi seyir halindeyken açıktır.
Dinlence konusuna gelince, açık ve kapalı havuzlar, birçok aleti bulunan ve hoca denetiminde spor salonu, jakuziler, SPA, gibi aktivitelerden ücretsiz faydalanabilirsiniz. Masaj, cilt bakımı, kuaför gibi hizmetler ücretlidir.
Gemi dışı faaliyetleri
Cruise seyahatlerinin bir başka güzel tarafı da farklı ülkelerin farklı şehirlerini gezi süresi içinde gezip görebilmenizdir. Elbette ki bir şehri detaylı tanımak için dört - beş saatlik yapılan turlar yeterli olmayacaktır. Ancak gemilerin yanaştığı bu şehirlerde en önemli turistik noktaları, merkezleri, önemli tarihi yapıları görebileceğiniz gibi, gezi sırasında, halkı ile sohbet ederken, yemeklerini tatma imkânınız olacak, bir nebze de olsa yeni bir kültürle tanışmanın keyfini yaşayacaksınız. Gemi bazen bir şehirde bir gece geceleyip ertesi gün yola çıkarken, bazen beş - altı saat ya da biraz daha fazla o şehirde demirlediği oluyor. İşte o zaman istenirse dalış turu, macera ve keşif turu ya da kültürel şehir turları yapma imkânınız oluyor. Turları geminin içindeki tur satış ofisinden alabileceğiniz gibi arzu ederseniz siz kendi başınıza turu düzenleyebilirsiniz. Küçük şehirlerde bu yapılabilse de büyük şehirlerde kendi başınıza turu düzenlemekte zorlanacağınız için, gemiden hazır tur almakta fayda vardır. Şayet turu siz düzenleyecekseniz geminin şehir merkezine sizi götüreceği ‘shuttle’ları bulunmaktadır.
Yukarıda başlıklar halinde belirttiğim bu satırbaşlarının dışında birkaç bilgi daha vermek isterim. Farklı konseptte gemiler turlar düzenlemektedir. Mesela, çocuklar için Disney kahramanlarının servis yaptığı Disney Cruise Line, tamamı ile kaşer kurallarının uygulandığı Kosher Cruise, geziye küçük çocukların kabul edilmediği +18 Adults Only ve LGBT tercihleri olan yolcuların özel katıldıkları cruise turları bulunmaktadır.
Gemi içinde sağlık hizmeti alabileceğiniz küçük bir klinik ve doktor, dini vecibelerinizi yerine getirmek için kullanacağınız özel bir salon, çamaşırhane ve kuru temizleme hizmeti, tüm soru ve sorunlarınızı çözmek için sabırla hizmet veren Concierge Departmanı bulunur.
Gemi içine içki, ütü, kesici alet, kahve makinesi sokamıyorsunuz. Çantanızda bu gibi şeyler varsa binerken emanete alıp indiğinizde tekrar size iade edilmektedir. Geminin kamara ve her alanında sigara içilmediği için sadece casino ve belirtilen alanlarda içebilirsiniz. Gemi dışına çıktığınızda dönüşte kalkış saatinin en az yarım saat evvelinde gemide bulunmanız gerekli. Gemi içinde kesinlikle nakit para kullanılmamakta binerken, verilen kredi kartı tarzı bir kartla tüm işleminizi yapmaktasınız. Arzu ederseniz her akşam, arzu ederseniz inmeden bir gece evvel muhasebeye gidip hesap görebilirsiniz.
Son olarak diyeceğim şudur ki, valiz açıp kapamadan bir haftada üç - dört ülke ve şehir görüp farklı bir kültürle tanışmak isterseniz, her yıl bir ya da birden fazla tatil yapan bir kişi iseniz size önerim yaşamınız içinde en az bir kere bu cruise tatilini deneyimlemenizi ısrarla öneririm. Göreceksiniz ki sonrasında cruise tatili sizde alışkanlık yapacak.
Bir Tutkudur Seyahat…