İklim teknolojisi girişimcileri danışmanı Lotan´ın öldürülen yeğeninin onuruna düzenlediği 1 milyon dolarlık ödüllü yarışma, son aylarda antisemit olay raporlarının artmasıyla birlikte antisemitizmle mücadeleye odaklanan teknolojik girişimlerin kâr amacı gütmeden hayata geçmesini destekliyor.
İklim teknolojisi girişim ve yatırım danışmanı Morielle Lotan, yeğeni Addir Mesika'nın, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği saldırı sırasında başka insanları kurtarmak için hayatını feda ettiğini öğrendiğinde büyük acı duyduğunu belirtti.
Lotan, "Şirketimi kapatmak ve bir gün daha iklim çalışması yapmamak istedim. 'Bu dünya çocuklarımı yetiştirmek istediğim bir dünya değilse neden dünyayı kurtarmak için bunu yapmaya çalışıyorum?' diye hissettim" dedi.
Ancak bu duygunun yerini çok geçmeden, harekete geçerek acısıyla ve kederiyle başa çıkma kararlılığı aldı.
"Hayatımın geri kalanı boyunca arkasında duracağım mümkün olan en büyük mücadeleyi bulmam gerekiyordu" dedi.
Lotan artık yapacağı şeyi buldu: Antisemitizmle mücadele etmek için teknolojik çözümler bulmak amacıyla yüksek riskli bir rekabet. Bu hafta, başka bir İsrailli Amerikalı girişimci olan Shay Hershkovitz'in iş birliği ve ABD'deki büyük Yahudi kâr amacı gütmeyen kuruluşların desteğiyle oluşturulan ADIR Challenge'ın ilk aşamasını başlattı.
Lotan'ın yeğeninin onuruna düzenlenen 1 milyon dolarlık ödüllü yarışma, son zamanlarda antisemit olay raporlarının artmasıyla birlikte antisemitizmle mücadeleye odaklanan İsrailli girişimcilerin enerjisini ve projelerini kâr amacı gütmeyerek hayata geçirmeyi amaçlıyor. Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, antisemitizmle mücadele çabalarına her yıl on milyonlarca dolar harcıyor.
Lotan, "İhtiyaç duyulan, yalnızca antisemitizm ve nefretle mücadele için teknoloji ve inovasyonun kullanılmasının kesintiye uğraması değil, aynı zamanda bununla nasıl başa çıkılacağını düşünmekten sorumlu olan daha geleneksel kuruluşlar içindeki bozulmanın neden olduğu aksamalarla başa çıkabilmek" dedi.
Zaten dostu olan ve sık sık birlikte çalıştığı Hershkovitz, uzay araştırmalarından tıbba kadar çeşitli alanlarda yeniliği teşvik etmek için tasarlanmış halka açık bir yarışma olan XPRIZE'de araştırma başkanı olarak çalışmıştı.
Yarışmalarda, yeniliğe açık, kitle kaynak kullanımının büyük bir savunucusuyum ve şunu düşündüm: 'Yahudi halkını rahatsız eden antisemit söylemler bağlamında bu yaklaşımı gerçekten kullanmadık. Teknoloji nerede? Burası start-up nation ve biz bildiğimiz şeyi kullanmıyoruz.”
Projeler, yeni teknolojinin antisemitizm sorununu daha da kızıştırabileceği yönündeki endişelerin arttığı bir dönemde ortaya çıktı. Uzmanlar, OpenAI'nin ChatGPT'si ve Google'ın Bard'ı gibi üretken yapay zekâ araçlarının, toplumun geneline yerleşik önyargıları yansıttıkları için antisemitizmi güçlendirebileceği konusunda tehlike çanları çalıyor.
Sonunda ADIR Challange'ı yıllık bir etkinliğe dönüştürmeyi hedefleyen Lotan ve Hershkovitz, adını taşıyan bir yardım vakfı kurdu. Projelerin başlangıç finansmanı, 250.000 dolarlık hibe veren UJA-New York Federasyonu'ndan geldi. (Bağış toplama devam ediyor.) İftira ve İnkârla Mücadele Birliği, nefret ve antisemitizm konusundaki araştırmaları, USC Shoah Vakfı ise konuyla ilgili içerik oluşturma kayıtları dolayısıyla göreve çağrıldı.
Ödülün 1 milyon dolarlık ödemesi, önde gelen Yahudi bireylerini kendi alanlarındaki başarılarından dolayı takdir eden, gayri resmi olarak ‘Yahudi Nobeli’ olarak bilinen yıllık Genesis Ödülü ile eşit düzeyde. Geçen ay verilen bu yılki Genesis Ödülü, 7 Ekim'de Gazze'ye götürülen rehinelerin ailelerine yardım eden kuruluşları onurlandırıyor. Ancak ADIR Challenge, fikirleri ve teknolojileri incelemek için tasarlanacak bir sürece katılımı gerektiren bir yarışma olması bakımından farklılık gösteriyor.
Lotan ve Hershkovitz, 1990'larda özel sektörün ilk uzay gemisini geliştirmek üzere 10 milyon dolarlık bir ödülle başlatılan XPRIZE'den ilham alıyor. XPRIZE, kuruluşundan bu yana çevresel tehlike, tıbbi otomatik teşhis, okuryazarlık ve diğer konulara odaklanan bir dizi yarışmayla genişledi. Elon Musk, karbondioksiti atmosferden uzaklaştıracak teknolojiler için 100 milyon dolarlık bir XPRIZE yarışmasını finanse ediyor. En son XPRIZE’ın, yaşlanma karşıtı teknolojiye odaklanan bugüne kadar vereceği en büyük ödül olan 101 milyon dolarlık bir yarışması kasım ayında lanse edildi.
***
