Ticaret Bakanlığının aldığı İsrail’le ticareti durdurma kararı, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir dönüm noktası oldu.
Ticaret Bakanlığı 9 Nisan'dan beri uygulanan İsrail’e ihracat sınırlamasının tüm ihracat ve ithalat ürünlerine uygulanacağını duyurdu. Bakanı Ömer Bolat, karara gerekçe olarak İsrail – Hamas Savaşında ateşkes beklentisi konusunda adım atılmamasını gösterdi. Bakanlık "İsrail hükümeti, Gazze'ye kesintisiz ve yeterli miktarda insani yardım akışına izin verinceye kadar" ihracat ve ithalatın durdurulduğunu açıkladı.
Türkiye – İsrail arasında Mavi Marmara’dan sonra uzun yıllar gergin süren ilişkiler, 2022’de büyükelçilerin atanmasıyla yeniden yükselişe geçmeye başlamıştı. Diplomatik ilişkilerin gergin olduğu dönemlerde bile iki ülkenin ticareti etkilenmemiş, artarak devam etmişti.
Ekonomiye nasıl etkileyecek?
İsrail basını söz konusu kararın İsrail ekonomisine etkilerini değerlendiriyor. Sanayi için gerekli temel hammaddelerin tedarikinin azalması ile fiyatların yükseleceği, artışının gayrimenkulden gıdaya kadar geniş bir yelpazeye etki edeceği tahmin ediliyor.
Türk ihracatçılar da yasak kararından etkilendi. İhracatçı Türk firmalar siparişlerini üçüncü ülkeler üzerinden İsrail'e göndermenin yollarını arıyor; Mısır, Ürdün veya Lübnan üzerinden sevkiyat yapmanın yollarını arıyor.
İhracat ortağı
Coğrafi yakınlık, düşük üretim fiyatları ve 1990’larda varılan serbest ticaret anlaşmaları sayesinde Türkiye özellikle son yıllarda İsrail’in iyi bir ticaret ortağı olmuştu.
TÜİK verilerine göre 2023'te 5,4 milyar dolar ile Türkiye'nin ihracat listesinde İsrail 13. sırada yer aldı. İsrail'e ihraç edilen mallar arasında çelik, metal, makine, plastik, çimento ürünleri, tekstil ve motorlu taşıtlar bulunuyordu.
