We Are the World

Fed’in ilk çeyrek finansal tabloları geldi. Yılsonu zararı 160 milyar dolar. Tahvil portföyünden birikmiş zararı 1 trilyon 46 milyar dolar. Tahvil portföyü 200 milyar dolar azalırken tahvil zararı 100 milyar dolar artmış. Fed bile ABD tahvillerini portföyünden çıkarırken Çin neden satmasın? Fed’in 18 milyar dolar karşılığı döviz rezervi, 43 milyar dolar öz kaynağı var.

Bizim ana akım Ortodoks iktisat yorumlarda ‘merkez bankaları zarar etmez’, ‘ama o baz para’ söylemlerini düşününce, Ortodoks para politikası ile düze çıkmayı beklerken ‘umarım uygulanan politikalar yorumcuları gibi değildir’ diye düşünmeden edemiyor insan.

“Politikalar acaba yorumlara mı benzedi”

Mayıs’ta Ortodoks para politikalarının 1 senesi doluyor. Yüzde 40 enflasyondan yüzde 70 enflasyona, 20 TL kurdan 32 TL kura ve tek haneli faizden yüzde 50 faize gelince insan “politikalar acaba yorumlara mı benzedi” diye düşünmeden edemiyor insan.

Faiz, kur, enflasyon sarmalında carry trade ile gelen sıcak para coşkusu sürerken, bütçe açığının artan faiz yüküne rağmen, ana akım Ortodoks yorumların hâlâ KKM’yi sorun gibi görmesi, değerleme hesabında kur farkı kâr zararı neredeyse kafa kafaya iken hala ulusal swapları sorun gibi görmesi, ulusal swapları rezervden düşen ana akım Ortodoks iktisat yorumcularının carry trade ile gelen swapları rezervlerin içerisinde sayması gibi konuları düşününce, Yalan Dünya dizisindeki Vasfiye Teyze’ye “Ne çektin bu Ortodoks iktisadın neoklasik deyimsel ezberlerinden be Selahattin” dedirtiyor. Üstelik aynı Ortodoks ana akım iktisat zaten Heterodoks iktisadın içinde yer alan deneysel iktisada eleştiri getirirken, kendisinin bu deyimsel yanlışlarının farkında olmaması carry trade’den daha büyük sorun aslında.

‘İktisat iktisat içindir’ diyen Ortodoks iktisat ve ‘iktisat insan içindir’ diyen Heterodoks iktisat arasında, Selahattin 17.000 TL asgari ücreti ile ‘harca harca bitmez’ çarşı, pazar harcamalarıma tüm bu tartışmaların ne faydası var diye düşünüyor. Vasfiye Teyze emekli aylığı 10.000 TL ile Ortodoks iktisadın kendisi için talep enflasyonu yaratıyor cümlelerine “bundan güzel komedi dizisi olurdu” diye düşünüyor.

BLS ABD istihdam verilerinde geçen sene 770 bin kişi civarında aşağı yönlü revizyon yaptı. Bu rakam İzlanda, Karadağ, Lüksemburg, Malta, Vatikan, Monaco ülkelerinin nüfusundan fazla. Konunun bizle alakasına gelince Fed istihdam piyasası yeterince sıkılaşmadı diye faizleri düşürmüyor malum dual mandate diye.

Kongreler, zirveler

Geçtiğimiz hafta Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi ev sahipliğinde 4. Uluslararası Bankacılık Kongresi düzenlendi. “Swap Hariç Net Rezerv Efsanesine Nakit Akım Yöntemi ile Muhasebel Bakış” bildirimi sundum. Bildirimin sonuçlarından en önemlisi ‘Swap Hariç Net Rezerv’ tanımı ve hesaplaması bilimsel olmadığından, IMF rezerv tanımları ve hesaplamaları da netken jüri, hakem ve editörlerin bu tanımlara düzeltme veya ret vermesi idi.

Yine geçtiğimiz hafta İstanbul Aydın Üniversitesi Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi  (KURSAM) ile İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından düzenlenen ulusal “Ekonomi ve Finans Zirvesi - Güncel Ekonomik Gelişmeler ve Sürdürülebilir Finans Kongresi” 20 Mayıs 2024 Pazartesi gününde sekiz üniversitenin önde gelen ekonomi ve finans uzmanları, rektör, dekan ve akademisyenleri bir araya geldi. Kongrede ben ve Prof. Dr. Emre Alkin Hocamız dâhil altı değerli hocamız  “Sürdürülebilir Ekonomiye Katkı Ödülü” aldı.

Yine geçtiğimiz haftalarda İstanbul Arel Üniversitesi’nde düzenlenen ‘Siyaset ve Yönetim: Küresel ve Yerel Dinamikler’ Ulusal Kongresinde ‘Epistemolojik Bir Kopuş: COVID-19 Sonrası Türkiye’de Ortodoks ve Heterodoks Para Politikalarının Ekonomik Performans Kıyaslaması’ özet bildirimi sundum.

Sonbaharda ise 3. Örgütlerin Yönetimi Uluslararası Kongresi düzenlenecek. Alanında ilk olan kongre dışında yönetimin 4K’sı yaklaşımını geliştiren kitap için de çalışmalar hızla sürüyor.

Madem akademik başladık oradan devam edelim. Türkiye’nin ilk blok zinciri ansiklopedisi ‘Nobel Yayıncılık’tan Kasım 2023’te çıktı. Benim de dijital varlıklar, emanet hesabı ve itibari para bölümlerim ile katkı koyduğum bu eser tüm kitapçılarda bulunuyor.

Hazır kitap demişken editörlüğünü üstlendiğim ‘COVID-19 Döneminde Ekonomik, Finansal ve Sektörel Gelişmeler’ kitabımız da ‘Scala Yayıncılık’tan çıkıyor. Yedi bölümlü kitabımızda yedi yazar pandemi döneminde enerji, havacılık, turizm, bankacılık, sigortacılık, sermaye piyasaları, e-ticaret, fintek, lojistik ve perakende sektörlerindeki gelişmeleri inceliyorlar.

Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu ile SPK’nın lansmanını yaptığı finansal okuryazarlık sitesini çok beğendim. Kapsamlı, güzel içerikler, testler. Keşke EBA ile ders müfredatına zorunlu dâhil edilse. Hatta Fed’in Econlowdown sitesi gibi öğretmenler, akademisyenler için eğitimlerin yanında öğrenciler için kredi sistemine dâhil edilse. Hatta Merkezin Güncesi bloğu ile entegre olsa.

Son olarak Çin Tayvan ile Pasifik ısınır mı kaygıları sürerken, Rusya-Ukrayna ve İsrail-Hamas savaşları tüm hızıyla sürüyor. Kaybeden tüm insanlık, kazananı yok. “There comes a time, When we heed a certain call; When the world must come together as one; There are people dying; Oh, and it's time to lend a hand to life; The greatest gift of all… We are the World; We are the children; We are the ones who make a brighter day, so let's start giving”.