Köln'ün Yahudi toplumu, sadece II. Dünya Savaşı'ndaki trajedilerle değil, 1424'te yaşanan zorunlu sürgünle de derin izler bırakan bir geçmişe sahip. Şehirde yaşayan Yahudiler, yaklaşık 600 yıl önce Köln Konseyi'nin kararıyla eşyalarını toplayarak şehri terk etmek zorunda kaldılar. Bu sürgün, Yahudi toplumunun Köln'deki varlığını yaklaşık 400 yıl boyunca kesintiye uğrattı.
Köln'ün tarihi, Yahudilere hem yuva oldu hem de onları zorunlu göçlerle karşı karşıya bıraktı. 1424 yılında, Köln Konseyi Yahudileri "ebediyen" sürgün etme kararı aldı. Yahudi ailelerin şehri terk etmeleri için eylül ayı sonuna kadar süre verildi, ancak sürgünün nedeni açıklanmadı. Bu olay, şehirde vergi ödeyen yaklaşık 30 Yahudi ailesini doğrudan etkiledi ve Yahudilerin birçoğu Frankfurt ve Deutz gibi bölgelere göç etmek zorunda kaldı.
Tarihçi Claus Brisch, bu zorunlu göçü, Köln şehri ile başpiskopos arasındaki bir güç mücadelesinin sonucu olarak değerlendiriyor. Yahudilerin mallarına el konulmaması, o dönemde nadir görülen bir durumdu. Ancak bu, Yahudilerin yaşadığı zorlukları hafifletmedi.
Günümüzde Yahudi Kültürünün Yeniden Canlanışı
Köln'deki Yahudi toplumu, uzun süren zorluklara rağmen günümüzde yeniden canlanıyor. Her yıl düzenlenen Şalom haftaları, şehrin Yahudi mirasını yeniden hatırlatıyor. Şehrin ikonik Roonstraße Sinagogu, bu yeniden doğuşun simgelerinden biri olarak öne çıkıyor.
Ayrıca, yapımı süren MiQua - LVR-Jüdisches Museum, Köln’ün Yahudi geçmişine dair önemli arkeolojik buluntuları sergileyecek. Müzenin 2027 yılında tamamlanması planlanıyor ve Yahudi tarihini modern Köln'e taşıyacak bir proje olarak dikkat çekiyor.
Köln Belediye Başkanı Henriette Reker, belediye meclisinde yaptığı bir konuşmada 1424'te yaşanan sürgünü anarak, Yahudi toplumunun şehre katkılarını ve yaşadığı trajedileri hatırlattı. Holokost döneminde 7 binden fazla Yahudi’nin öldürüldüğü Köln'de, bugün yaklaşık 4 bin kişilik bir Yahudi toplumu bulunuyor.
Köln'de Yahudi kültürü, zor bir geçmişe rağmen yeniden filizleniyor.
Resimlerle ilgili açıklama:
Resimlerde 1938 Pogrom Gecesi ve İkinci Dünya Savaşı sırasında soykırım ile öldürülen Yahudilerin anısına yapılan anıtlar görülüyor. Şehrin merkezinde, isimleriyle anılan bu Yahudiler arasında ünlü Köln'lü banker ailesi Oppenheimer de yer alıyor. Diğer resimlerde, inşa edilmekte olan MiQua Müzesi, Roonstraße üzerindeki sinagog ve sinagog içindeki Yahudi cemaatinin düzenlediği Hamas saldırısı nedeniyle anma günü veKöln Belediye Başkanı Henriette Reker'in Köln'deki sinagog önünde düzenlenen konser öncesi konuşması yer alıyor.
