Yahudi mistisizminin en önemli kitaplarından olan Zohar, (Tsav 31b); Oşana Raba´yı, Yom Kipur´a benzer bir Yargı Günü olarak tanımlar. “Çocuklarına, özel bir af günü vereceğim. Eğer kefaretleri Roş Aşana´da onaylanmazsa, Yom Kipur´da onaylayacağım. Eğer kefaretleri Yom Kipur´da kabul edilmezse, Oşana Raba´da kabul edilecektir” (Midraş). Bazı Sefarad toplumlarda tören sonunda arava demetlerini evlerdeki mezuzaların yanına asma geleneği vardır. Oşana Raba bu yıl 23 Ekim Çarşamba günü kutlanıyor.
Sukot Bayramı’nın yedinci ve son günü Oşana Raba, Zohar’da Yom Kipur’a benzer bir yargı günü olarak tanımlanır. Moşe Rabenu’dan itibaren dilden dile aktarılan ve Tora’nın satır arası yorumlarını içeren Midraş’a göre Tanrı, Avraam Avinu’ya şöyle der:
“Çocuklarına, özel bir af günü vereceğim. Eğer kefaretleri Roş Aşana’da onaylanmazsa, Yom Kipur’da onaylayacağım. Eğer kefaretleri Yom Kipur’da kabul edilmezse, Oşana Raba’da kabul edilecektir” (Midraş).
Ancak bu af, insanın Tanrı’ya karşı işlediği günahlar için geçerli olup, ancak samimiyetle ‘teşuva’ yapıldığı takdirde gerçekleşebilir. İnsanlara karşı yapılan hatalarda, o kişiden direkt olarak samimiyetle özür dilemek gerekir. Bu yıl 23 Ekim Çarşamba günü kutlanacak Oşana Raba’da sinagoglar daha çok aydınlatılır, Roş Aşana ve Yom Kipur’da olduğu gibi hahamlar, ehal, sinagog bir bayram havasıyla beyazlara bürünür.
Bilgelerimize göre bugün, herkesin teşuva (samimi bir pişmanlıkla Tanrı’ya dönüş) yapması için çok büyük bir fırsattır. Çünkü daha yazgıları tam olarak kesinleşmemiş, muallakta kalanlar hakkındaki kararlar, Oşana Raba’da verilecektir. Doğrudur ki, teşuva, her zaman yapılabilir ve her zaman makbuldür ama önce Elul ayı ve daha sonra gelen ‘Ulu Günler’; Roş Aşana ve Kipur ile bu günlerden sonra gelen Oşana Raba, Teşuva’nın daha kolay bir şekilde kabul göreceği özel zamanlardır.
KISA KISA OŞANA RABA
İsmi: Oşana Raba, Büyük Oşana anlamına gelir.
İsminin çıkış yeri: Sukot Bayramı’nda (Şabat hariç) her sabah duasında Arba Minim/dört tür, dört çeşit bitkiyi; lulav (hurma ağacı dalı), etrog (ağaçkavunu olarak bilinen turunçgil), adaş (mersin ağacı dalı), arava (söğüt ağacı dalı), ellerinde tutan erkekler Sefer Tora’nın bulunduğu Teva’nın etrafında bir kez Akafa/ tur atarlar. Bu tur sırasında “Anna Ad. Oşia Na ,Anna Ad.Atsliha Na/ Sana Yalvarıyoruz Tanrı’m Bizi Kurtar, Sana Yalvarıyoruz Tanrı’m, Bizi Başarıya Ulaştır”(Teilim 118-25) bölümleri söylenir. Akafa yapılırken söylenen özel duada Oşana sözcüğü birçok kez tekrar edilir. Bu yüzden bu dualara Oşanot denilir. Sukot’un yedinci gününde, bu yıl 23 Ekim Çarşamba sabahı, Teva’nın etrafında yedi (Akafa)tur atılır, bu yüzden bu güne, Büyük Oşana anlamına gelen Oşana Raba denir (Büyük Yakarış). Yedi Akafa’nın her biri, atalarımızdan birinin adına yapılır: sırasıyla Avraam, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, Yosef ve Pinehas, David. Onların liyakatlerinin hatırına bizi kurtarması için Tanrı’ya dua edilir. Buna ek olarak Yom Kipur’da olduğu gibi Tanrı’nın bizi İyi Bir Yaşam Kitabı’nda, Dürüstlerin ve O’na Bağlı Olanların Kitabı’nda, Erdemlilerin ve Günahsızların Kitabında, Refah ve İyi bir Geçim Kitabı’nda mühürlemesi için dua edilir.
Oşana Raba’da, yedi Oşanot bittikten sonra, sinagogdaki kadın, erkek, çocuk, herkes beş söğüt dalından oluşan Aravot (arava tekil, aravot çoğul) demetiyle toprağa beş kez vurur.
Tanrı’ya övgülerimizi dile getirdiğimiz bu geleneğimiz ile Tanrı’nın İyiliği’nin üzerimizde olması, bizleri başarıya ulaştırması, bize sevinç içinde, bolluk içinde geçecek iyi ve uzun bir yaşam vermesi için, Tanrı’nın yeryüzünü sulaması, tüm dünyayı İyiliğiyle doyurması, ellerimizi dualarıyla ve Elleri’nin zenginliğiyle doyurması için dua ederiz. Toprak için zamanında yağmur yağdırması ve yaptığımız işleri kutsaması, kurtuluş ve bağışlayıcılık dileriz. (Tefila Lehavatat Arava ritüelinin tam metni Gözlem- Şaloş Regalim Kitabı s.404- http://www.gozlemkitap.com/urun-25466-salos_regalim.html)
Bazı Sefarad toplumlarda tören sonunda arava demetlerini evlerdeki mezuzaların yanına asma geleneği vardır.
Tikun: Şavuot’taki gibi Tikun yapma adeti olan toplumlarda 22 Ekim Salı gecesi uyanık kalınıp Tora ve Teillim okunur.
Suka mitsvası için son gün: Oşana Raba, Suka’da oturma mitsvasının yerine getirilebileceği son gündür. Bu günden sonra, sukada oturulsa bile, berahası söylenmez.
Not: Yazıda kısa bir özet olarak verilmiş olan bilgiler, okuyucuya bu konular hakkında fikir vermek amacıyla Every Person’s Guide to Sukkot, Shemini Atzeret and Simchat Torah, Succos-It’s Significance, Laws and Prayers, El Gid para El Pratikante (Gözlem) kitaplarından ve www.chabad.org, www.jewfaq.org, aish.com sitelerinden derlenerek hazırlanmıştır. Cemaatlerin farklı gelenekleri ve uygulamaları olabildiği için özel günler ve uygulamalar hakkında en doğru ve detaylı bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine başvurması gerekir.
*Katkıları için Rav İzak Peres’e teşekkür ederiz.
