Bugün sinagoglarımızda okuduğumuz Sefer Toralar, 3337 yıl önce Sina Dağında Moşe Rabenu´ya verilmiş ilk Sefer Tora ile tamamen aynı şekilde yazılmıştır. Tek bir eksik, silik veya şekli bozuk harf bile tüm Sefer Tora´yı geçersiz kılar. Tora´nın Sevinci anlamına gelen Simhat Tora Bayramı bu yıl 25 Ekim Cuma günü kutlanıyor.
Sukot Bayramı başlangıcından sonra dokuzuncu güne denk gelen ve Kutsal Topraklarda Şemini Hag Atseret’le aynı gün, diasporada ise ayrı günde kutlanan ve Tora’nın Sevinci anlamına gelen Simhat Tora bayramı bu yıl 24 Ekim Perşembe akşamı ve 25 Ekim Cuma günü kutlanıyor.
Tora’nın Sevinci
Neden seviniriz? Konu ile ilgili yorumlardan birine göre, bugün ve aslında yaşamımızın her gününde, zamana veya mekâna göre değişmeyen, her daim güncel bir yaşam kaynağı ve yol göstericiye sahip olduğumuz için seviniriz. Bugün sinagoglarımızda okuduğumuz Sefer Tora’lar, 3337 yıl önce Sina Dağında Moşe Rabenu’ya verilmiş ilk Sefer Tora ile tamamen aynı şekilde yazılmıştır. Tek bir eksik, silik veya şekli bozuk harf bile tüm Sefer Tora’yı geçersiz kılar. Bu değişmezlik içinde her bir yeni Tora yorumu, her bir yeni bakış açısı, Tora’yı yaşantımıza uyarlayabileceğimiz her bir yeni alan bulduğumuzda, Tora’nın güncelliğini korumasına, nesiller arasında köprü oluşturmasına yardımcı olduğumuz için seviniriz. Am ASefer-Kitabın, Tora’nın Milleti olduğumuz için seviniriz. Bunun anlamı Tora’ya göre yaşamak, Tora öğretilerini bu dünyada uygulamaya çalışmak demektir. Sadece Tora’yı İsraeloğulları’na veren Tanrı'ya dua etmek demektir. İçeriğe önem vermek, Tanrı’nın sözlerini anlamaya, içselleştirmeye çalışmak, bu öğretileri sadece sinagogda değil, günlük hayatın her alanına taşımak, bulunduğumuz her ortamda Tanrı’yı yansıtmaya çalışmak demektir. Tora, hayatımızın her anı ile ilgili bize yol gösteren yaşam kaynağımız olduğu için sevinir, mutlu oluruz.
Sinagoglarda Simhat Tora kutlamaları
Bu sene 24 Ekim Perşembe, akşam duası ‘Arvit’ bitişinde yapılan kutlamalarda, sinagogdaki bütün Sefer Toralar çıkarılır, Teva’nın etrafında yedi tur atılır, İsraeloğullarının yedi lideri Avraam, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, David ve Şlomo’nun hatırına bizleri hatırlaması için Tanrı’ya dua edilir. Sefer Toralar omuzlarda taşınır, sinagogun içinde dolaştırılır, şarkılar söylenir, bayram coşku ve neşeyle kutlanır.
Hem 24 Ekim Perşembe akşamı, hem de 25 Ekim Cuma sabah duasında sinagogdaki her erkek, bar-mitsva yaşında olmasa bile, Tora okunuşuna çağrılır.
Simhat Tora’da Sefer Tora’nın son peraşası Vezot Aberaha okunur, bu şekilde 54 peraşadan oluşan bir yıllık döngü tamamlanır ve hiç ara vermeden, tekrar Bereşit Kitabının ilk peraşası (Bereşit) okunmaya başlanır. Bu şekilde Tora okumanın hiç aralıksız, sürekli bir döngü olduğu ve Tora’sız yaşayamayacağımız gerçeği vurgulanır.
Tora’nın son peraşası/ Vezot Aberaha’yı okumak üzere çağrılan kişi: Hatan Mesayem/Tamamlayan Damat veya Hatan Tora/Tora’nın Damadı adıyla anılır. Tora’nın ilk bölümü-Bereşit’i okumak üzere çağrılan kişi-Hatan Bereşit/Başlangıç Damadı; ikisinin arasında çağrılan da Hatan Meona olarak adlandırılır.
Not: Yazıda kısa bir özet olarak verilmiş bilgiler, okuyucuya bu konular hakkında fikir vermek amacıyla Every Person’s Guide to Sukkot, Shemini Atseret and Simchat Torah, Succos-It’s Significance,Laws and Prayers, Twerski on Machzor, A Spiritual Guide to the High Holidays, 60 Days: A Spiritual Guide To The High Holidays, The Hoshana Prayers, Gateway o Judaism, El Gid para El Pratikante (Gözlem), Şaloş Regalim (Gözlem) kitaplarından ve www.chabad.org, www.jewfaq.org, www.askmoses.com, www.meaningfullife.com, www.torahtots.com sitelerinden derlenerek hazırlanmıştır. Yazıda konu ile ilgili araştırılıp bulunabilecek sayısız yorumdan sadece bazıları ifade edilmiştir. Cemaatlerin farklı gelenekleri ve uygulamaları olabildiği için özel günler ve uygulamalar hakkında en doğru ve detaylı bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine başvurması gerekir.
*Katkıları için Rav İzak Peres’e teşekkür ederiz.