81 yıl sonra yeniden birlikte...

Holokost kurtulanı 81 yıl sonra onu kurtaran İtalyan çiftin torunlarıyla tanıştı.

Janet MİTRANİ Dünya
4 Aralık 2024 Çarşamba

Uzun bir süre Auschwitz'de öldüğü sanılan Trudy Stricks, Holokost sırasında hayatlarını tehlikeye atarak onu evlerine alan İtalyan çift Alfredo ve Marcella Monaco'nun torunlarıyla bir araya geldi

İtalya'nın Il Messaggero gazetesinin haberine göre 81 yıl sonra tarihin perdesi kalktı ve 86 yaşındaki Gertrude 'Trudy' Stricks ile onu Holokost'tan kurtaran aile yeniden bir araya geldi.

Bu olağanüstü keşif Roma'daki Orazio Lisesi Müdürü Maria Grazia Lancellotti ve 'Il Civico Giusto' projesinin bir katılımcısının çabaları sayesinde mümkün oldu. Böylece de Trudy ve oğlu Brian, Trudy'yi Holokost sırasında mutlak bir ölümden kurtaran çift Alfredo ve Marcella Monaco'nun torunlarıyla yeniden bir araya gelebildi.

Yıllardır Gertrude'un Auschwitz Ölüm Kampında hayatını kaybettiği zannediliyordu. Gertrude'un adı sadece üzerinde "bir Nazi toplama kampında öldü" yazan tüyler ürpertici bir notla trajik kaderi ortaya koyulan İsidor Stricks ile bağlantılı olarak ortaya çıkmıştı.

Kayıtlar o zaman çocuk olan Gertrude'un da aynı kaderi paylaştığı varsayımını güçlendirmişti. Zira ölüm kamplarında önce en zayıflar yok edilirdi.

Buna rağmen Gertrude'un kaderi babasınınkinden farklı olmuştu. Polonyalı bir Yahudi olan İsidor Stricks, Fransa'dan İtalya'ya kaçmış fakat Roma yakınlarında yakalanmıştı. Sonunda da Mauthausen Toplama Kampına gönderilmiş ve orada hayatını kaybetmişti.

Yakalanmasından hemen önce ise beş yaşındaki kızını onu götüren kamyonun yakınlarında bulunan hiç tanımadığı Marcella Ficca'ya vermeyi başarmıştı.

1944’ün şubat ayında Lehçe konuşmayan Marcella, konuşarak anlaşamamalarına rağmen küçücük Trudy'yi kanatlarının altına aldı. İki çocukları bulunan Marcella ve Roma'daki Regina Coeli hapishanesinde gece doktorluğu yapan eşi Alfredo Monaco Trudy'yi ailelerine aldılar. Monaco çifti cesarete hiç yabancı değildi; daha önce Sandro Pertini ve Giuseppe Saragat gibi önemli İtalyan şahsiyetlerinin tehlikeli kaçışlarına yardımcı olmuşlardı.

Trudy 1944 yılının haziranına kadar Monaco ailesiyle kaldı ve bu süre boyunca aile onu Holokost'un dehşetinden korudu. Kocasına ne olduğundan haberi olmayan Fanny Stricks sonunda Roma Yahudi Cemaatinden Trudy'nin yerini öğrendi. Fanny kızını Monaco ailesinden geri aldı ve kızıyla bir manastıra sığınarak bir ay boyunca orada yaşadı.

Trudy ve annesi, temmuzda yaklaşık 1000 kadar mülteciyle birlikte Napoli'den yola çıkan Gibbons adlı gemiye bindi ve uzun bir yolculuğun sonunda Amerika'ya vardı. ABD'ye yerleşen Trudy'nin şimdi Brian adında bir oğlu var. Trudy'nin hayatta kalarak 86 yaşına gelebilmesi, o insanlık dışı yıllarda sayısız hayatı şekillendiren dayanışma eylemlerinin ve risk alma cesaretinin bir kanıtıdır.

Alfredo ve Marcella Monaco, Trudy'yi aramaktan hiç vazgeçmediler ama hayatta kalıp kalmadığını öğrenemeden öldüler. Il Messaggero'nun haberine göre şimdi ise Yad Vaşem Holokost Müzesi'nin 'Uluslararası Dürüst' payesi ile onları onurlandırma prosedürlerini başlatmasıyla kahramanlıkları resmen tanınmış oluyor.

Monaco Ailesini araştırırken Trudy'nin hikayesiyle karşılaşan okul müdürü Lancellotti, Trudy'nin çiftin torunlarıyla bir araya gelmesine yardımcı oldu. 'Il Civico Giusto' projesi ırkçı yasaların yürürlükte olduğu dönemde faşist İtalya'da gerçekleşmiş dayanışma ve cesaret eylemlerini ortaya çıkarmayı hedefliyor. Bu hikayeler tarihin en karanlık dönemlerinden birinde insanlığa ve güzelliğe dair ipuçları veriyor.

Lancellotti açıklamasında "İsidor Stricks için küçük de olsa bir adalet sağlandı" ifadesini kullandı.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün