Amerika nadir kitap koleksiyonunun adresi Kongre Kütüphanesi

Bibliojournalist

Epikürosçu ve Stoacı okullardan felsefe eğitimi almış Romalı, bilge, hatip ve devlet adamı, Marcus Tullius Cicero’nun sözüyle Bibliobibuli’den Merhaba; “Kitapsız bir oda, ruhu olmayan bir bedene benzer.” Bilge Cicero’nun cümlesini görüyor ve yine Latince bir cümleyle artırıyorum: “Verba volant, scripta manent / Söz uçar yazı kalır.” MÖ 7. yüzyıldan günümüze değin yazılı ürünleri muhafaza eden kütüphaneler bibliofiller ve araştırmacılar için büyük önem arz ediyor. İnternetin yaygınlaşmasıyla da dünyanın her yerindeki kütüphanelere dijital iletişimin sağlandığı zamanları yaşıyoruz. Zihnimin yarattığı ve kendi kendime taktığım bir sıfat olan Bibliojournalist’liğin gereğini yerine getirirken yani selüloz temelli arzu nesnesi olan kitap araştırırken kendimi Amerikan Kongre Kütüphanesi’nin internet sayfasında buluverdim. Sayısız kitap ve belge içerisinde sörf yaparak Bibliobibuli cennetini yaşarken sizleri de unutmadım. Takip eden satırlarımda, sade, limonlu Türk kahvesi eşliğinde ABD Washington DC’deki Kongre Kütüphanesi’ni anlatıyorum. Buyursunlar! Keyifli okumalar.

Eşsiz bilgi kaynağı

Bu araştırma dosyasında bibliyofiller ve araştırmacılar için bir kütüphane önerisi sunuyorum. Washington DC'deki Kongre Kütüphanesi, dünya kütüphaneciliğinde eşsiz bilgi kaynaklarından biri olarak kabul ediliyor. 1800 yılında ABD Kongre Binasında kurulan Kongre Kütüphanesi’nde milyonlarca kataloglanmış kitap ve basılı materyal yer alıyor.

Milyonlarca el yazması, Kuzey Amerika'nın en büyük nadir kitap koleksiyonu, dünyanın en büyük hukuki materyaller, filmler, haritalar, notalar ve ses kayıtları koleksiyonunu bünyesinde bulunduran Kongre Kütüphanesi’ni, koleksiyonlarının devasa boyutu ve çeşitliliği, dünyanın en büyük kütüphanesi haline getiriyor. Hemen tüm formatlarda, dillerde ve konularda yaklaşık 164 milyon öğe içeren bu koleksiyonlar kütüphanecilik tarihinin en kapsamlı birikimi olarak kayıtlara geçiyor.

Kongre Kütüphanesi’nde 470'den fazla dilde araştırma materyali, 35'ten fazla metin ve medya sistemi bulunuyor. Yetkililer tarafından kütüphane koleksiyonlarının sürekli büyüdüğü ifade ediliyor. Kütüphanenin dijital ortamında verilen bilgilere göre materyaller kütüphaneye, tüm dünyaya yayılan ve araştırma materyallerinin değişimi için yabancı hükümetler ve araştırma kurumlarıyla on beş binin üzerinde anlaşmayı içeren bir satın alma programı aracılığıyla geliyor.

Kalıcı koleksiyon seçimi

Her gün yaklaşık yirmi iki bin eserin geldiğini kayıtlara giren kütüphaneciler bu öğelerin yaklaşık on bininin ‘Kongre Kütüphanesi Koleksiyonlar Beyanı’na uygun olarak seçilen kalıcı koleksiyonların parçası haline geleceğini söylüyor. Kütüphanenin koleksiyon oluşturma faaliyetleri hemen hemen her disiplini ve çalışma alanını kapsıyor. Bilginin kaydedilmesi ve saklanmasına yönelik farklı yayın ve medya türlerinin tamamını içeren kütüphanede, neredeyse tüm alanlarda zengin temsili koleksiyonlar geliştirmek için her zaman çaba gösterildiği ifade ediliyor. "Gelecek nesiller için evrensel bilgi ve yaratıcılık koleksiyonunu sürdürmek ve korumak" misyonunu yerine getirmeye gayret gösteren Kongre Kütüphanesi devamlılığını sağlamak üzere kendi uzman kadrosunun yanı sıra telif hakkı emanetçileriyle, kitap satıcılarıyla, akademisyenlerle ve diğer uzmanlarla çalışıyor.

Kütüphaneye özel kimlik kartı

Halka açık koleksiyonlarından herhangi birini kullanabilmek için tüm araştırmacıların kütüphane tarafından verilmiş bir Okuyucu Kimlik Kartına sahip olması gerekiyor. Kütüphaneye yeni katılan araştırmacıların, Beşerî ve Sosyal Bilimler Bölümü tarafından sunulan Kongre Kütüphanesine Araştırma Oryantasyonu dersini almaları teşvik ediliyor. Yıl boyunca sunulan bu 90 dakikalık ders, kütüphane koleksiyonlarından ve kaynaklarından birini kullanan araştırmacılar için temel giriş olarak sunuluyor.

Kütüphanenin sayısal verileri

Capitol Hill kampüsünde yaklaşık 370 bin ziyaretçiyi ağırlayan kütüphanenin web sayfaları 151,6 milyondan fazla ziyaret ve 520,3 milyon sayfa görüntülemesi kaydediyor. Görme engelli kullanıcılara 22,3 milyonun üzerinde Braille, sesli ve büyük baskılı materyal kopyası dağıtıldığı kayıtlarda geçen kütüphanede sınıflandırılmamış (özel) koleksiyonlarda 134,4 milyondan fazla parça bulunuyor.

Amerikan Halk Yaşamı Merkezi (AFC)

Kongre tarafından 1976'da Washington DC'deki Kongre Kütüphanesi'nde Amerikan Halk Hayatını korumak ve tanıtmak için American Folklife Center /Amerikan Halk Yaşamı Merkezi (AFC) kuruluyor. AFC bünyesinde Yahudi Kültürü ve Yahudi Amerikalılarla ilgili saha çalışması ve yorumlama gibi faaliyetler de gerçekleştiriliyor. 20. yüzyıldan günümüze kadar uzanan AFC arşiv koleksiyonlarındaki İbranice ve Yidiş materyalleri, geleneklerin belgelenmesine bir giriş sağlıyor. Burada, ABD genelindeki Yahudi topluluklarıyla ilgili fotoğraflar, kayıtlı röportajlar, sanatsal performanslar ve el yazmaları yer alıyor.

Yahudi geleneksel kültürünün birçok önemli koleksiyonuna sahip AFC, Ruth Rubin Koleksiyonu Yidiş Halk Şarkıları ve Folklor Koleksiyonu, Kuzey Amerika'daki Yidiş geleneklerinin ses alanı kayıtlarının bulunduğu en kapsamlı koleksiyonlardan biri olarak biliniyor. Henry Sapoznik Koleksiyonu, ABD'deki Yidiş radyo yayınlarını, tiyatrosunu ve müziğini belgeleyen binlerce kayıt, el yazması ve fotoğraf içeriyor. Aaron Ziegelman Vakfı Koleksiyonu, I. ile II. Dünya Savaşı arasında Luboml’da yaşayan insanların aile üyeleriyle ilgili sözlü tarihlerin ses ve video kayıtlarını içeriyor. Ben Stonehill Çoğaltma Projesi, 1948'de New York City'de kaydedilen Avrupalı Yahudi göçmen ve mültecilere ait binden fazla şarkının kayıtlarını içeriyor. Diğer AFC koleksiyonları, dünyanın çeşitli yerlerindeki Yahudi şarkılarını, müziklerini, ritüellerini, yemek yollarını ve sözlü tarihlerini belgeliyor.

Bosnalı Sefarad şarkıcısı Flory’nin hikayesi

Amerikan Halk Yaşamı Merkezinde, 1941'de Nazi işgalinden kaçmak için memleketi Bosna'dan kaçan geleneksel Sefarad şarkıcı ve müzisyen Flory Jagoda'nın önemli belgeleri bulunuyor. Flory, İtalya'daki bir tehcir kampında yaşarken ABD'li subay Harry Jagoda ile tanışıyor. 1946'da evleniyorlar ve Kuzey Virginia'ya taşınıyorlar; Flory, 2021'deki ölümüne kadar orada kalıyor. Çoğu Naziler tarafından öldürülen ailesini onurlandırmak için Flory, şarkıları, müziği ve Ladino dilini korumayı hayatının misyonu haline getiriyor. AFC'nin, Flory Jagoda'nın kayıtları ve fotoğrafları, iki konser ve bir sözlü tarih röportajı da dahil olmak üzere yedi koleksiyonda yer almakta olup bunlar web yayınları olarak çevrimiçi olarak mevcut bulunuyor.

https://www.loc.gov/ adresinden Kongre Kütüphanesi’ne ulaşılabilir, sayısız kitap, makale, süreli yayın, ses ve görüntü dosyaları içeren dijital arşivden araştırmalarınız için faydalanabilirsiniz. Bibliobibuli’den dostlukla.