ABD´de sınırlı sayıda salonda gösterime giren ve ödül sezonunda öne çıkması beklenen ´September 5´, 1972 Münih saldırısını medya, tarih ve etik bağlamında derinlemesine ele alıyor.
1972 Münih Olimpiyatları'nda 11 İsrailli sporcu ve antrenörün Filistinli terör örgütü Kara Eylül tarafından kaçırılıp öldürülmesini konu alan yeni film ‘September 5/ 5 Eylül’, hem tarihi bir trajediyi hem de modern medya dünyasının karmaşıklığını ele alıyor.
Filmin yönetmeni Tim Fehlbaum, bu trajik olayın, terörizmin medya aracılığıyla canlı yayımlanmasının ilk örneklerinden biri olduğunu belirterek, “Filmimizin, izleyicilerin bugün haberleri nasıl tükettiğimizi ve medya ortamının karmaşıklığını tarihsel bir perspektiften düşünmelerine yardımcı olmasını umuyorum” dedi.
Terör ve medya üzerine tarihi bir bakış
5 Eylül 1972’de Kara Eylül örgütü, Olimpiyat Köyünde İsrailli sporcuların kaldığı binaya baskın yaparak iki kişiyi öldürmüş, dokuz kişiyi rehin almıştı. Batı Alman yetkililerin duruma müdahalesindeki büyük hatalar sonucunda tüm rehineler Münih Havaalanında katledilmişti.
Olaylar, Olimpiyat Oyunları’nı yayınlayan ABC televizyonu tarafından gün boyunca canlı yayımlanmıştı. 5 Eylül filmi, sporcuların hikâyesinden ziyade, bu trajedi sırasında haber yayını yapmak zorunda kalan ABC ekibinin bakış açısına odaklanıyor.
Filmde, ABC’nin genç yapımcılarından Geoffrey Mason ve tecrübeli prodüktör Marvin Bader gibi karakterler, olaylar karşısında etik ve pratik kararlar almaya çalışıyor. Mason’un, “Canlı yayında birinin vurulduğunu gösterebilir miyiz?” sorusu, medyanın sorumluluğuna dair önemli bir tartışmayı gündeme taşıyor.
‘5 Eylül’ ödül sezonu öncesi yoğun ilgi görüyor. Peter Sarsgaard, John Magaro, Ben Chaplin ve Leonie Benesch gibi isimlerin yer aldığı güçlü oyuncu kadrosu, Oscarlarda yardımcı oyuncu kategorilerinde yarışacak. Ayrıca film, En İyi Film, Yönetmen ve Özgün Senaryo gibi büyük kategorilerde de iddialı olacak. ABD’de sınırlı sayıda salonda gösterime giren ve Avrupa’da 9 Ocak’ta vizyona girecek filmin ülkemizdeki gösterim tarihi belirsiz.
‘5 Eylül’ ve 7 Ekim arasındaki benzerlikler
51 yıl ve bir ay arayla yaşanan 5 Eylül ve Hamas’ın 7 Ekim’de saldırısı birçok açıdan paralellikler taşıyor. Her iki trajedi de belirli bir tarihle hatırlanırken alınan rehineler arasında ABD vatandaşları bulunuyor. Ancak ‘5 Eylül’ filmi, 7 Ekim saldırısına bir yanıt olarak tasarlanmadı. Film, 2023’teki saldırı sırasında çoktan çekilmiş ve post-prodüksiyon aşamasındaydı.
Spielberg’in ‘Münih’ filminden farklı bir perspektif
‘5 Eylül’, Kevin MacDonald’ın 1999 yapımı belgeseli ‘One Day in September’ ve Steven Spielberg’in 2005 tarihli ‘Münih’ filmleriyle kıyaslanıyor. Film, trajedinin ardından İsrail’in intikam kampanyasını ve bu süreçte Eric Bana’nın canlandırdığı kurgusal asker Avner’ın yaşadığı hayal kırıklığını merkeze alıyordu. Ancak Fehlbaum, Spielberg’in aksine, olayın sonuçlarından ziyade medya perspektifine odaklandıklarını ifade ediyor.
