Trump´ın başkanlık koltuğuna oturmasına sayılı günler kalmışken, hükümetteki iki önemli role, yanından ayırmadığı Elon Musk´ın iş dünyasından yakın arkadaşlarını uygun görmesine şaşmamak gerek. Her ikisi de Silikon Vadisi´nden çıkma Yahudi milyarderleri tanıyalım: NASA direktörlüğüne aday gösterilen Jareed Isaacman ve Yapay Zeka ve Kripto Çarı pozisyonuna atanan David Sacks. Dünya düzeninin geleceğini belirleyecek üç önemli alana uzay, yapay zeka ve kripto paraya yön verecekler:
Gezegenimizi iki kez uzaydan görmüş biri olarak Jared Isaacman’ın, Trump tarafından NASA’nın yöneticiliğine aday gösterilmesi şüphesiz ABD’de Cumhuriyetçi olmayanlar tarafından bile memnuniyetle karşılandı. Uzay turizminde adını sektörün liderleri arasına yazdıran Isaacman, tarihin en uzun ticari uzay uçuşunu gerçekleştirmesinin yanı sıra ilk kez ticari uzay yürüyüşüne de imzasını attı.
4 Aralık’ta Trump’ın kendisini NASA’nın yöneticisi olarak aday göstermesinin ardından Jared Isaacman şöyle söylemişti: “Ben, Ay’a inişlerden sonra; çocuklarım ise son uzay mekiği fırlatmasından sonra doğdu. Başkan Trump’ın desteğiyle şunu size vaat edebilirim: Yıldızlara yolculuk yapma yeteneğimizi bir daha asla kaybetmeyeceğiz ve asla ikinci sırayı kabul etmeyeceğiz. Çocuklarımıza, sizinkilere ve benimkine, yukarı bakıp mümkün olanın hayalini kurmaları için ilham vereceğiz. Amerikalılar Ay’da ve Mars’ta yürüyecek ve bunu yaparken, Dünya’daki yaşamı daha iyi hale getireceğiz.”
Jared Isaacman kimdir?
1983 doğumlu Isaacman New Jersey’de dünyaya geldi. Henüz lisedeyken bilgisayarlara ilgi duyan Isaacman tamir ve teknik destek işleri yaparken bir müşterisinden tam zamanlı iş teklifi alması üzerine liseyi terk etti. Lise bitirme sınavlarını başarıyla geçtikten sonra 1999’da henüz 16 yaşında aile evinin bodrum katında perakende ödeme yöntemleri şirketi kurdu. Şirket gittikçe büyüdü ve bugün ismi Shift4Payments olan PayPal benzeri bir şirket haline geldi. Hilton, Four Seasons, KFC ve Arby's gibi bilinen şirketler dahil ABD’nin otel ve restoranlarının üçte birine, ödeme işlemleri konusunda yılda 200 milyar dolarlık hizmet veriyor.
Isaacman aynı zamanda bir pilot. 2011’de kurduğu ve Amerikan askerlerini eğittiği Draken International adında bir pilot eğitim şirketi var. Şirkette 70 savaş jeti bulunuyor. Dünyada özel şahsa ait bu denli büyük bir hava kuvvetleri şirketi daha yok. Isaacman bu uçaklarla hava akrobasisi de yapıyor. 2008’de Isaacman, bir jetle 82 saatlik dünyayı dolaşma rekorunu kırmaya yeltendi. Turunu 83 saatte tamamlayan Isaacman verdiği molaları azaltırsa rekoru kırabileceğinden emindi. Bir yıl sonra Hindistan ve Japonya molalarını eleyerek rekoru 62 saatle kırdı. Isaacman aynı zamanda kendi deyimi ile bir ‘space geek’ yani uzaya onu anti sosyalleştirecek kadar fazla meraklı. Çocukluğundan beri uzaya gitmeyi hayal eden Isaacman yuva öğretmenine bir gün mutlaka uzaya gideceğini söylemiş, öğretmeni de bunu yaptığında onu izleyeceğini söylemişti.
Inspiration 4 ve Polaris Dawn
Jared Isaacman 15 Eylül 2021’de Inspiration 4 (İlham 4) adı verilen insanlı uzay uçuşu ile uzay turizminde adını en üst sıraya yazdırmıştı. Elon Musk’ın Space X şirketine dört koltuk için on milyonlarca dolar ödeyen Isaacman, kumandanlığını da üstlendiği uçuşta, temmuz ayında Richard Branson’ın Virgin Atlantic ve Jeff Bezos’un Blue Origin şirketiyle yaptığı uçuşların rekorunu hem hız (saniyede 8 kilometre) hem de uzayda kalış süresi (3 gün) olarak kırdı. Bunun yanı sıra Dünya’dan 590 kilometre yukarıya çıkarak irtifa rekorunu da kırdı. Bu yörünge, halihazırda gezegenimizin etrafında dolaşan Uluslararası Uzay İstasyonu (400 km) ve Hubble Teleskobundan (545 km) daha yüksek bir irtifa. Yarım yüzyıldan uzun bir süredir hiç kimse Dünya’dan bu kadar uzaklaşmamıştı. Uzay aracı tamamen otomatik pilotta çalışsa da acil bir durumda Isaacman kumandanlığı devralabilecek kapasiteye sahipti. Fırlatılma tarihi tam da Yahudilik dininde oruç tutulması gereken ve en kutsal gün sayılan Yom Kipur’a denk geldi. Yaşadığı bölgedeki sinagogun önemli bağışçılarından olan ancak dindar biri olmadığını belirten Isaacman uzay yolculuğu sırasında oruç tutmayacağını açıklamıştı.
10 Eylül 2024’te tarihin ilk ticari uzay yürüyüşünün başarıldığı Polaris Dawn misyonunda ayrıca Space X’in Dragon kapsülü de kendi irtifa rekorunu kırdı. Yeryüzünden 1400 kilometre yükseğe çıkan Jared Isaacman liderliğinde dört astronot, yürüyüşlerini 200 ila 700 kilometre arasında değişen irtifalarda yine ilk kez SpaceX tarafından üretilen kıyafetlerle yaptılar. Ekip, aynı zamanda Starlink uyduları aracılığıyla uzaydan yapılan ilk iletişim testini başarıyla gerçekleştirdi.
Hayırseverliği
2010’da henüz 27 yaşındayken Isaacman doğduğu New Jersey’deki Habad kuruluşunun burs fonu için yardım etkinliğinde, açık arttırmada kazanan kişiyi yüksek performanslı jetiyle gezdirmeyi teklif etti. Şanslı kişi bir günlüğüne savaşçı jet pilotu olup, ses hızının yüzde 80’i hızına ulaştı. 2008’de ise dünyanın etrafını dolaşma rekorunu kırmayı Make a Wish kurumuna bağış etkinliği kapsamında denemiş ve kuruma 60 bin dolar kazandırmıştı.
Isaacman’ın Inspiration 4 misyonuna çıkarken hedefi, St. Jude Çocuk Araştırma Hastanesine 200 milyon dolar bağış toplamak ve aynı zamanda milyarder olmayan fakat hayali uzaya çıkmak olan üç kişiyi sevindirmekti. Isaacman hastaneye ilk 100 milyon doları kendisi bağışladı. İnişin hemen ardından Elon Musk’tan gelen 50 milyon dolar ve halktan gelen 60 milyon dolar bağışla Isaacman hedefinin üzerine çıkmış oldu. St. Jude Hastanesi çocuklara ücretsiz kanser tedavisi sunan bir hastane. En az iki misyon daha içeren Polaris programı ile St Jude hastanesine bağış toplanmaya devam edilecek.
Uzay; üretim, biyoteknoloji, madencilik ve hatta yeni enerji kaynakları konusunda benzersiz bir potansiyel barındırıyor. Kaçınılmaz olarak, çok sayıda insanın uzayda yaşayıp çalışabileceği, gelişen bir uzay ekonomisi olacak. NASA’da, bu olasılıkları tutkuyla takip edecek ve insanlığın gerçek bir uzay medeniyetine dönüştüğü bir dönemi başlatacak olan Jared Isaacman ABD’nin ve insanlığın ikinci uzay çağını başlatacak isim olarak güven telkin ediyor.
Donald Trump, Silikon Vadisi'nin tanınmış isimlerinden David Sacks'ı ‘Beyaz Saray Yapay Zeka ve Kripto Çarı’ olarak atadı. Bu iki sektör, Trump’ın gözünde ABD’nin dünyada açık ara lider olması için en kritik sektörler ve Sacks bu iş için doğru isim. Sacks ayrıca Bilim ve Teknoloji Başkanlık Danışmanları Konseyinin de başına getirildi. Trump’ın Sacks’ten en büyük beklentileri arasında internette sansüre son verilmesini sağlayarak özgür ifadeyi koruması ve kripto paralar için beklenen yasal çerçeveyi oluşturması ve hayata geçirmesi bulunuyor.
David Sacks kimdir?
Cape Town’da dünyaya gelen Sacks, Yahudi bir ailenin çocuğuydu. 1972 yılında Ailesi, apartheid rejiminden kaçmak amacıyla David henüz beş yaşındayken Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti.
Sacks, çocukluğundan itibaren teknoloji ve yeniliklere meraklıydı. Stanford Üniversitesi’nde ekonomi okuduktan sonra hukuk alanında eğitimine devam etti, ancak kısa sürede hukuk kariyerinin kendi tutkularını yansıtmadığını fark etti. 1999 yılında PayPal’ın kurucuları arasında yer aldı ve şirketin COO’su olarak görev yaptı. PayPal’ın başarısı, onun ‘PayPal Mafyası’ olarak bilinen etkili teknoloji liderlerinden biri olmasını sağladı.
Silikon Vadisi’nin büyüyen teknoloji ortamına ilgi duyan Sacks, melek yatırımlarını Facebook, Airbnb, SpaceX ve Uber gibi birçok şirkete yönlendirdi. 2017’de kurduğu Craft Ventures (Risk sermayesi fonu) ile xAI (Elon Musk’ın yapay zeka şirketi), X ve SpaceX’e yatırımlar yaptı.
Pandemi sırasında üç arkadaşıyla birlikte yayınlamaya başladıkları All-in Podcast adındaki programlarının her bir bölümü milyonlarca kişi tarafından dinleniyor. Siyaset, makro ekonomi, işletme stratejileri, teknoloji ve sosyal olayları da kapsayan programda en öne çıkan isim David Sacks oldu. Kısa bir zaman sonra kendisi yapay zeka etiği, teknoloji politikaları, internette ifade özgürlüğü ve kripto para düzenlemeleri konusunda kanaat lideri kabul edilmeye başladı. Bu eksperlik siyasi figürlerin dikkatinden kaçmadı. 6 Aralık 2024’te Trump, Sacks’ı söz konusu göreve atayacağını duyurdu. Ancak bu rolün kapsamı ve yetkileri hakkında netlik bulunmuyor. Sacks'ın Craft'taki görevine devam edecek olması ve hükümetteki rolü, çıkar çatışması ve denetim eksikliği konularında endişelere yol açıyor.
Sansür karşıtlığı
Elon Musk ile yakın ilişkisi bulunan Sacks teknoloji platformlarındaki sansürle mücadele konularında aktif olarak görüş bildiriyor. Sacks, ‘Nazi Mickey Mouse’ gibi görselleri bile oluşturabilen Elon Musk’ın yapay zeka modeli Grok’u destekliyor.
7 Ocak’ta Meta’nın sahibi Mark Zuckerberg’in Facebook ve Instagram’ı sansürden arındıracağını açıklamasının ardından Sacks, X hesabına şöyle yazdı: “Yıllardır ifade özgürlüğü savaşlarını veren bizler için bu, büyük bir zafer ve dönüm noktası gibi hissettiriyor.
Teşekkürler Başkan Trump, bu politik ve kültürel yeniden yapılanmayı yarattığınız için. Herhangi başka bir insan, size, ailenize ve işlerinize yöneltilen suçlamalar ve baskılar karşısında yok olurdu. Siz kazandınız.
Teşekkürler Elon Musk, ifade özgürlüğünün en dip noktada olduğu bir zamanda harekete geçtiğiniz için. Küresel sansür makinesine meydan okudunuz, Community Notes’un işe yaradığını kanıtladınız ve bize Twitter Dosyalarını verdiniz.
Teşekkürler Zuck ve Meta, sansürün çok ileri gittiğini fark ettiğiniz ve rotayı düzeltme fırsatını değerlendirdiğiniz için. Köklerinize geri dönmekte olduğunuzu gerçekten düşünüyorum.”
Yapay zekaya inanıyor, dahası yatırım yapıyor
Yapay zeka konusunda Sacks, daha özgür bir ekosistemi destekliyor ve yapay zeka şirketlerinin büyümesini teşvik ediyor. Şirketler için geliştirdiği Glue adındaki kendi yapay zeka şirketini 2024’te hayata geçirdi. Sacks, yapay zeka teknolojisinin savaş araçları ve ulusal güvenlik sistemlerine entegrasyonunu da savunuyor. Nisan ayında podcast'inin bir bölümünde, Silikon Vadisi şirketlerinin ABD'nin savunma çabalarına daha fazla dahil olmasını umduğunu belirterek “Bir Amerikalı olarak, ABD’nin en güçlü ülke olmasını istiyorum. Savunma bütçemizden en iyi değeri elde etmemizi istiyorum. Bunun değişmesinin tek yolu, savunma sektörünün yenilikçi işler yapan bir grup start-up tarafından dönüştürülmesidir,” demişti.
“Devlet ve para işlerinin birbirinden ayrılması”
Bitcoin ilk kez 100 bin doları geçtiğinde, Trump sosyal medya hesabında “Rica Ederim!!!” diye yazmıştı. Kripto yatırımcıları, Sacks’ın bu göreve atanmasını büyük ölçüde olumlu karşıladı çünkü Sacks’ın kripto para piyasası için öngördüğü düzenlemeler yumuşak ve piyasa dostu. Trump, ABD hükümetinin kripto para cinsinden alım satım yapabileceği stratejik rezerv tutmaya başlamasını istiyor. Halihazırda devletin 200 bin bitcoini (19 milyar dolar) var. Sacks’ın Solana adlı bir kripto para birimine önemli mali yatırımları bulunuyor. Ayrıca, Sacks’ın girişim sermayesi fonu Craft’ın, BitGo ve Bitwise gibi kripto şirketlerine de yatırımı var. David Sacks kripto paraların nihai amacını şu sözleriyle ifade etmişti: “Bitcoin devlet ve paranın ayrılmasının bilimkurgu geleceğidir.”
