Time dergisinin her yıl paylaştığı ve geçen bir yıl süresince dünyayı en çok etkileyen yüz kişinin listelendiği TIME 100, 2025 yılı sıralamasını açıkladı.
Listede 7 Ekim’de katıldığı müzik festivalinden kaçırılan ve daha sonra serbest bırakılan rehinelerden Noa Argamani, ADL Başkanı Jonathan Greenblatt, Adrien Brody, Scarlett Johansson ve Mark Zuckerberg gibi onlarca Yahudi isim bulunuyor.
Bazı isimlerin ‘Liderler’ ve ‘Titanlar’ olarak ikiye ayrılan listenin her iki bölümünde de yer almaları, Hamas’ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’e yaptığı saldırı ve sonrasında yaşananların hala dünyanın gündemini ne kadar etkilediğini gözler önüne seriyor.
Listeye giren her isim için ayrı bir kişi bir tanıtım ve övgü yazısı hazırlandı. Argamani’nin yazısını, ABD eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in Yahudi kocası Doug Emhoff yazdı. 7 Ekim’deki saldırı sırasında, katıldığı Nova Müzik Festivali’nden kaçırılmış ve görüntüleri saldırının sembollerinden biri haline gelen Argamani, kaçırıldıktan sekiz ay sonra serbest kalmıştı. Genç kadın, özgürlüğüne kavuştuğu günden beri, aralarında partneri Avinatan Or’un da bulunduğu diğer rehinelerin de serbest bırakılmaları için yoğun bir kampanya yürütüyor.
Argamani listeye girdiğinin haberini aldıktan sonra sosyal medyada paylaştığı mesajında, “TIME 100 listesine girmekten büyük onur duyuyorum ve belirtmek isterim ki bana verilen bu onur 7 Ekim tarihinde gerçekleşmiş korkunç saldırı ve sonrasında yaşanan rehine krizinin unutulmadığını ve hala gündemde olduğuna dikkat çekmektedir. Bu listede adımın geçmesi, daima sesimizi yükselterek ve bu konudan bahsederek yaşananların unutulmasına engel olmak gerektiğini herkese hatırlatmalıdır,” diye yazdı.
Global antisemitizm ve ABD’de son yıllarda hakim olan İsrail karşıtı hislerle ilgili düşüncelerini sıkça duyuranların başında gelen ve görüşleri çoğunlukla farklı kesimlerden tepki toplayan Greenblatt, listede adının geçmesini ADL’nin oldukça geniş bir platformda aktif olmasına ve gittikçe daha fazla sesini duyurmasına bağladı. Listenin açıklanmasının ardından X platformunda bir mesaj yayınlayan Greenblatt, “2025 yılının TIME 100 listesine dahil edildiğim için hem duygulanıyor hem de çok gururlanıyorum. Fakat belirtmek isterim ki verilen bu onur sadece bana ait değildir. Bu onuru tüm ADL ailesi ve her nerede, ne zaman olursa olsun, sadece antisemitizm değil nefretin her şekline karşı verdiğimiz savaşı koşulsuz destekleyen tüm insanlarla paylaşmak isterim,” diye yazdı.
TIME 100 listesine girmiş diğer Yahudiler şöyle:
• Dario Amodei: Wired dergisinin verdiği bilgiye göre annesi Chicagolu bir Yahudi olan Dario, kız kardeşi Daniela ile birlikte etik değerlerin yapay zekaya uygulanmasını sağlayan bir teknolojik şirket olan Anthropic’in kurucusu.
• Adrien Brody: Brody, bugüne dek her ikisinde de soykırım kurtulanını canlandırdığı iki karakter ile Oscar ödülüne layık görüldü. En son 2025 yılı Akademi ödüllerinde ‘The Brutalist’ adlı filminde canlandırdığı karakter ile aldığı en iyi erkek oyuncu ödülünün kabul konuşmasında aktör, nefretle mücadelenin önemine dikkat çekerek, eline geçen bu platformu dünyaya savaşın sonuçları ve silinmeyen travmalarını hatırlatmak için değerlendirdi.
• Bobbi Brown: Kozmetik duayeni Brown, kendi ‘Yahudi burnu’ diye değerlendirilen özelliği dahil, herkesin doğal güzelliğini koruması gerektiğini savunuyor.
• Larry Fink: Yatırım şirketi BlackRock’ın ortak kurucusu ve CEO’su Fink, Kaliforniya’da Yahudi bir aileye doğdu. Sosyal ve çevresel olarak daha sorumlu yatırımlarda bulunma prensibini uygulayan BlackRock’taki başarısı onun dolar milyarderleri listesine girmesini sağladı.
• Wendy Freedman: Kanada kökenli Amerikalı Yahudi gökbilimci Freedman, kainatın sınırlarının ölçülmesine dair yaptığı çığır açan çalışmalarıyla ocak ayında Ulusal Bilim Madalyası’na layık görüldü.
• Rashida Jones: Yazar, aktris, yapımcı ve filmci Jones, ‘The Office’ ve ‘Parks and Recreation’ adlı dizilerdeki rolleri ile tanındı. Yahudi aktris Peggy Lipton ile efsanevi siyahi müzik yapımcısı Quincy Jones’un çocuğu olan Rashida, siyahi bir Yahudi olma kimliğinin tüm hayatını belirlediğini sıkça dile getiriyor.
• Alex Karp: ABD’nin savunma ve istihbarat kuruluşlarının kullandıkları veri analizi programlarını sağlayan Palantir adlı firmanın ortak kurucularından Karp, Amerikalı Yahudi bir dolar milyarderi.
• Josh Koskoff: ABD’de yaşanan okullardaki silahlı saldırılarda hayatlarını kaybedenlerin ailelerini temsil eden Yahudi bir avukat olan Koskoff, 2022 yılında Sandy Hook okulundaki saldırı sonrası, saldırıda kullanılan silahın üretici firmasına aileler adına açtığı davayı, 73 milyon dolarlık bir anlaşmaya vararak kazanmıştı. Koskoff ezilenlerin yanında durup yılmadan savaşmanın kendisine, Rusya’dan Amerika’ya göç etmiş büyük büyükdedesinden miras kaldığını söylüyor.
• Howard Lutnick: Trump Hükümeti ticaret bakanı Lutnick, bu görevinden önce de bir finans firması olan Cantor Fitzgerald’ın CEO’luğunu yapıyordu.
• Lorne Michaels: Bu yıl yayında 50. yılını kutlayan efsanevi program ‘Saturday Night Live’ın yaratıcısı Michaels, Amerikan televizyon tarihinin en etki bırakan komedi programlarından birini yarattığı için neredeyse her yıl listeye giriyor. Toronto’da Abraham Lipowitz adıyla doğan Michaels, programını 1975 yılında hayata geçirdi. 50. yılını çok büyük bir özel programla kutlayan şovun bu bölümüne pek çok efsanevi Yahudi komedyen de katıldı.
• Scarlett Johansson: ‘Lost in Translation’ ve Marvel dünyasından ‘The Avengers’ filmleriyle en çok tanıdığını söyleyebileceğimiz ve Yahudi bir annenin kızı olan Johansson, Amerika’da yayınlanan ‘Köklerini Bulmak’ adlı programın 2017 yılında çekilen bir bölümünde, atalarının bir kısmının Varşova Gettosu’nda hayatlarını kaybettiklerini öğrenmişti.
• Miranda July: Henüz Türkçe çevrilmeyen fakat geçtiğimiz yıl piyasaya çıktığından itibaren tüm dünyada sansasyon yaratan ‘All Fours’ kitabının yazarı ve senarist Miranda’nın babası kendisine Grossinger soyadını seçmiş bir Yahudi. Miranda’nın yazarlık yaparken kullanmadığı soyadı, babasının tüm çocukluğu ve gençliği boyunca ailesiyle birlikte tatillerini geçirdiği Yahudi tatil köyü Catskills’e bir gönderme.
• Claudia Sheinbaum: Geçtiğimiz yaz yapılan seçimlerden zaferle çıkarak Meksika’nın ilk kadın ve Yahudi başkanı Sheinbaum, kampanyasını ‘artık kadınların zamanı’ diyerek yürütmüştü. Sheinbaum, seçimi kazanmasıyla, dünya üzerinde bir Yahudi tarafından yönetilen en büyük ülkenin başkanı oldu.
• Mark Zuckerberg: Facebook kurucusu ve bu platformun da çatısı altında bulunduğu Meta’nın CEO’su, Yahudi kimliğinin kendisi için çok önemli olduğunu her fırsatta dile getiriyor. Diğer yandan, Zuckerberg’in firması Meta, şemsiyesi altında toplanan platformlardaki nefret söylemlerine izin verdiği iddiasıyla geçtiğimiz yıl yoğun şekilde eleştirilmişti.
Listede geçen isimler arasında Yahudi olmamakla beraber Yahudi ailesine olan katkılarıyla tanınan bir isim de bulunuyor. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Yahudi karısı Victoria ile her hafta Şabat yemeği düzenlediklerini pek çok kereler dile getirmişti.
Diğer yandan listede yakın zamanda Yahudi olması beklenen en az bir isim de geçiyor. Gazetemizde daha önce bahsettiğimiz gibi İsrail’i çok sevdiğini her fırsatta belirten Arjantin Cumhurbaşkanı Javier Milei, bir haham yardımı ile Yahudiliği öğreniyor ve cumhurbaşkanlığı görevi sona erdikten hemen sonra Yahudiliğe geçiş planları yaptığını açıklıyor.
