Emor - Söyle

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
28 Nisan 2021 Çarşamba

Tora’nın açıklanması için vazgeçilmez olan Midraşlar bazen önümüze öyle bir anlatım ile gelir ki bunu anlayabilmek her zaman kolay olmaz. Midraşın işaret ettiği şeyi anlayabilmek için Rabilerin görüşüne başvurmak elzemdir. Bu peraşanın açılış cümlesi olan “Aaron’un oğulları Kohenlere söyle” ilginç bir Midraşik anlatımla karşımıza çıkmaktadır.

Tanrı Moşe Rabenu’ya Maşiah zamanına kadar halkın başına gelecek kişileri, hâkimleri, kralları, bilgeleri kısacası herkesi göstermiştir. Bu gösterimde Moşe ilk kral olan Şaul’un Pelişti savaşında oğulları ile beraber öleceğini görür. Bunun üzerine Moşe Tanrı’yı sorgular. “Çocuklarının başına geçecek ilk kral kılıçla mı ölmelidir?” Tanrı da Moşe’ye hemen cevap verir: “Neden şikâyet ediyorsun? Bunu yapacağına git ve Şaul’un Nov şehrinde katlettiği Kohenlere konuş çünkü onu yargılıyorlar.” Midraş sözünü “Tanrı’nın Moşe’ye Kohenlere söyle dediği şey budur” sözleri ile anlatımını bitirir.

Bu midraşı anlayabilmek için Kral Şaul tarafından yapılan iki büyük yanlışa bakmak gerekir. Şemuel kitabının on beşinci bölümünde peygamber Şemuel, Tanrı adına Şaul’a Amalek halkının tamamen yok edilmesi emrini verir. Şaul bu emri kendince yorumlar. Amalek Kralı Agag’ın hayatını bağışlar. Mallarını yok ettireceği yerde yağma ettirir. Bu yaptığının karşılığında da Yisrael’in kralı olma unvanını ebediyen kaybeder. Çünkü Şaul’un bir anlık merhametinin bedeli Yahudiler tarafından bu gün bile ödenmektedir. Tarihin en ünlü antisemitistlerinden biri olan Aman, Agag soyundan gelir. Bu güne değin de Yahudilere karşı antisemitik davranışların tamamı Amalek felsefesinin bir devamı olarak kabul edilir.

Şaul’un ikinci yanlışı Nov katliamıdır. David birçok savaşta başarı kazanmaya başlayınca kral Şaul tarafından kıskanılır. Şaul her fırsatta onu öldürmeye çalışır. Şaul’un oğlu olan Yeonatan onu birçok kez babasının elinden kurtarır. Fakat durum dayanılmaz bir hal alınca da David çareyi kaçmakta bulur. David, Nov şehrine geldiğinde Hâkimler döneminin son hâkimi Kohen Gadol Eli’nin torunu Ahimeleh ile görüşür. Ahimeleh Şaul ile David arasındaki anlaşmazlığı bilmediğinden ona ekmek, su ve Golyat’ın kılıcını verir. O sırada David Şaul’un hizmetkârlarından biri olan Doeg Aadomi’nin orada olduğunu görür ve ihbar edeceğini bildiğinden oradan da kaçar. David tahmininde yanılmaz. Doeg durumu krala bildirir. Kral da David’e neden yardım ettiklerini Ahimeleh’e sorar. Ahimeleh David’in kralın damadı olduğunu ve ona saygı gösterdiklerini söyleyerek kendisini savunsa bile Şaul bu savunmayı reddeder. Nov şehrinde Ahimeleh’in küçük oğlu Evyatar dışında bütün Kohenler öldürülür.

Hepimizin Tora öğrenmek, mitsva uygulamak, Yahudi yaşam tarzına uymak gibi konularda sayısız mazereti vardır. Paramız yoktur. Ama birçok şey için pekâlâ bir birikimimiz vardır. Vaktimiz yoktur. Ancak her akşam televizyon karşısına geçip sayısız reklamla uzatılmış dizileri izlemek için vaktimiz vardır.  Bilgi seviyemiz yeterli değildir. Boş şeylerle vakit geçirmek, boş şeylerin peşinden koşmak için bilgi seviyemizi hiç sorgulamayız. Eğer bu mazeretleri 120 yılın sonunda Tanrı’nın yanına çıktığımızda kullanabileceğimizi sanıyorsak büyük bir yanılgı içindeyiz demektir. “Önünde saklı hiçbir şey olmayan”a karşı mazeret ileri sürmek boş bir umuttan öteye gidemez. Her yaptığımız yanlış davranış bizler için bir savcı niteliğinde karşımıza dikilecektir. 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün