Birkaç gündür ağızlardan düşmeyen bir konu var; vücudumuza yapışık yaşadığımız akıllı telefonumuzun en çok kullanılan uygulaması WhatsApp’ın verilerimizi 8 Şubat’tan itibaren Facebook’la paylaşma konusu. 2020’nin uzantısı gibi girdiğimiz 2021’in ilk haftasında, yaşadığımız Trump yanlısı Cumhuriyetçilerin Capitol Hill ayaklanmasını, mutasyona uğrayan korona virüsünü, COVID aşılarının fayda ve zarar analizini nerdeyse unutturacak kadar hafta sonumuza konu oldu.
Ben henüz WhatsApp’ın anlaşmasını detaylıca okuyup kabul etmedim. Haber kaynaklarından anladığım kadarıyla kabul ettiğimizde verilerimiz Facebook ve bağlantılı şirketlerin reklam ve pazarlama amaçları için kullanılabilecek. Beni en çok rahatsız eden kısım, WhatsApp’ın Türkiye’de dayattığı bu sözleşme kabul şartını, Avrupa ülkeleri için şart koşmaması. Yani çifte standardı. Hiçbir zaman banka, kredi kartı gibi önemli bilgileri mesaj uygulamaları üzerinden paylaşmadım. Ancak ses kaydımızın ve gerçekten özel yazışmalarımızın 3. kişilerle paylaşılma ihtimali varsa, bu düşünce beni çok rahatsız eder. Özellikle ses kayıtları telefon bankacılığında kullanılabilecek kötü bir güvenlik açığı. Yoksa zaten hepimiz verilerimizi kendi rızamızla uzun zamandır paylaşıyoruz. Hem Facebook hem Instagram üzerinden pandemi öncesi gittiğimiz lokantaları, ziyaret ettiğimiz ülkeleri, yediğimiz yemekleri, arkadaş çevremizi paylaştık. Pandemi sırasında seyrettiğimiz dizileri ve yaptığımız yemekleri de… Bunlar zaten bize ürün satmak isteyen şirketler için paha biçilmez bir veri. Paylaştığımız insansız manzara resimleri bile pazarlama düşünenler için bir geri bildirim.
***
Bir de gelelim konum konusuna. Şu anda hepimizin ama hepimizin cep telefonu takip edilebilir. İçinde GPS bulunan telefonlar, yani şu anda hepimizin kullandığı akıllı telefonlardan konumumuz tam noktasına kadar saptanabilir. Eğer içinde GPS olmayan en eski model, sadece telefon çevirmeye yarayan bir cep telefonunuz varsa eğer, konumunuz gizli zannetmeyin. GSM operatörlerinden yani cep telefonlarımızın vericilerinden tam nokta atışı olmasa da, aşağı yukarı hangi bölgede olduğunuz saptanabilir. Yani standart bir cep telefonu kullanıcısı için, konum gizliliği diye bir konu yok. Herhangi bir aksiyon filmi seyrettiyseniz eğer, konumu konusunda takip edenleri yanıltmak isteyen başrol kahramanın cep telefonunu evde bıraktığına, yolla fırlattığına veya denize attığına şahit olmuşsunuzdur.
***
Facebook’un WhatsApp yöneticisi Will Catchart gelen tepkiler ardından Twitter’a yaptığı açıklamada kişilerin kendi aralarındaki özel yazışmaların uçtan uca şifrelenme yöntemi ile korunacağı ve gizliliğin her zaman olacağını, özel mesajlarımızın okunmayacağını söylese de, değişikliğin WhatsApp’ın ticari kısım ile ilgili olduğunu söyledi. Veri paylaşımı hangi noktada başlar, hangi noktada biter tam anlayamadım. Uzun yıllardır hem iş hem de özel yazışmalarım için WhatsApp’ı kullanan biri olarak, bu tarz platformların hiçbirinin yüzde yüz güvenli olmadığını düşünüyorum. Bu WhatsApp tartışmalarını arkadaş gruplarımızla veya ailemizle eğlenceli yazışmamızı sonlandırmak için değil, WhatsApp olsun, Telegram veya Signal olsun, bu tarz uygulamalara ne yazıp ne yazamayacağımızı bir kere daha düşünmemiz için ufak bir uyarı olarak alalım. En güvenli yazışma platformu olduğu yazılan Signal’i bile yükleseniz, lafın ağızdan bir kere çıktığı gibi, lafın siber ortama bir kere düştü mü geri çekilemeyeceğini unutmayın.
