Yıl 1933… Nazi iktidarı, Almanya’da Yahudi bilim insanlarını hedef almaya başladı. Bunların arasında kamplara gitmekten kurtulup ülkeyi terk edenler de oldu.
O sıralarda, Atatürk’ün girişimiyle başlatılan üniversite reformu için yapılan bir anlaşmayla Türkiye, Yahudi bilim insanlarına kapılarını açtı.
Söz konusu kişiler eğitimi ileriye taşıyıp, önemli bir ekol yarattılar.1 Gelenler arasında Kimya Enstitüsünün başına getirilen Prof. Fritz Arndt, görevinin yanı sıra yabancı terimleri de Türkçeye kazandırdı.
***
Prof. F. Arndt, kimya mühendisliği eğitimi alan rahmetli babamın da hocası oldu. Üniversite sonrası, babam tüm okul kitaplarını, annesinin evinde depo olarak kullanılan bir odada sakladı.
Yıllar sonra, kuzenim kimya fakültesine başladığında, babam Prof. Fritz Arndt’ın Türkçeye çevrilmiş olanları dâhil tüm kitaplarını yeğenine verdi. Yaşamın doğal akışı içinde, büyükler gitti, gençler evlendi. Onların da çocukları evden ayrıldı… Kimimiz iki kişi baş başa kaldığında daha küçük evlere taşınmayı yeğledi. Kuzenimin de tercihi bu yönde oldu. Kütüphanesinin dışında yıllardır bir odada biriken kitaplarını da sahaflara verdi. Umarım, Arndt değerini anlayan birilerinin eline geçmiştir.
***
Evde daha çok zaman geçirdiğimiz şu dönemlerde çoğumuz önceleri vakit ayıramadığımız, dolap bekleyen ama dokunulmayan kıyafetlerden, kullanımda olmayan lüzumsuz objelerden, saklanıp mürekkebi kurumuş tükenmez kalemler dâhil olmak üzere birçok fazlalıktan arındık.
KonMari’yi2 duymuş olanlar, bu süreçte daha rahat ettiler. Marie Kondo, kendi geliştirdiği KonMari metodu ve bu konuda yazdığı kitaplarla tanınan bir Japon düzenleme uzmanı. Kondo son zamanlarda Netflix’te yayınlanan programlarla da gündemde.
Türkçeye ‘Hayatı Sadeleştirmek İçin Derle, Topla, Rahatla’ başlığıyla çevrilen kitap, herkesin hayatına bir farklılık katıyor. Yazar, evde yeni bir düzenle huzurlu olmak için, eşyalarla olan duygusallığı yeniden ele almak ve gereksiz yere bağlandığımız nesnelerden kurtulmayı öneriyor.
Artık elde tutamayacağınızı düşündüğünüz kitapları ayırabilmek için Marie Kondo ilginç yöntemler sunuyor. Kuzenim KonMari metodunu bilseydi, Prof. Arndt’ın kitabı bugün elimizde olur muydu bilemiyorum. Sanıyorum olmazdı. Farklı bir bakışla düşünürsem kitap ondan yararlanması gerekenler için yola çıkmıştı.
***
Söz düzenden açılmışken…
Evde hiçbir yöntemle, istediğim şekle koyamadığım bir bölüm var. O da ecza dolabı. En büyük hatam nadir de olsa, yerimden kalkmayıp evin erkeklerinden bir ilaç vermelerini istememdir. Dolabın içi altüst olduğu gibi, aldığım yanıt “Bulamadım, yok” şeklinde. Denizde kum bizde ilaç yok…
Zoraki gider, bakarım. Düşen kutuların arasında bulup çıkartırım. “Bu ne?” diye gösterdiğimde ise, “Demek görememişim” yanıtı gelir.
Öte yandan, hepsi düzenliyken bile ilaçların hangi sıraya göre dizilmesi gerektiğinden şüpheliyim. Baş ağrısı, soğuk algınlığı, bildik antibiyotikler haricinde çeşit çeşit kutu var. Prospektüslere baktığımda da emin olamıyorum. Zira yazılanlardan farklı bir nedenle verilmiş olabilir. Her ilacın üstüne kimin, niçin aldığını yazsam, başa çıkamam. Çeşitler o kadar çoğalıyor ki…
Arkadaşımla sohbet ederken, en kestirme yanıtı aldım, “Hatırlamadıklarını at”. Ya öyle yapacağım, ya da yeni bir bölme oluşturacağım. Nereden birikti bu kadar ilaç?
***
Binlerce yıl önce nasıl öngörmüşler bilemiyorum; önceleri de gayret ederdim ama şimdilerde cuma öğleden sonradan başlayıp, cumartesi gecesine kadar geçen zaman dilimine minnettarım. Bu süreçte hiç Zoom yok… Zihnim, gözlerim dinleniyor. ‘Neyi kaçırıyorum?’ diye hayıflanmıyorum. Fransızlar, “Bilgi unutulandan geriye kalandır” derler. Yine de, evde kalmak bir dert, Zoom takvimi oluşturmak başka dert.
Sağlıkla kalın…
--
1 Kaynak: Twitter/27.2.2021, C. Sinov
2 Temiz sözlük.com
