Aidiyet…
Hiç düşündünüz mü bu kelime üzerinde?
Kim, kime, neye, nasıl, ne zaman, nerede, ne diye ait olsun?
Ben, düşünüyorum bazen…
İnsan, bir şehre ait olabilir mesela… Nereye giderse gitsin, yolları hep ona çıkar. Ne kadar zevk alırsa alsın başka ana caddelerde, ara sokaklarda yürümekten; yine döner, dolaşır ona gelir.
Bir şarkıya ait olabilir. Doğru okudunuz, bir şarkıya; yani şarkı ona ait olmaz da nerede çalarsa çalsın şarkı, duyulduğu anda duyan kişiyi peşinden sürükler. Sözleri, yaşattığı duygular, dinlenilmiş zamanlar, birden ortaya çıkar.
Bir mekâna ait olabilir ya da… Başka yerlere gitse de orası aklındadır. O ev, o dükkân, o salon, o pencereden görünen yer, o manzara, orada olma hissi… Bu his ağır bastığı için, ayakları hep oraya götürür insanı. Orada düşünür, orada rahatlar, orada yaratır, orada ağlar, orada hayal kurar; yalnız orada kendi olur. Gerçekte yoktur öyle bir şey belki ama, vardır işte o insan için…
Ya da bir denize… Dünyanın en güzel sahillerinde de suyla buluşsa, bir yer vardır; oranın tuzuna aittir teni… İlla orası olmalıdır, güneşle suyun buluşacağı yer…
Bir arkadaşa ait olabilir insan ya da birden çok… Onlarla var olur, onlarla olunca anlam bulur. Onlar varsa tamamlanır, büyür, hayata yetişir…
Komik gelebilir ama bazen bir eşyaya bile ait olabilir insan… Bir giysiye, elbiseye, ayakkabıya, çantaya, küpeye, bir cüzdana… Cansız sıradan nesneler; gelir, kurulur onca eşya kalabalığının ortasına, insanı kendine neredeyse mahkûm eder… Hep onu kullanmak, onu giymek, onu görmek derdi peşini bırakmaz insanın…Seneler geçer, her şeyi eler, her şeyden gün gelir vazgeçer ama onları, yaşayacağı taşıyacağı ilk kolinin içine koyar.
Bir kokuya ait olabilir insan mesela… Nerede değerse değsin burnuna, takılı peşine... Çimen olur, yağmur olur, çiçek olur, tütün olur, yemek olur, kullanılan bir koku olur; fark etmez. Koku onun değil; kişi, o kokunun bir parçasıdır sanki… Gözlerini kapar, onu koklar, konu kapanır.
Ve bana göre en ince, en hassas ve en inanılmaz olanı da; bir sese ait olabilir insan… Konuşan, şarkı söyleyen, öğüt veren, fısıldayan, haykıran, kulağında iz bırakmış bir sese… Yalnız o söyleyince anlam kazanır şarkılar, yalnız o anlatınca anlaşılır mevzular, yalnız o konuşunca susar bütün evren… Yalnız o, kalır…
Kimsenin kolay kolay bilemeyeceğiyse, bir topluma ait olabilir insan… Önceden içinde hiçbir şekilde, hiçbir mânâda, hiçbir ilgiyle ait olmadığı… Hatta adının, kelime anlamı dışında neredeyse hiçbir ayrıntısı hakkında bile bilgi sahibi dahi olmadığı… Zaman geçtikçe tanıdığı, alıştığı, sevdiği, bildiği, içinde olmaktan keyif aldığı, şarkılarını farkında olmadan ezberlediği, yemeklerinin tadını ısrarla aradığı, doğrularını alıp kendi doğruları yaptığı, el tuttuğu, bel bağladığı, beraber gülüp beraber ağladığı, kendinin yapıp ona ait olduğu toplumlar…
Kimin kime; neyin neye, nerenin nereye ait olduğunun bambaşka bir öneminin olduğunu Bensiyon Pinto’nun sene-i devriyesinde duaları ve konuşmaları dinlerken, neredeyse tamamını tanıdığım yüzlere bakarken düşündüğümü fark ettim.
Büyük cümleler yazacağım şimdi... Büyük düşünerek, büyük hissederek, her şeyi çok büyük anlayarak yaşamak; her insana nasip olmuyor bana göre… Ben bu şanslı kanattayım. Hayatta ne varsa sevebileceğim, onların hepsini birden sevmek, hepsini birden bilmeyi seçmek, hepsine birden inanmak, hepsini birden yaşamak gibi bir halim var her zaman…
Bu toplumun kayıtlı bir ad soyadı olmasam da başka bir dine mensup olsam da; kültürünü, gelenek göreneklerini sonradan öğrenmiş olsam, birçok dosta başkalarına göre daha geç sahip olmuş olsam da; çocukları, benim çocuklarım olduğu, büyükleri benim büyüklerim olduğu için; belki de ne büyüklerinden birine ait olup onun kızı olduğum için ben de bu topluma birçok tarafımla aitim diye düşündüm.
Bu fikir, bu duygu; o zor akşamda tek tutunduğum dal oldu…
Bir yere, bir duruma ait olunmuyormuş. Bu, kendiliğinden oluyormuş.
O zaman; hayat kadar, ona ait olan mucizeler kadar güzel bir gerçek yokmuş demek ki...
