Altın yeşili diye adlandırdıkları bayrağın üzerinde ülkenin kuruluş değerini temsilen yazılı olan “ordem e progresso” yani ittihat ve terakki mottosu Güney Amerika’nın gözbebeği Brezilya’ya aittir…
Güzelim sahillerinde köpüklü dalgalarda usul usul sörf yapan gençleri, sambacıları, yakışıklı erkekleri ve güzel kadınlarıyla aklımıza gelen siesta ve ‘lambada’sıyla keyifli ve egzotik Brezilya…
Yeni yıla girer girmez “Tropikal Trump” lakaplı Bolsonaro’nun seçimi kaybetmesiyle başkent Brasilia 8 Ocak günü, iki yıl evvel 6 Ocak’ta Trump’ın Beyaz Saray’daki yerini Biden’a kaybetmesiyle yaşanan kaosun hatta kâbusun aynısını yaşadı…
Eski Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro Facebook’ta yaptığı hakikatlere dair temeli ve izi olmayan açıklamalarında Lula da Silva’nın seçilmediğini hatta yüksek mahkeme tarafından ‘tayin’ edildiğini söyleyerek aşırı sağcı destekçilerini hükumet binasına ‘davet’ etti.
Şiddet ve kaosa davet haliyle korkunç görüntüler, olaylar ve gelişmelere sebep oldu…
Bolsonaro Facebook’tan davetini iki gün sonra geri çekti.
Ancak olanlar olmuştu…
Jair Bolsonaro ile ilgili soruşturma başlatıldı. Kendisi sorumluluk almak yerine Orlando’ya giderek bir süre ‘istirahat’ etme kararı aldı…
Washington’daki Demokratlar Başkan Joe Biden’ın Bolsonaro’nun vizesini iptal etmek için sıkı baskı uyguladı. Biden saldırıları kınarken, “Latin Amerika’nın en büyük demokrasisinin daima olarak yanında” olduklarını vurguladı fakat vizesini iptal etmedi.
Bolsonaro her radikal gibi ayrımcı, ırkçı ve cinsiyetçi söylemleriyle defalarca gündemde yerini almıştı.
Kendi oluşturduğu güvenlik zafiyetini yani askerî polisin suç ile mücadelesi yerine devletin siviller üzerinde baskı kurması için kullandı.
Bolsonaro geçmişte bir meclis üyesine ‘tecavüze uğrayamayacak kadar çirkin’ diyerek ortalığı birbirine katıp ardından yetmezmiş gibi “siyahilerin üremesi iyi bir şey değildir ve oğullarımdan biri gay olacağına ölsün” gibi akıl almaz saçmalıklarıyla defalarca ülkede ve dünyada tepki toplamıştı…
Böyle bir figürün destekçilerinin başkente saldırısının şaşırtmasından ziyade askerî polisin saldırganlara yardım edip yol göstermiş olması facianın odak noktalarından biriydi.
Brezilya’nın istihbarat servisi (ABİN) 7 Ocak günü topladıkları bilgiler doğrultusunda uyarılarda bulunmuştu… Ancak Bolsonaro’nun destekçilerinin karşısında güvenlik güçleri yetersiz kaldı… Ordunun müdahalesiyle Lula da Silva’nın görevden alınmasını talep eden kalabalık ciddi bir güvenlik sorununu gün yüzüne çıkardı.
Askerî polis, ülkedeki temel güvenlik güçlerini oluşturan yapı olmakla beraber devlet içinde en etkin olan, valilere yakın duran ve ülkeden ziyade ideolojik çıkarları gözeten bir kuvvet. Brezilya’daki askerî polisin ve ailelerinin nüfusun neredeyse yüzde 9’unu oluşturduğu gerçeği eski asker Bolsonaro’nun gücünün de açık bir izahatı oluyor…
Peki bu kadar tehlikeli bir denge içinde Lula da Silva’yı ne bekliyor diye sormak pek yerinde olur…
Yeni cumhurbaşkanı köşeye sıkışmış vaziyette gibi…
Bir yandan göstericiler, bir yandan finansal gerçekler…
Halkı memnun etmek için para harcanması icab ederken, bir yandan ise yabancı yatırımcılara karşı mali sorumluluklarını yerine getirmesi gerek…Yabancı yatırımcının ülkeyi terk etmesi halinde faiz oranları uçabilir…
Lula’nın görev yaptığı önceki dönemlerde özellikle ilk yıllarda (2003-2010) gayet cömertçe sosyal sorunların çözümü için para sarf etmişti.
Brezilya’nın çok önemli bir çelik, narenciye ve soya fasulyesi ihracatçısı olduğunu ve birçok başka tarım ürününün de üreticisi olduğunu hatırlamak şart.
Ancak malların fiyatlarının küresel bir ekonomik krizden dolayı bocalayacağı da ufukta görünüyor.
Brezilya merkez bankası faiz oranını yüzde 14’e çıkarırken yüzde 6 olan enflasyonu da düşürmek çabasında…
Yalnızca enflasyonu değil, bir önceki Cumhurbaşkanı Bolsonaro’nun Amazon ormanlarına verdiği zararı da düşürmek ve yok etmek isteyen Lula geçtiğimiz hafta yerlileri ziyaret ederek çevre politikalarında hassasiyet ve ehemmiyet gösterileceği konularına değindi. Bolsonaro iktidarında ormansızlaştırma yüzde 60 oranında artış göstermişti…
Yerlilerin “kanlı iktidar” dedikleri düzen seçimi kaybetti…
Şimdi altın yeşilin yeniden parlama zamanı…
