Venn Şeması

Tilda LEVİ Köşe Yazısı
8 Mart 2023 Çarşamba

“Adem’le Havva yasak meyveyi yemeden önce günah işlemek gibi bir kavramları yoktu. Onların kötü eğilimleri, yılanda cisimleşen bir dış güçtü. Adem’le Havva günah işledikten sonra içlerine kötülük arzusu girer ve insan iyiyle kötünün karışımı olur. (...) Kişi bundan böyle kendi içinde iki sese sahip olacak ve çoğu zaman hangisinin iyiliğin, hangisinin kötülüğün sesi olduğunu zorlukla ayırt edecektir.”1

↔↔↔

Emrivakilerden hiç hoşlanmam. Sürprizler ise ayrı bir kategoridir. İyisi de var, kötüsü de. Milli Piyango’dan büyük ikramiyenin size çıktığını varsayalım. Bir an için nefesiniz tutulur, sonra sevinme duygusu yaşarsınız. Veya tam tersi… Bir deprem felaketi olur, ilk duyduğunuzda önce nefesiniz tutulur, ardından korkuyu ve üzüntüyü hissedersiniz. Her iki durumda da nefesinizin kesildiği o kısacık zaman dilimi yaşamınızı değiştirir. Bazen doğru, bazen yanlış yöne gidersiniz.

↔↔↔

Dünyanın neresine baksak bir kaos yaşanıyor. Nüfus yoğunluğu, ekolojinin bozulması, savaşlar ve dengeleri altüst eden siyasetler… Eğitimli de olsalar, ‘sürü psikolojisi’ kitleleri uçurumun kenarına getiriyor.

Ortamın griden siyaha dönüştüğü zamanlarda kısa süreliğine bile olsa, etrafıma bir koza örüp kendimi korumaya alırım. O kozanın içinde ailem, yakın dostlarım, yalın bir hayat, deniz ve güneş vardır. Yine de dış dünya sizi bir şekilde kendine çeker.

İnsanoğlu balık hafızalıdır. Olaylar tekrarlanır, buna rağmen ders alınmaz.

Ülkemizde yaşanan deprem faciası her tür artçıyı beraberinde taşıdı. Bir anda insanlar jeolog oldu. Her mahallede yardım kampanyası, olası bir İstanbul depremi için bireysel hazırlıklar vs başladı. Derken sürpriz bir gelişmeyle gündem değişti. Herkes ekran başında siyaset meydanı programlarına kitlendi. Şehirler yerle bir oldu; yüz binler yaşamını kaybetti, dualarımız hala depremzedelerle ama zihnin sağ lobuyla, sol lobu farklılaşmaya başladı.

↔↔↔

Ortaokulda matematik dersinde ‘Venn Şeması’ başlıklı bir konu işlenirdi. Özellikle birkaç ilişkiyi karşılaştırmak için kullanılan basit bir diyagram türüydü. Unutanlar için kısaca hatırlatalım. Her biri daire şeklinde gösterilen, aralarındaki elipste ortak elemanların kesişim, bileşimini veya boş kümeleri gösteren şemalardır. Adem ile Havva’dan beri insanlar ortak kümede buluşmakla buluşmamak arasında gidip geliyor. Fazla karamsar olmanın da bir getirisi yok. ‘Her şerden bir iyilik doğar’.

İlginçtir, Venn Norveç dilinde, ‘arkadaş’, Zazaca’da ise, ‘dur’ anlamına geliyor. Aslında olay bu kadar basit. Gerçek arkadaş daha iyi görebiliyorsa, yeri geldiğinde size ‘dur’ demesini bilendir.

Sağlıkla kalın.

1 Rav İsak Alaluf’un,

‘Aklımızdan Geçenler’ başlıklı

makalesinden alıntıdır.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün