ŞEMİNİ Yemek yemek

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
12 Nisan 2023 Çarşamba

Yahudilik birçok açıdan ilklerin dini olarak kabul edilir. Daha önceki inanç sistemlerinde yemek kuralları ilgili herhangi bir düzenleme yoktur. İslam gibi daha sonraki inanç sistemlerinde ise bazı kısıtlama ve düzenlemeleri görmek mümkündür ancak Yahudilik bu konuda oldukça detaylı ve bağlayıcı bilgiler verir.

Tora tarafından iki işaretle yenmeleri mümkün kılınan hayvanların beyne giden kan damarlarının tek bir yolla ulaştığı bilgeler tarafından öğretilir. Diğer cinste ise iki ayrı koldan beyne kan akımı devam eder. Şehita dediğimiz Yahudi alahik kesimi gerçekleştiğinde Kaşer guruba giren hayvanda kan akımı derhal kesildiğinden saniyelik bir sıkıntı duymadan olay meydana gelir. Halbuki Kaşer olmayan hayvanlarda kan akımı devam ettiğinden hayvanın duyacağı sıkıntı çok daha üst boyuttadır.

Bunu bilmek gerekir ki insanoğlu yaratıldığında et yemeyen bir canlıdır. Noah tufanından sonra gerçekleşen düzenlemeyle bazı kurallar çerçevesinde et yemeye başlar. Tanrı tarafından belirlenen hayvanların yine Tanrı emri ile Şehita geçirmelerinden sonra yenmeleri son derece normaldir. Ancak et yememek konusunda kendi kararını vermekle ilgili de insanoğlu doğal olarak özgürdür.

Rabiler Kaşer olmayan bir yemeğin yenmesinden sonra vücutta nasıl değişiklikler olduğuna bakarlar. Fiziksel anlamda büyük, gözle görülür bir değişiklik bekleyenler hayal kırıklığına uğrayacaktırlar. Tora bu konuda ‘venitmeten’ ifadesini kullanır. Bu safsızlığın, temizliğin bozulması anlamını taşır. Bu sözcük ‘alef’ harfinin varlığı ile yazılmasına rağmen Tora’da bu sözcükte ‘alef’ harfi bulunmaz. ‘Alef’ ruhaniliğin, yükselmenin ve ruhani olarak Tek olana giden yolun başlangıcıdır. Kaşer olmayan bir gıda burada kişinin kendini ‘kapatmasına’, sınırlandırmasına ve ulaşmak istediği yolda başarısız olmasına neden olur. Tora ‘alef’ harfinin olmaması ile ruhaniliğin o kişiden ayrılacağı mesajını da verir.

Hazır yemekle ilgili konuşurken insanın yemek yemesi ile ilgili bir öğretiye de bakalım. Bilimsel anlamda yemek yemeyen kişi hayatta kalamaz. Bilgeler burada neden Neşama dediğimiz ruhaniliğin merkezinin böyle bir durumda bedeni terk ettiğini anlamaya çalışır. Yemek yemek fiziksel bir işlemdir. Bedenin yemek yokluğunda zarar görmesi olağandır ama Neşama neden bundan etkilenir?

Kabala dünyasının en büyük öğretmenlerinden Rabi Yitshak Luria her maddiyatın içinde mutlak bir maneviyatın da bulunduğunu öğretir. Beden maddiyattan faydalanırken Neşama da içinde bulunan maneviyattan payına düşeni alır. Hem beden hem de Neşama birlikte besin alırken ortak bir birliktelik ve iş birliği içinde insanı yaşatır.

Konuyu Kaşerut açısından irdelersek ortaya dediklerimizi destekleyen görüşler çıkar. Kaşer kurallarına uygun hazırlanmış bir besin hem fiziksel hem de ruhani anlamda doğru beslenmemizi sağlayacaktır. İyi bir Yahudi olarak bunu sağlayabilmek hepimizin görevidir.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün