Dünya’da 5G teknolojisinin çokça konuşulduğu, Avrupa’nın genelinde 5G kapsama alanının sıradanlaştığı, mobil iletişim teknolojilerinin hayatımızın her anına nüfuz ettiği günlerdeyiz. Başka ülkeler için bugün yaşananlar bizim için gelecek gibi duruyor.
İşte bu ortamda, 15 Eylül Cuma günü Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş İnsanları (MOBİSAD) ‘Mobil Entegre Yaşam’ temalı konferansta ‘Mobil İletişim Sektörünün Ülke Ekonomisine Katkısı’ başlıklı oturumuna konuk olarak katıldım.
Yüksek teknolojiye sahip olmak çok önemli. Kullanım alanlarını tek tek saymaya gerek yok. Bu sayfanın okuyucuları zaten dünyada neler olup neler bittiğini çok yakından takip ediyor.
ABD ve Çin arasında Başkan Trump döneminden başlayıp görevdeki Başkan Biden döneminde de devam eden gergin ilişkiler serisi aslında ticaret savaşından ziyade yüksek teknolojiye sahip olma savaşı. Batı dünyası teknolojinin ekseninin batıdan doğuya doğru gittiğinin ve bunun merkezinde de Çin’in olduğunun farkında. Çin’i bir anlamda önlemeye çalışıyorlar.
İçeride ise teknolojik ürünlerin kullanımına getirilen yüksek vergileri hayretle izliyoruz. Apple’ın yeni sürümünün heyecanla takip edildiği ülkemizde, başka ülke insanları için sıradan bir alet olan yeni nesil akıllı cihazlar bizim için bir servet niteliğinde.
Geçmişten bugüne emlak, arsa, otomobil hep yatırım aracı olarak görüldü bu topraklarda. Şimdi buna akıllı cihazlar da eklenmiş durumda. Ülkenin refahını bir türlü yükseltemeyince sıradan ürünleri satın almak zenginlik göstergesi olarak gözüküyor hala.
Akıllı cihazlara getirilen yüksek vergiler siyasetçiler tarafından lüks tüketimin önlenmesi yoluyla cari açığa bir katkı olarak sunulsa da burada gerçek olmayan iki durum söz konusu.
Birincisi akıllı cihazlar, bilhassa akıllı telefonlar lüks tüketim değil bir ihtiyaç. Gerçi tuvalet kağıdının KDV’sini ihtiyaç ürününden çıkarılıp genel kullanım KDV’sine çeken düşünce sistematiğinde akıllı telefonun bir ihtiyaç olduğunun kabul edilmesini beklemek umutsuz bir durum ama ben yine de belirtmiş olayım.
İkincisi Türkiye’nin en son Temmuz 2023 Dış Ticaret İstatistiklerine baktığımızda, sektörlere göre dış ticarette Ocak-Temmuz 2023 dönemi 100 birimlik ithalatın sadece 12,1’i tüketim mallarından oluşmakta. Tutar olarak değeri 26 milyar 266 milyon dolar. İşte bu %12,1’lik tüketimin sadece yaklaşık %1 ila 1,5’luk kısmı mobil iletişim cihazlarının ithalatından oluşmakta. Tutar olarak değeri ise yaklaşık 400 milyon dolar.
Oysa kamunun tasarruf yapması gereken ne alanlar var mesela. Lüks arabalar, üç yılda bir yeni bina yapıp kampüs kampüs dolaştırılan fakülteler. Say say saymakla bitmez.
Mobisad 2023 İletişim Sektörü Raporuna göre 2030 yılında 5G yayılımının sağladığı verimlilik artışının küresel ekonomik büyümeye katkısının 2,1 trilyon dolar olması bekleniyor.
Dünya genelinde 6,925 milyar kişi akıllı telefon sahibi. Güney Kore nüfusunun %94’ünün akıllı telefon kullandığı ülke olarak en yüksek penetrasyona sahip. Geri kalan %6’nın da telefonu var ama akıllı telefon kategorisinde yer almıyor.
2025 yılına kadar internet kullanıcılarının %72’sinin sadece akıllı telefon kullanacak olması web sitelerine akıllı telefonla erişileceği öngörüsü mobil internet kullanımının artış hızı ve web sitelerinin mobil uyumlu şekle dönüştürülmesinin artık daha kritik bir öneme sahip olduğunu bize söylüyor.
Türkiye’de internet kullanıcıları 71,4 milyon kişi. Toplam nüfusa oranı %83,4. Ülkemizde internet kullanmayanların sayısı 14,2 milyon kişi. Oran olarak %16,6. Akıllı telefon kullanım oranı ise %95,4
Türkiye’de internet kullanımının ilk beş nedeni ise şu şekilde:
Sosyal medya platformlarından en çok Instagram’ı kullanıyoruz. Sonra sırasıyla Whatsapp, Facebook, X (Twitter), Telegram geliyor.
Sanırım bilgi bulmak kavramının içinde birbirimizin neler yaptığından haberdar olmak da var. Bu kanaat çok yaygın olduğu için akıllı cihazlar olmazsa hayatımızdan çok da fazla bir şey kaybetmeyiz motivasyonuyla hareket eden düşünce sistematiğini bir türlü kıramıyoruz.
Oysa küresel mobil oyun pazarı inanılmaz hareketli ve teknolojinin hızla ilerlemesiyle mobil oyunlar oyun endüstrisinde adeta devrim yaratıyor. 2023 yılı için küresel video oyunlarının yaklaşık 93 milyar Dolarlık bir gelire sahip olması bekleniyor.
İşte bu sektörde ülkeye gelir kazandıracak büyük fırsatlar var.
19 Eylül tarihinde TÜİK, ‘Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri, 2022’ i yayınladı. Hizmet ihracatı 2022 yılında 47,6 milyar dolar, ithalatı ise 35,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiş. Hizmetler sektöründe net ihracatçıyız.
Peki Hizmetler Sektörüne ihracatta en büyük katkı nerden geliyor diye baktığımızda ‘Taşımacılık’ %74,3 ile açık ara diğer alt kırılımlara fark atmış durumda.
Telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri alt kırılımının ihracattaki payı %6,2. Oysa buradaki pay kolaylıkla artırılabilir.
Çok genç bir nüfusa sahip olmamız, akıllı cihazları kullanım oranımız bizim avantajlarımız. O zaman bu alanın desteklenmesiyle fark yaratabilen bir Türkiye karşımıza çıkabilir.
Fakat bunun için yapılması gerekenler var. Bir kere internete erişimin kolaylaşması ve 5G teknolojisinin gerisinde kalmamak gerekiyor.
Avrupa’nın en düşük veri indirme hızına sahip bir ülkede yaşıyorsanız, bilgisayar ya da akıllı telefonlar başında geçirdiğiniz zamanın fazla olması çok normal. Fiber optik ağların yaygınlaşması, telekomünikasyon şirketlerinin yatırımlarını artırması gerekiyor. Devletin yatırımlarda ön alması kaçınılmaz.
Artan döviz kuru nedeniyle zaten ziyadesiyle fiyatları yükselmiş akıllı cihazlara bir de acımazsızca vergi yükü getirmek, gençlerin bu cihazlara ulaşımının önündeki en büyük engel.
Dünyanın ilk on ekonomisine girmeyi kendine hedef koymuş bir ülkenin evlatlarının hayali bir akıllı cihaza, bilgisayara sahip olmak olmamalı. Bu cihazlara sahip olmak sıradan hale gelmeli.
Ancak bunları sağladığınızda yani gençlerinize akıllı cihazı ve bilgisayarı çok görmediğinizde, eğitimde teknolojiden yararlandıkça onlardan hizmet ihracatına katkı, bilgi ve beceri artırımı bekleyebilirsiniz.
Dilerim çok geç kalmadan gerekli düzenlemeleri yaparız.
