Şimdi sizi yedi sene evveline götürmek istiyorum…
21 Eylül 2016 tarihli yazımın bir bölümünde şu haberi paylaşmıştım:
“NASA kayaç örnekleri toplamak üzere Bennu adlı göktaşına Osiris-REx’i gönderdi. (Dikkat, kayaç örnekleri diyor, kaya değil. Kayaç, içinde muhtelif organik maddeleri de barındıran mineral karışımlarından oluşan kütlelerdir.) Osiris-REx’in, Bennu göktaşına 2018’de inmesi planlanıyor.
Bu uzay aracı, (Dünya’ya yakın olması dolayısıyla yaklaşık 500 bin göktaşı arasından seçilen) 500 metre çapındaki Bennu’nun önce haritasını çıkaracak. (Yine dikkat, sadece 500 metrelik bir kaya parçası diyor.) Sonra yüzeyinden kayaç örnekleri toplayacak. Osiris-REx’in 2021’de Bennu’dan ayrılarak Dünya’ya 2023’te dönmesi bekleniyor.”
Aynı yazımda esas görevini de şu kelimelerle anlatmaya çalışmıştım:
“Bu araç uzayda milyonlarca kilometre yol kat ettikten sonra, Bennu’nun yanına yaklaşacak ve üzerine inerek aranılan parçacıkları toplayıp bir kapsüle yerleştirecek. O kapsül takriben beş yıl sürecek bir yolculuktan sonra Dünya’ya inecek. İçinden çıkacak parçacıklar, dünyanın birçok üniversitesindeki araştırma laboratuvarlarına dağıtılacak. Bu laboratuvarlarda görevli kişilerin incelemelerinin sonucu, en geniş anlamıyla, yepyeni bir yaşam beklentisine kavuşmamız kuvvetle muhtemeldir.”
Ve Osiris-REx tam planlandığı gibi 24 Eylül 2023’te, Bennu göktaşından topladığı numunelerin bulunduğu kabı, ABD’nin Utah eyaletinin çölünde bir yere bıraktı ve yoluna devam etti.
“Hayırdır, nereye gidiyor?” diye sorabilirsiniz.
Bennu’yu hallettik ya, şimdi de Apophis ile çatışmaya gidiyoruz…
İyi güzel de kim bu Apophis? Bana göre NASA’daki mühendisler Mısır mitolojisine çok meraklı.
Efendim, “Apophis, ‘Apep’ (Apepi, Aapep veya Apophis olarak da yazılır), Mısır mitolojisinde, Nun'ın suyu dedikleri ve kutsal ettikleri Nil Nehrinde yaşayan çok büyük bir yaratıktır. Devasa bir yılan olduğu söylenir. Şeytani bir cin/iblis olan Apep karanlığın ve kaosun tanrısı ve sembollerindendir.” (Lütfen aşağıdaki resme bakınız.)
Hem NASA hem de Avrupa Uzay Ajansı uzmanlarına göre Apophis göktaşı hakikaten Mısır mitolojisindeki tanrı gibi belalı bir uzay cismiymiş. Ta, 2004 yılından beri yeri tespit edilmesinden itibaren dünyamıza çarpma ihtimalinden bahsedilmeye başlanmış. Aslında boyu posu öyle büyük değil. Amiyane tabirle ‘taş çatlasa’ Eiffel Kulesinden 200 metre daha büyükmüş.
Bildiğiniz gibi bu çaptaki göktaşları atmosfere girdiğinde derhal toz haline gelir ve hiçbir zarar vermezler. Ancak Apophis’in hangi maddelerden oluştuğu pek bilinmediği için yakından takibi gerekiyormuş.
En son tahminlere göre de bu taşın 2030 yılında gezegenimize çok yaklaşacağı öngörülüyor.
Osiris-REx’in yeni görevi de böylece ortaya çıkıyor.
Uzay gemimiz 24 Eylül 2023’te kabını Utah Çölüne bıraktıktan sadece 20 dakika sonra motorlarını ateşleyip hemen yeni yolculuğuna başlamış. Yapılan hesaplara göre yolculuk esnasında güneşe epey yaklaşacakmış ama zarar görmeyecekmiş. Venüs gezegeninin yörüngesine birkaç kere girecekmiş ve nihayet 8 Nisan 2029 tarihinde Apophis’in karşısında çıkacakmış. (Unutmamak için lütfen ajandalarınıza şimdiden not edin.)
Osirix-REx, Bennu’da yaptığı gibi numuneler toplamayacak. 18 ay boyunca (dile kolay) bu göktaşını inceleyecek. Bol bol resimlerini çekecek, haritasını en ince detayına kadar çizecek ve özel aletleriyle Apophis’in yüzeyinin altını da analiz ederek hangi maddelerden oluştuğunu meydana çıkaracak.
Osiris-REx’in (arada Osiris-Apep adını almış olacak) dünyaya tam dönüş tarihi belli olmamakla beraber 2035 yılı olarak hesaplanıyor. Yeni bir seyahate çıkar mı? O da belli değil. Ne de olsa o tarihlerde 20 yıllık bir araç haline gelecek. Eh emekliliğe hak kazanmış sayılabilir.
Ancak şunu da unutmayalım. Uzayda dünyaya nispeten yakın asteroidler olduğu müddetçe Osiris-REx/Apep emekliliğini alamadan başka bir Mısır tanrısına doğru yola çıkabilir.
Arada da epey vaktimiz olduğuna göre Bennu’dan gelen parçalardan neler çıkacağını hep beraber en ince ayrıntısına kadar öğreneceğiz.
Bekleyelim ve görelim…
