“İnsanın adı çıkmış dokuza, inmez sekize” lafı aslında kötü şöhretli insanlarının maruz kaldığı önyargıyı anlatan bir atasözü olsa da günümüzde de bazen espri niteliğinde kullanılabilmekte; örneğin Terazi burcu insanların ne kadar kararsız olduğu önyargısı gibi. Bir Terazi burcu olarak bunun önemli konularda asla doğru olmadığını, gündelik daha keyif veren konularda ufak tefek kararsızlıklarım olduğunu doğrulayabilirim. İş ve okul hayatımda zaman, maliyet, kalite denklemlerini göz önüne alarak ve benim açımdan en faydalısını hesaplayarak çok seri ve hızlı seçimler yaptım. Sağlığımla ilgili konularda bile çok araştırmacı olmama rağmen hızlı kararlar verdiğimi söyleyebilirim.
***
Geçtiğimiz günlerde tesadüfen diğer ikisi de Terazi burcu olan sevdiğim iki arkadaşla uzun aradan sonra yemeğe çıkalım dediğimizde, lokanta seçiminde biraz zorlandık. Nasıl olur da gündelik hayatlarında önemli kararlar alan, hepsi iş insanı olan kişiler, lokanta seçimi veya bir sandalye kumaşı gibi seçimlerde zorlanır? Psikoloji siteleri karar almakta zorlanmanın birçok sebebi olabildiğinden bahseder; örneğin bilgi eksikliği, özgüven eksikliği, başarısız olma korkusu vs (psychcentral.com). Bir kişi ebeveynleri, öğretmenleri, partnerleri tarafından kötü kararlar vermekle durmadan suçlanırsa, hayatının ileriki yıllarında günlük basit kararlar bile vermekten kaçınabilir. Belki Terazi burçlarının kararsızlığı her zaman daha güzel bir seçim olduğu düşüncesinden kaynaklanabilir. Ya da gündelik hayatlarında iş insanı, öğrenci, eğitimci, anne, baba, eş, evlat olarak birçok önemli karar alan insanların, sosyal hayatlarında çok da karar almak vermek istememesinden kaynaklanabilir basitçe. Ben de bazen içimden lokanta tarzı seçimlerin başkaları tarafından en azından önerilmesini isterim. Gündelik basit seçimler kişide bir endişe yaratacak boyutta ise, bunun sebebi bambaşka olabilir. O zaman bir uzmana danışmak gerekir.
***
“Güzel olmayan, faydası olmayan veya neşe vermeyen her şeyden kurtul” diye bir söz okumuştum. Bu söze “iyi kalpli olmayan ve ihtiyacınız olmayan” kelimeleri de eklenince bence kararsız insanlar için iyi bir kılavuz olabilir. Bu, çevremizdeki insan seçiminden, gündelik alışverişlere, çocuklara okul seçmekten, oy vermeye kadar hayatın her alanında uygulanabilir. Alışverişlerde fiyat-performans faktörünü incelemeden evvel, ihtiyacımız olup olmadığını dolayısıyla faydalı olup olmayacağını düşünmek, karar vermenizi kolaylaştırabilir. İnsan seçmek ise, manavdan meyve seçmeye benzemez, tanıdıkça, kabukları soyuldukça çürük olup olmadığı ortaya çıkar. Tanıdıkça karar vermesi kolaylaşır.
Son dönemde gözlemlediğim en büyük kararsızlıklardan biri belediye seçimlerde oy verip vermeme kararsızlığı ve maalesef sadece kararsızlığıyla ön salmış Terazi burçlarına has bir his değil. Özellikle de gençlerde, oy verme konusunda bir umursamazlık gözlemliyorum. Kimse hiçbir seçim için oy vermeye zorlanamaz, nitekim oy vermemek de aslında bir oydur. Ancak, kişilerin istedikleri gibi yaşamak için uygun gördükleri adayları desteklemeleri gerekir. Oy vermemeyi düşünürsek aklımızda tek bir cümle olmalı; oy vermeyen kişinin şikâyet etme hakkı da yoktur…
