Hassas Dengeler’in beşinci bölümünde Karay Cemaati’ne mensup bireylerin İsrail’de toplum içinde dini uygulayış farklılıklarından doğan kimlik karmaşasına uğramamaları için cemaat içinde verilen eğitimden söz etmiştik. Aynı şekilde, cemaatle ilgili öne çıkan sorulardan biri de çocuklar... Dünya Karaim Cemaati Merkezi ve İsrail Karay Cemaati Başkanı Şlomo Gaver, bu soruyu, eğer ki karışık evlilik olursa -ne tarafta olduğu hiç fark etmez-, çiftlerin kendi aralarında konuşup Karay geleneklerine göre mi yoksa Rabbani Yahudilik geleneklerine göre mi evleneceklerine karar vermeleri gerektiğini belirtti. Bu karar neticesinde hangi tarafta nikâh kıyılacağı kararlaştırılıyor. Karay geleneklerine göre evlenmeye karar verirlerse cemaate üye olmayan taraf, Karay cemaati içinde kanuni bir sorumluluk anlaşması imzalıyor. Bunun devamında dini mahkemede yapılacak törenle nikâhları ‘Karait’ olarak kıyılıyor ve hayatlarına o şekilde devam ediyorlar.
Karaizm bir azınlık olmasına rağmen cemaat sözcü ve üyeleri açısından, anlayış bakımından bir azınlık olarak görülmüyor. Rabbani Yahudilerin içinde ve hatta seküler kesimde Karay anlayışıyla yaşayan fakat düşüncelerinin Karaizm ile bağdaştığını ve özdeşleştiğini bilmeyen çok ciddi bir nüfus bulunuyor. Cemaat mensupları, dindar Yahudilerin içinde bile bazı kural ve uygulamaları gereksiz, mantıksız ve açıklamasız bulan bir kesimin mevcut olduğunu, eğer ki bu insanların Karay inancının ve Karay yaklaşımının Tora’ya (Tevrat’a) bakış açısını öğrenirlerse Karaizm’e kendilerini adapte edebilmek için çaba sarf edebileceğini düşünüyorlar. Gaver bu durumu, “(…) Çünkü aslen bu şahısların düşünceleri Karay düşünceleri ile birebirdir. Zaten bize ziyarete gelen halk içinde bulunan seküler nüfus Karay anlayışının kendilerine güncel, sosyal ve popüler Yahudilikten çok daha mantıklı ve çok daha kabul edilebilir olduğunu söylemekteler. Ancak bunun yanında Karaizm hiçbir zaman bir misyonerlik amacı gütmeyen, içe kapanık azınlık olmaktan mutsuzluk duymayan ve kendini etrafa açmaya çalışıp mürit toplama peşinde olmayan bir inançtır” diyerek tamamlıyor.
Ancak şüphesiz ki Karay toplumunun sorunları halen mevcut. Günümüzde İsrail’de Karaylar hem kendilerini asimile etmemek için uğraşmakta hem de toplum tarafından Yahudi olduklarını kabul ettirmeye çalışmaktalar. Karay Cemaati’nin taleplerini sorduğumuzda toplum içinde eksikliğini hissettikleri durumlardan birinin gençlik kampları veya izcilik kulübü gibi organizasyonların devlet desteğiyle Karay gençleri için de açılarak uygulanması. Çünkü cemaat sadece kendi bütçesiyle çok kısıtlı imkânlarla bir şeyler yapmaya ve vermeye çalışıyor, bu noktada devletin ve sosyal örgütlerin desteğinin eksikliğini sıklıkla hissediyorlar. Karay gençleri belediyeler dahlindeki veya Eğitim Bakanlığı bünyesindeki standart organizasyonlara katılmakla birlikte cemaat içinde de çeşitli seminerlere dâhil olabiliyorlar. Cemaat, küçük yaştaki çocuklara ve gençlere kendi bünyelerindeki merkezlerde yaz kampları ve etüt çalışmaları ile destek veriyor. Ancak en önemli konu bütçe eksikliği, sosyal kaynak ve gelirler. Amerika’daki cemaat ve topluluk içindeki bağışlarla bir nebze olsun bu eksiklik doldurulmaya çalışılıyor. Gaver, Amerika’daki cemaatin İsrail’deki cemaate göre çok daha sosyal, daha fazla destek alan ve kabul gören, maddi özgürlüğünü çok daha ciddi bir şekilde kazanmış bir topluluk olduğunu söylüyor. Orada yaşayan Karayların toplum tarafından gördükleri ilginin İsrail’dekilere göre çok daha iyi durumda olduğunun altını çiziyor.
Son olarak benim de araştırma konum olan cemaatin medyadaki görünürlüğü üzerine de biraz konuşma imkânı bulduk. Karay Cemaati’nin kendini tanıtmak için hangi basın enstrümanlarını ne şekilde kullandığını sorduğumda, cemaatle ilgili olarak ara sıra bazı makalelerin yayınlandığı ve köşe yazılarının çıktığı cevabını aldım. Aynı zamanda özel bayram günlerinde farkları anlatmak amacı ile bazı radyo programlarında kültürel yoğunluklu röportajların verildiği belirtildi. Ek olarak bir sene önce başlatmış oldukları youTube kanallarında ‘sorması ayıp’ konseptine benzeyen, halkın Karaylar hakkında sormak isteyip de soramadıkları soruları içeren ve/veya kendi içlerinde sorup cevapladıkları video serisi yaptıklarını söylediler.
Karay Cemaati ile ilgili kendilerini tanıttıkları videoya bu link üzerinden ulaşılabilir (İbranicedir):
https://www.facebook.com/share/v/T8atWJRL544PcE8h/?mibextid=w8EBqM
Aynı zamanda cemaatin paylaşımlarını Facebook üzerinden https://www.facebook.com/karaite.juadism linki ile veya Universal Karaite Judaism yazarak da takip edebilirsiniz.
