Yaklaşık üç haftadır, iş toplantılarımız sebebiyle Çin, Japonya, Danimarka, İsveç gibi ülkeleri seyahat ederek deneyimleme fırsatımız oldu.
Geçen yıl Shenzhen’de gerçekleşen Chinaplas, bu defa Şangay’da yapıldığından, rotamızda farklı bir şehir vardı. Tabii ki ‘Çok gezen mi bilir, çok okuyan mı’ gibi yıllanmış bir tartışmanın hala dimağlarda yerini koruduğu bu zamanlarda, gezdikçe ne çok şeyler öğrendiğimi ve öğrendiklerimi paylaşmak için nasıl sonsuz bir istek duyduğumu söylemesem olmaz.
Detaylardan önce beni en şaşırtan olayı paylaşmak boynumun borcu diye düşünüyorum. Belki duyanınız olmuştur ama ben ilk defa dinleyecekler için kısa bir özet geçeyim:
Şangay’da People’s Park’ta bir evlilik pazarı kuruluyor. Daha önce hakkında hiçbir şey okumadığım için konuyu ilginç bir şekilde keşfettim. Şangay’da gezdiğimiz esnada, ülkenin yemyeşil güzel parklarından mütevellit biraz yeşillikler arasında yürüyüp dinlenelim derken, 1500-2000 kişilik bir kalabalığa rastladık. Eylem ya da protesto gibi bir durum olarak düşündüğümden dolayı, habercilik refleksiyle hemen parka girdim. Bir sürü insan, önünde Çince yazıların bulunduğu A4 kağıtlarıyla oturmuş, kendileriyle görüşmeye gelen kişilerle sohbet ediyordu. ‘Bu nedir?’ diye düşünürken Google’dan kağıtlarda yazılanı tercüme etmek aklımıza geldi. Arkadaşım ‘Evlat edinmek isteyen anne-babalar’ gibi düşünerek fazlasıyla masum bir yaklaşımda bulundu.
BİZE DE KISMET BULMAK İSTEDİLER
Yazıları okudukça, bu kişilerin, çocuklarının yaşlarını, mesleklerini, medeni durumlarını ve evlenmek için ne tarz birilerini hayal ettiğini anlatan ebeveynler olduğunu algıladık. Fotoğraf çektiğimizi düşünüp, utanan ailelerle ise İngilizce bilmediklerinden yine aplikasyon aracılığıyla kısa bir sohbet gerçekleştirdik. Bize de kısmet bulmak istediler ve gülerek buradaki adayların yabancılarla da evlenebileceklerini söylediler. Çocuklarına eş arayanların daha çok kız ailesi olduğunu belirtmekte fayda var. Türkiye’de evlilik programı ile eş bulmaya çalışanların bile kınandığı bir ortamda, böyle bir etkinlik olsaydı nasıl karşılanırdı düşünmeden edemiyor insan.
GUANGZHOU’DA GECE HAYATI ÇOK HAREKETLİ
Şangay’ın ardından fabrika ziyaretleri için gittiğimiz Wenzhou, Shenzhen ve Guangzhou gibi şehirlerde gerçek anlamda büyük bir misafirperverlik gördük. Fabrikalarda yoğun bir çalışma sistemi var; bazı yerlerde ayda bir gün izin yapılıyor. Sabah 07.00’den akşam 21.00’e dek süren mesai saatlerinden bahsediliyor. İşçilerin çoğu uzak memleketlerden geldiğinden fabrikada bulunan lojmanlarda kalmayı tercih ediyor. Ülkenin limanları hep çok geniş, ticarette de daima yeni şeyler üretme çabası hakim.
Çin mutfağı genelde deniz ürünlerinden oluşuyor. Kahve kültürü pek yok, şirketlerin toplantı masalarında çaydanlığa alttan su dolduran ve kaynatan bir çay mekanizması var. Siyah çaya hasret kalacağınızın garantisini size verebilirim. Bunun yanında yeşil çay severler, cennete düştünüz! Kahve isteyen ise Şangay’a doğru yol almalı, Starbucksların sayısı eminim sizleri şaşırtacak.
Gece hayatı beklediğimizden daha hareketli. Guangzhou’da gittiğimiz bir gece kulübünde dış görünüşümüzün farklılığından olsa gerek, süper star muamelesi gördük. Dans etmek, fotoğraf çektirmek isteyenleri de kırmadığımızdan kaç Tiktok hesabında videomuz var tahmin etmesi güç.
Zenginler yemek mekanlarına giderken içkilerini yanında götürüyor, restoran menülerinde o kadar pahalı içki bulunmadığından böyle bir uygulama serbest bırakılmış.
TÜRK RAKISI İÇİN ‘HAFİF’ YORUMU
Çinli iş adamlarına Türk rakısını denettik, her sene ziyaretine gittiğimiz dostlarımızın bu tattan da geri kalmamasını istedik fakat kendileri bizim ‘aslan sütü’nü çok hafif buldu. Hatta barlarda içilen kokteyllere benzettiler. Bize ikram ettikleri içkide alkol oranı yüzde 50’nin üzerindeydi.
Kumar oynamak isteyen Çinlilerin de Guangdong eyaletinde yer alan özel idare bölgesi Makao’ya gittiğini öğrendik. Çin hükümeti gidenleri azaltmak için ancak iki ayda bir vize veriyormuş. Hong Kong sakinlerinin Makao'ya kısa ziyaretler için vizesiz erişimi olmasına rağmen, Çin’in anakarasında yaşayanların Makao'yu ziyaret etmeden önce Çin Kamu Güvenliği Bakanlığından uygun çıkış onayını içeren Çift Yönlü Geçiş İzni almaları gerekiyor. Makao kumar endüstrisinde dünyanın en büyüğü olarak lanse ediliyor; elde edilen gelirin Las Vegas'ınkinden yaklaşık yedi kat daha fazla olduğu internetteki makalelerde yer alıyor.
Makao’dan hızlı feribotla bir saat bile sürmeyen bir yolculukla Hong Kong’a geçebiliyorsunuz. Hong Kong tam bir alışveriş cenneti, fiyatların uygunluğu herkesi yoldan çıkarabilir. Çin’de ise hediyelik eşya bulmak mümkün değil, artık her şeyi internet üzerinden sipariş veriyorlar. Bir sticker bile alamadık desem yalan olmaz.
TAKSİCİLERİMİZ AYNI ZİHNİYET
Yollar inanılmaz geniş ve yol kenarlarına içinizi açacak peyzajlar yapılmış. Fuar zamanı taksicilerin yaptığı fırsatçılıklar bana ülkemizin eksikliğini hissettirmedi. Normalde 50 RMB tutan otelimize 300 RMB karşılığında ancak götürebileceklerini söylediler. Her yer birbirine uzak olduğundan araba kiralamak en mantıklısı.
KIYAFET BEDENLERİ BUNALIMA SÜRÜKLEYEBİLİR
Mini bir not: Alışveriş yaparken kıyafet bedenleri çok zor bulunuyor. Bizdeki XL, Amerika’nın Medium’u, onların ise 3 XL’ine falan denk geliyor. O da her yerde yok zaten. Ayakkabı ve çantada ise her keseye uygun orijinaller ve replikalar mümkün.
Ülkenin teknolojisi hayranlık uyandıran cinsten. Havalimanında Çin’e giriş yaparken makinelerden parmak izini pasaportlarımızı okutarak kendimiz verdik, daha önce de yazdığım gibi araçlar hep elektrikli. Durmadan büyüyen ve gelişen bir ülke, tarihiyle, kültürüyle bambaşka bir yer. Mutlaka ziyaret edilmeli.
Önümüzdeki haftalarda Japonya ve Avrupa izlenimleri ile buluşmak üzere.
