Pinehas peraşası Bene Yisrael’i yok etmek isteyen iki kişinin işbirliği yapmasının sonucunda meydana gelen salgından ve Pinehas’ın kahramanca davranışının sonuçlarından söz ederek başlar.
Vilna Gaon’u bu iki adamın yani Balak ve Bilam’ın isimleri hakkında bir yorum yapar. Bu iki ismin harfleri yeniden düzenlendiğinde Bene Yisrael'e savaş açan iki toplumun isimlerine ulaşmak mümkün olur. Bavel ve Amalek. Bu kombinasyonun neden bu kadar tehlikeli olduğunu anlamak için bu iki ulusun neyi temsil ettiğini inceleyelim.
Bavel, Noah tufanından sonraki dönemde Tanrı’ya isyan etmek amacıyla inşa edilmeye başlanan ancak sonuçlanamayan Babil Kulesinin bulunduğu bölgeye verilen isimdir. Tanrı burada insanların dillerini değiştirip karıştırarak dünyanın dört bir tarafına dağılmalarını sağlamıştır. Bavel farklı dil ve kültürlerin karıştığı yerdir.
Pek çok farklı şeyi birbirine ‘karıştırmak’ hem çok iyi hem de çok kötü olabilir. Farklı şeyleri karıştırmaya açık olduğumuzda, karşımızda Babil’de yazılan Talmud Bavli’yi bulabiliriz. Gemara güzeldir ve güçlüdür ve birçok öğretinin de kaynağıdır. Ama öte yandan, her türden ‘karışıma’ çok açık olmak, asla kabul edilmemesi gereken fikir ve davranışların kabul edilmesini benimsenmesini ve karmaşasını sağlar.
Sözgelimi ABD özgürlük ve eşitlik dediğimiz iki ilke üzerine kurulur. Bu iki temel kavram, bu ülkede yaşayanların hemen hepsine olduğu gibi Yahudilerin de gelişmelerine, Yahudiliği yaşamalarına ve Tora öğreten kurumları inşa etmelerine izin veren olgu olmuştur. Bu sadece orada değil özgürlük ve eşitliğin hâkim olduğu birçok yerde bu şekilde gelişmiştir.
Ancak bu gibi ülkelerin ‘Bavel’ özelliği yani karışma ve karıştırma durumu birçok şeyin kabul görmesi anlamına gelmiştir. Asla kabul edilebilir görülmemesi gereken davranışlar artık toplumumuzda bile normalleştirildi.
Bu sorunun üstesinden gelinmesini özellikle zorlaştıran şey ise ‘Amalek’ ile bir araya gelmektir. Amalek, Mısır’dan ayrıldıktan kısa bir süre sonra Bene Yisrael'e savaş açan, onları arkadan vuran toplumdur. Diğer tüm toplumlar Tanrı’yı duyar ve Bene Yisrael’e hayran kalırlar. Uzaktan baksalar da düşmanlık etmeye çekinirler. Amalek ise Bene Yisrael ile savaşı meşru görür. Amalek, değerlerimize şiddetle karşı çıkma çabasını temsil eder.
Günümüzde toplumlar ve Yahudi toplumu Tora karşıtı değer yargılarının zorla dayatılmaya çalışıldığı bir dönemden geçmektedir. İlerlemiş olmak ve eşitlik adına Tora'nın kesinlikle reddettiği şeyleri kabul etmemiz gerektiği söylenmektedir. Buna karşı çıkanlar ise gericilikle itham edilir duruma gelmiştir.
Moşe, öğrencisi Yeoşua’yı Amalek’e karşı savaşı yönetmesi için atar. Yeoşua, geleneği önceki nesilden alma ‘masoret’ dediğimiz kavramı somutlaştırır. Pirke Avot’taki ilk Mişna Moşe’nin Sina Dağında Tora’yı aldığını ve bunu Yeoşua’ya ‘ilettiğini’ öğretir. Amalek’e karşı kendimizi savunmak için, geleneğimizi aktarma sürecine kendimizi yeniden adamamız gerekir. Anne baba olarak çocuklarımızla Tora’nın bize öğrettikleri, inandıklarımız ve Tanrı'nın bizden beklentileri hakkında konuşmamız elzemdir. Bu, elbette çocukların anlayabileceği ve ilişki kurabileceği bir şekilde yapılmalıdır, böylece etrafımızı saran tehlikeli etkilerden korunmak için bilgi ve kararlılıkla onları donatmak mümkün olacaktır.
Pinehas salgını sona erdiren kahramandır. Nasıl ki o zamanlar Tanrı bizi Balak ve Bilam'dan koruduysa günümüzde de Bavel ve Amalek'in modern zaman birleşimine karşı mücadelemizde bizlere yardım etmeye hazırdır. Ama bizim de kendimizi ve çocuklarımızı Tora değerleri ile güçlendirerek üzerimize düşeni yerine getirmemiz gerekir. Bu şekilde karşı karşıya olduğumuz güncel kültürel güçlere karşı mücadelemizde güçlü ve dirençli durabilmek mümkün olacaktır.
